Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV) bünyesinde kurulan Anayasa Komisyonu yeni anayasayı seçimlerin ardından oluşacak parlamentonun yapması gerektiğini söyledi.
Yılbaşında çalışmaya başlayan komisyon nisana kadar yeni anayasanın temel ilkeleri, kimlikler, din ve vicdan hürriyeti, kuvvetler ayrılığı, sivil-asker ilişkisi, ademi merkeziyetçilik ve yerel yönetimler üzerine hazırladığı nihai raporunu hazırlayacak.
Rapor siyasi partiler, meclis ve kamuoyuyla paylaşılacak.
"Kurucu meclis olmaz"
Komisyon bir basın toplantısı düzenleyerek yeni anayasanın yapılmasına dair yöntem üzerine görüşlerini açıkladı.
Kurucu Meclis önerisinin kabul edilemez olduğunu belirten komisyon, "Her şeyden önce, bu yöntem mevcut siyaseti ve partileri dışlama çabasına giriştiği ölçüde antidemokratiktir" dedi.
"Bundan başka, seçkin olduğu ve konuyu daha iyi bildiği varsayımıyla bir araya getirilecek bir Kurucu Meclis'in, vesayetçi geleneği, otoriter yapıyı ve statükoyu devam ettirme ihtimali hayli güçlü görünmektedir."
Halkın anayasa yapım sürecine doğrudan katılımının da mümkün olmayacağını öne süren komisyon yeni parlamentonun katılımcı bir şekilde hazırlayacağı taslağın referanduma sunulmasını önerdi.
Mecliste temsil sağlanmalı
Öte yandan, komisyon meclisin katılımcı ve çoğulcu hale gelmesi için partilere bir dizi öneride bulundu.
* Yüzde 10'luk seçim barajı düşürülmeli. Bu olmazsa en az 100 kişilik Türkiye milletvekilliği kontenjanı önerisi gündeme gelmeli.
* Partiler seçime giderken yeni anayasayla ilgili temel prensip ve yaklaşımlarını ilan etmeli.
* Varolan parlamento yeni seçilecek meclisin anayasayı yapacağını karar altına alarak seçim sürecinin bu konuya odaklanmasını sağlayabilir.
* Mecliste temsil gücü elde etme şansı zayıf olan partilerin seçim ittifakına girmelerini mümkün kılacak bir seçim kanunu değişikliği yapılabilir. Buna ek olarak, Mecliste grup oluşturamayan siyasi partilerle bağımsızlara müstakil bir grup oluşturma şansı sunulabilir.
Komisyon Üyeleri: Hasan Cemal, Ümit Cizre, Mustafa Erdoğan, Cengiz Güleç, Etyen Mahçupyan, Ergun Özbudun, Can Paker, Tosun Terzioğlu, Serap Yazıcı, Mehmet Salih Yıldırım. Raportör: Yaprak Gürsoy. (EÜ)
