TBMM Genel Kurulu'nda "İsveç'in Kuzey Atlantik Antlaşması'na (NATO) Katılımına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi" üzerindeki görüşmeler tamamlandı.
Görüşmelerin sonunda teklif, oylamaya katılan 346 milletvekilinden 287'sinin oyuyla kabul edilerek yasalaştı. 55 milletvekili teklife "ret" oyu verirken, 4 milletvekili "çekimser" oy kullandı.
CHP ve DEM Parti milletvekillerinin çoğu oylamaya katılmazken DEM Parti milletvekillerinden oylamaya katılan Tülay Hatimoğulları, Özgül Saki, Burcugül Çubuk, Perihan Koca Doğan, Keziban Konukçu Kök ve Çiçek Otlu "ret" oyu kullandı. CHP milletvekillerinden oylamaya katılanlar genellikle "kabul" oyu kullandılar.
Saadet, Yeniden Refah Partisi ve İYİ Parti'den oylamaya katılanlar genellikle "ret" oyu kullandılar.
Açık oylama sonuçları için tıklayınız
İktidar bloku İsveç'in NATO üyeliğini onayladı
TBMM'de grubu bulunan partiler adına yapılan konuşmalarda AKP ve MHP adına konuşanlar, İsveç'in NATO üyeliğine kabulü yolundaki itirazlarının hepsinin karşılandığını, hükümetin arzularına uyarak İsveç'in anayasasını değiştirdiğini bu nedenle "Kuzey Atlantik Antlaşmasına İsveç Krallığının Katılımına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi"ni kabul edeceklerini açıkladılar.
Gruplar adına verilen 40'ar dakikalık konuşma süreleri en çok dört konuşmacı arasında paylaştırıldı.
Konuşmaların tamamı için tıklayınız.
Saadet Partisi: "Mukaddes kitabımıza saldıranlar"
Saadet Partisi adına konuşan Mustafa Kaya, "Batı’nın Türkiye ve bölgemiz için uyum teşkil etmeyen politikalarına 'hayır' demeliyiz, geç kalınsa da bunu yapmalıyız" dedi.
"Eğer Irak'ın işgaline karşı Amerika'ya 'hayır' denilseydi Irak’ta 1,5-2 milyon kişi katledilmeyecekti. Eğer Büyük Orta Doğu Projesi’nin Arap Baharı oyununa 'hayır' denilebilseydi Türkiye milyonlarca mülteciyi kabul etmek zorunda kalmayacak ve bölge terör örgütlerinin cirit attığı bir alana dönüşmeyecekti. Eğer bu Hükûmet İsrail'le ticarete ve reel politiğe gür sesle 'hayır' deseydi Gazze'de Siyonistler bu kadar rahat soykırım yapamayacaklardı" diye konuştu.
Kaya, Recep Tayyip Erdoğan'ı eleştirdi. "Partisinin bir grup toplantısında 'İsveç boşuna uğraşmasın, biz mukaddes kitabımıza saldıranların NATO'ya girişine izin vermeyiz.' demişti. [...] Ne değişti, Sayın Cumhurbaşkanının bu sözü ettiği grup toplantısından bu tarafa hangi değişiklikler oldu?" diye sordu.
"1 Mart 2003’teki gösterdiğimiz iradeyi göstererek bu tezkereye, İsveç'in NATO'ya girişine 'hayır' demeliyiz. İradenin bizim elimizde olduğunu, bu Parlamentonun bu noktada geçerli bir gücü olduğunu, yeterli bir gücü olduğunu bütün dünyaya ilan etmeliyiz" diyerek sözlerini tamamladı.
İYİ Parti: "Hakan Fidan gelsin anlatsın"
İYİ Parti adına konuşanlardan Koray Aydın, "Bugün yapılması gereken, bu teklifin geri çekilmesi, Genel Kurula Dışişleri Bakanı Sayın Hakan Fidan davet edilerek bizleri bilgilendirmesi ve taleplerimizin yerine gelip gelmediğini anlatmasıdır. Bu gerçekleşmediği sürece İsveç’e verilecek onayın vebaline İYİ Parti asla ortak olmayacaktır" dedi.
Aydın, "Türk milletinin yüksek çıkarları doğrultusunda ifade etti[kleri] ğimiz bu talepler tam olarak gerçekleşinceye kadar İYİ Parti olarak İsveç’in NATO üyeliğinin karşısında duracak[larını]" söyledi.
MHP: "En kalbî duygularla evet!"
MHP sözcüsü Erzurum Milletvekili Kamil Aydın, "İsveç'in NATO üyeliği konusunda [...] gerek Dışişleri Bakan Yardımcımızın açıklamalarından ve gerekse tarafların resmî açıklamalarından [anlaşıldığına göre] iki ülke arasında özellikle Türkiye'nin beklentileri ve talepleri karşılık bulmaya devam etmektedir. Diğer bir ifadeyle, terörle mücadele ve kutsal değerlerimize yönelik hakaretlerle ilgili kanuni ve anayasal değişiklikler yapılmıştır, yapılmaya devam etmektedir.
Öte yandan, savunma sanayisi ürün taleplerimize yönelik uygulanan ambargoların kaldırılması ve dahası, savunma sanayisi ürün ticaretini kolaylaştırıcı önlemlerin alınması da etkinleştirilmiştir.
Öte yandan, yetkili irtibat savcılığı sistemi kurularak karşılıklı ziyaretlerin yapılıp hassasiyetlerin, beklentilerin, meselelerin yerinde görüşülüp sonuca bağlanması süreci de 16 Kasımdan itibaren devreye sokulmuş ve anlaşma onayı sonrası da bu ilişki ve iş birliğinin devam edeceği kayıt altına alınmıştır. Dolayısıyla, Milliyetçi Hareket Partisi Grubu olarak Komisyondaki tavrımızın süreceğini belirtir, ilgili protokolün onaylanmasına katkı sağlayacağımızı ifade eder, yüce heyetinizi en kalbî duygularımla, saygıyla selamlarım" dedi
DEM Parti: "NATO'nun genişlemesinin
dünya barışına katkı
sunmayacağını biliyoruz"
DEM Parti adına konuşan Kars Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, "AKP’nin ikiyüzlü politikalarını yeniden kamuoyuna hatırlatmayı borç biliyoruz" diyerek başladığı konuşmasında, AKP iktidarının İsveç’le yürüttüğü diplomasiyi, “Kürtsüz 21’inci yüzyıl diplomasisi” olarak niteledi.
Koçyiğit, İsveç'in "gerekirse bizim için anayasasını değiştireceği" iddialarıyla sürdürülen pazarlıkları “at pazarlığı” olarak tanımladı.
DEM Parti sözcüsü, "İsveç halkının Putin gibi şiddet potansiyeli öngörülemeyen bir liderin kendi ülkeleri için tehdit olma kaygısını anl[adıklarını]" söyledi. "Fakat İsveç halkının kaygılarının NATO'ya üye olmakla geçeceğine dair şüphelerimiz olduğunu buradan bir kez daha belirtmek istiyoruz" diyerek İsveç'in NATO üyeliğinin "güvenlik kaygılarını günübirlik giderse de orta ve uzun vadede hem uluslararası ilişkiler teorisinde bilinen bir kavram olan güvenlik iklimi yaratılmasına sebep olaca[ğını] hem de İsveç bütçesinin önemli bir oranının savaşa ve silaha harcanmasına sebep olaca[ğını]" açıkladı.
Koçyiğit, "küresel sermayenin jandarması" olarak nitelediği NATO'nun "genişleme stratejisine dair tarihini Ukrayna işgaliyle başlatma[nın] büyük bir hata ol[acağına]" dikkat çekti.
"Öncesinde de soğuk savaş bittikten sonra da farklı isimler ve iş birlikleri adı altında genişlemesi hep vardı fakat bu tarih bize gösterdi ki askerî açıdan hiçbir genişleme ne bölgesel ne de küresel çapta çatışmaları ve savaşı önleyecek bir deneyime sahip olmuştur" dedi.
"O sebeple, halkların mahkûm edildiği acı deneyimleri göz önünde bulundurarak NATO'nun genişlemesinin dünya barışına katkı sunmayacağını biliyoruz ve buna inanıyoruz; yakın tarihten bunu bize düşündüren çok somut örnekler var. Savaşlar ve silahlanma insanlık tarihinde ve hatta bugün bile insanı ve sahip olduğu bütün değerleri yok etmiştir."
CHP: "İsveç'in NATO üyeliğinin
terörle mücadelemize fayda sağlaması dileğiyle..."
CHP adına söz alanlardan Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer konuşmasında "Türkiye’nin F-35 Programı’na dönüşü sağlanmadan Yunanistan'a F-35 uçakları verilmesi Türkiye’nin ulusal çıkarlarına aykırıdır, güvenlik tehdidi yaratmaktadır." dedi.
"ABD’nin bu hakaretamiz tutumuna bugüne kadar ses çıkarmayan AK PARTİ ve MHP iktidarı[nın] da vatan savunmasında yaratılan bu boşluğun ana sorumlusu durumunda [olduklarını]" söyledi.
Çakırözer, "hem ABD hem diğer NATO müttefiklerimiz hem de başta Rusya olmak üzere stratejik ilişkiler içinde olduğumuz ülkelerden ve komşularımızdan Suriye'de PKK'nın uzantısı olan PYD ve YPG’ye verdikleri askerî, siyasi ve ekonomik desteği kesmelerini beklemekte [olduklarını]" dile getirdi.
Çakırözer, "Türkiye’nin onayı olmadan NATO'da yaprak kıpırdayama[yacağını]" iddia etti.
"NATO'nun ikinci büyük kara ordusuna sahip ülkemiz NATO'yu etkin kullanabildiği ulusal çıkarları temelinde NATO'dan bir çarpan olarak yararlandığı ittifak içinde verimli ve sonuç alıcı bir diplomasi yürüttüğü takdirde millî güvenliğini daha sağlam teminat altına alabilir, gücünü ve caydırıcılığını da artırabilir" diyen Çakırözer,[...] "Bugün İsveç'in NATO üyeliği yönünde alınacak kararın başta terörle mücadelemize ve ulusumuzun güvenliğine, ABD ve diğer dost ve müttefiklerimizle sorunlarımızın çözümüne ve genelde batı dünyasıyla ilişkilerimize ve ulusal güvenlik çıkarlarımıza fayda sağlamasını diler, yüce Meclisimizi saygıyla selamlarım" diyerek İsveç'in NATO üyeliğine olumlu oy kullanacaklarını söyledi.
(AEK)