Fransa Ulusal Meclisi, Ermeni soykırımını inkâr edenlere ceza verilmesini öngören yasayı 22 Aralık 2010'da onayladıktan sonra Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy bu kez Avrupa Birliği çapında geçerli olacak inkâr yasası için çalışmalara başladı.
Onaylanan yasa teklifinin Fransız Senato gündemine alınması konusu yarın Senato Başkanlık Divanı'nda görüşülecek ve muhtemelen 23-31 Ocak arasında tasarı Senato gündemine sunulacak. Hürriyet'in haberine göre Sarkozy, bu toplantı öncesinde Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) üyelik sürecini de etkileyebilecek bir başka karara imza attı.
2001 yılından beri tartışma konusu olan ve 19 Nisan 2007'de Almanya'nın AB Dönem Başkanlığı'nda kabul edilen AB Ortak Çerçeve Kararı, ırkçılığa, yabancı düşmanlığına ve soykırıma karşı mücadele edilmesini amaçlıyor.
Yani, Fransa'nın kararı sadece Fransa'yı bağlamayacak ve AB'nin 26 ülkesinde geçerli olabilecek. Çerçeve Karar, AB ülkeleri mahkemelerini bir fiilin soykırım olup olmadığına karar vermeye yetkili kılan bir karar. Mahkeme bu yönde karar verdiğinde ilgili fiilin soykırım olduğunu inkâr edenlere de üç yıla kadar hapis cezası verilebiliyor.
Fransa'nın Brüksel'de görevli olan bürokrat ve diplomatları, AB Komisyonu ve AB Konseyi'nde bir girişimde bulunarak, Fransa Senatosu tasarıyı yasalaştırırsa, Ermeni soykırımını inkârın da Çerçeve Kararı kapsamına alınarak inkârcıların AB genelinde bir ile üç yıl hapis cezasına çarptırılması istedi.
Çerçeve Karar, devletlerin ırkçılıkla mücadeleyi ve Yahudi soykırımının inkârın cezalandırılmasını kapsayan düzenlemeler çıkarmasını şart koşuyor.
Yasa kabul edildikten sonra neler oldu?
* Fransız parlamentosunda kabul edilen Ermeni soykırımını inkâr yasası yüzünden Türkiye ile Fransa arasında diplomatik gerginlik çıktı.
* Yasa teklifini engellemek için Paris'e giden Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) temsilcileri, Türk Hava Yolları'nın (THY) satın alacağı çok sayıda Airbus uçağı ve Türkiye'nin gelecek 10 için açacağı 100 milyar dolarlık enerji ihalelerinin olumsuz yönde etkilenebileceği uyarısında bulundu.
* Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "Cezayir'de Fransızların yaptığı soykırımdı. Sarkozy bu soykırımı bilmiyorsa, gitsin babası Pol Sarkozy'ye sorsun" dedi.
* Bunun üzerine Cezayir Başbakanı Ahmed Uyahya, "Türkler üç günde Cezayir'i Fransızlara teslim etti, kanımız üzerinden çıkar sağlamayın" diye cevap verdi.
* Tasarı, Meclis'te kabul edildikten hemen sonra 23 Aralık'ta Ankara'ya çağrılan Türkiye'nin Fransa Büyükelçisi Tahsin Burcuoğlu, Türkiye'ye çağrıldı. Ancak Burcuoğlu dün, görevine dönmek üzere Fransa'ya geri döndü. Büyükelçi, gidiş gerekçesini "Tasarının Senato'da onaylanmaması için çalışmalarda bulunmak" olarak belirtti.
* Savunma Sanayii Müsteşarlığı'nın (SSM) açtığı yaklaşık 4 milyar dolarlık yüksek irtifa hava savunma sistemi ihalesine Fransız firmalarının doğrudan veya ortak olarak katılmasına izin verilmeyebileceğini açıklandı.
Fransa, Ermenilere soykırım yapıldığını daha önce kabul etmişti. İsviçre ve Slovakya ise soykırımı inkar edenlere ceza verilmesini kabul etmişti.
İsviçre 16 Aralık 2003 yılında, parlamento kararıyla İsviçre Ermeni soykırım iddialarını kabul etmişti; karar halen senatoda bekliyor. Daha sonra soykırım inkarına hapis ve para cezası gerektiren bir madde kanuna eklenmişti. İsviçre bunu yapan ilk ülkeydi. Türkiye, İsviçre'nin kararını bir nota ile protesto etti ve kınadı. Türkiye ile İsviçre arasındaki diplomatik ilişkiler sarsılmasına rağmen süreç içinde düzene girdi. (IC)
Ermeni soykırımını kabul eden ülkeler şöyle:
Uruguay (1965), Kıbrıs Rum Yönetimi (1982), Arjantin (1993), Rusya (1995), Kanada (1996), Yunanistan (1996), Lübnan (1997), Belçika (1998), Fransa (2001), İsveç (2000), İtalya (2000), İsviçre (2003), Slovakya (2004), Hollanda (2004), Polonya (2005), Almanya (2005), Venezuela (2005), Litvanya (2005), Şili (2007)