Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), pandemi sürecinde getirilen işten çıkarma yasağını delmek için kullanılan “Kod 29” uygulamasıyla ilgili yeni bir düzenlemeye gitti.
SGK genelgesinde yapılan değişiklik ile “ahlak ve iyi niyet” kurallarına uymayan hallerin tamamı için ayrı ayrı kodlar belirlendi.
TIKLAYIN - İşten çıkarmanın yeni adı: Kod 29
SGK'dan yapılan açıklamada, Covid-19 salgınının istihdam üzerindeki olumsuz etkilerinden çalışanları korumak için 16 Nisan 2020 tarihinden itibaren fesih kısıtı uygulamasının getirildiği, İş Kanunu'nda yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin fesih kısıtı uygulamasının istisnaları arasında sayıldığı anımsatıldı.
Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin görevin kasten ve sürekli ihmali, mazeretsiz işe gelmemek gibi maddelerin yanı sıra cinsel taciz, küfür, hırsızlık, uyuşturucu madde kullanmak gibi halleri de içerdiği aktarılan açıklamada, bu hallerin tamamında iş akdinin feshi durumunda işten ayrılış işlemlerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirimlerinin "29 no'lu kod" üzerinden yapıldığı belirtildi.
Açıklamada, "Birbirinden farklı fesih nedenlerinin tamamının aynı kod (Kod-29) ile bildiriminin çalışma hayatında belirsizliklere yol açtığının görülmesi üzerine SGK genelgesinde yapılan değişiklik ile ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin tamamı için ayrı ayrı kodlar belirlenmiştir. Böylelikle mazeretsiz devamsızlık hali ile hırsızlık gibi birbirinden farklı fesih sebeplerinin farklı bildirim kodları ile yapılması sağlanarak, olası sorunların önüne geçilecektir” denildi.
2020’de 176 bin kişi bu kodla işten çıkarıldı
SGK, açıklamasında Kod 29 ile işten çıkarma sayılarının geçtiğimiz yıllardan daha az olduğu bilgisine de yer vererek şöyle dedi:
“Geçmiş dönem SGK verilerine göre işten ayrılış nedeni 'Kod-29' olarak belirtilen çalışan sayısı yıllara göre; 2018'de 233 bin 430, 2019'da 194 bin 524, 2020'de 176 bin 662'dir. Fesih kısıtından önceki dönemde aylık ortalama 17 bin çalışanın işten ayrılış nedeni 'Kod-29' olarak bildirilmiş iken fesih kısıtından sonraki dönemde bu sayı daha düşük olup aylık ortalama 15 bin kişidir."
Kod-29 nedir?
Pandemiyle birlikte işten atmaların yasaklanması sonrası Kod-29 hayata geçti. "İşten atmanın arka kapısı" olarak görülen bu kavram pandemi döneminde çalışanı işten çıkarmak isteyen işverenin sıklıkla başvurduğu bir yöntem haline geldi.
İş Kanunu'nun 25/2 maddesince "ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller" olarak tanımlanan Kod-29'la işten çıkarılan kişiler, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve işsizlik maaşı gibi haklardan faydalanamıyor. (HA)
