Kocaeli Üniversitesi Siyasal Bilgileri Fakültesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Aziz Çelik, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) paylaşmadığı emekli aylıklarına ilişkin veriler için dava açtı.
Çelik, Haziran 2022’de Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER) başvuruda bulunarak bilgi edinme hakkı kapsamında “bilimsel çalışmalarında kullanmak üzere” SGK’ten şu verileri istedi:
- Kurumunuzdan emekli aylığı almakta olan (4/a) kapsamınkiler arasında Mayıs 2022 itibariyle en düşük emekli aylığı (Hazine desteği hariç) kaç TL'dir?
- Kurumuzdan emekli aylığı alanların (4/a kapsamı) kaçı cari asgari ücret olan 4 bin 253 TL'nin altında aylık almaktadır?
Talebe beş gün sonra yanıt veren SGK, Çelik’in istediği iki bilgiden birisine ilgisiz bir veriyi paylaşarak cevap verdi. İkincisine ise hiç yanıt vermedi.
Bunun üzerine Çelik, avukatı ve aynı zamanda Çalışma ve Toplum Dergisi Genel Yayın Yönetmeni olan Murat Özveri’yle birlikte SGK’yi dava etti.
Ankara İdare Mahkemesi Başkanlığı’na gönderilmek üzere Kocaeli Nöbetçi İdare Mahkemesi Başkanlığı’na bir dilekçe verdi.
14 milyona yakın emekliyi ilgilendiriyordu
Davayla ilgili bianet’e konuşan Çelik konunun 14 milyona yakın emekliyi ve kamuoyunu ilgilendirdiğini söyledi. İsteğinin kamusal nitelikli bir bilgi olduğunu ifade etti.
Bir yandan bilgi edinme hakkının diğer yandan da akademik faaliyet ve araştırma hakkının engellendiğini belirten Çelik "Kamu kurumları Anayasa ve yasayı hiçe sayarak hükümeti rahatsız edeceklerini düşündükleri bilgileri vermekten kaçınıyor" diye konuştu:
SGK ilk kez reddetmiyor
SGK’ye CİMER aracılığıyla daha önce yaptığı çeşitli başvurularda da ret cevapları aldığını aktaran Çelik şu örnekleri verdi:
Taşeron işçi sayısına ilişkin bilgi talebi (28 Haziran 2017): Alt işverenler (taşeron şirketler) tarafından yıl bazında çalıştırılan ve bildirimi yapılan sigortalı işçi sayısının 2000 yılından bu yana kamu-özel ve kadın-erkek ayrımına göre gelişimine ilişkin bilgi talebi.
Cevap (6 Temmuz 2017): “Bilgi edinme başvurunuzda yer alan hususlar özel bir çalışma gerektireceğinden Bilgi Edinme Hakkı Kanunu 7. maddesine istinaden verilememektedir.”
İşten çıkış kodlarına ilişkin bilgi talebi (2 Haziran 2017): Sosyal Güvenlik Kurumuna 2015 ve 2016 yıllarında verilen işten çıkış bildirgelerinin toplam sayılarını ve işten çıkış kodlarına göre dağılımına ilişkin bilgi talebi
Cevap (20 Haziran 2017): “İstenilen 2015-2016 döneminde çıkış kodlarına göre işten çıkış bildirgeleri toplamı, özel bir çalışma gerektireceğinden Bilgi Edinme Hakkı Kanunu 7.maddesine istinaden verilememektedir.”
Oysa bu bilgi SGK’nin rutin işlerinden biridir. Bu verilerin elektronik ortamda SGK’nin elinde olmaması hayatın olağan akışına aykırıdır. Yapılması gereken iş konuyla ilgili uzmanın birkaç dakikasını alacaktır. Nitekim daha sonra DİSK tarafından bu yönde yapılan bir başvurunun reddedilmesi sonrasında açılan dava sonucunda SGK bu bilgileri DİSK’e verdi.
Emekli aylık aralıklarına ilişkin bilgi talebi (08 Şubat 2019): “Sosyal Güvenlik Kurumundan aylık ve gelir alanların aylık ve gelir türlerine ve aylık aralıklarına göre dağılımına ilişkin bilgi talebi.
Cevap (8 Mart 2019): “Sosyal Güvenlik Kurumundan aylık ve gelir alanların aylık ve gelir türlerine göre sayıları, Kurumun www.sgk.gov.tr internet sitesinde istatistik menüsünde yayımlanan SGK Aylık İstatistik Bültenlerinde yer almaktadır. Aylık aralıklarına göre dağılımları ise özel bir çalışma gerektireceğinden Bilgi Edinme Hakkı Kanunu 7. maddesine istinaden verilememektedir.”
(HA)