2018-2019 eğitim öğretim zili çalalı yaklaşık bir ay olacak. Fakat bazıları için bunun bir önemi yok. Binlerce öğrenci okula gitmek yerine soğan tarlalarında çalışmak zorunda.
Urfa’da iş bulamayan Kürt ve Arap aileler Nisan ayından kentlerini terk edip 5-6 aylığına mevsimlik işçi olarak Ankara, Aksaray, Konya gibi kentlere gidip çalışıyor. Onlarla birlikte çocukları da ailenin geçimine yardım etmek için mevsimlik işçi oluyor.
Hayat mevsimlik işçi çocukları için oldukça zor. Üstelik bunun yanında temel hakları olan eğitimden de geri kalıyorlar. Mevsimlik işçilerin Nisan ayında kentlerinden çıktığını düşünürsek, okulun ikinci döneminin yarısından itibaren çocuklar okula gitmiyor; sonraki dönemde de okula geç başlıyorlar.
Yaşanan sorunları mevsimlik işçiler Hüseyin Parıldar, Cemal Akbaş, Meryem Karadağ ve lise son öğrencisi Turan Parıldar’dan dinleyelim.
Parıldar: Okul açıldıktan 20 gün sonra dönüyoruz
“Biz kendi yurdumuzdan çıkıp buraya çalışmaya geldik. Bizim şehirlerimizde çalışma imkânımız yok. Malımız, mülkümüz, dükkânlarımız yok. Yılda 4-5 ay kendi şehrimizi bırakıp, dışına çıkıp her şehirde 10-15 gün ya da 1-2 ay çalışıyoruz. Sonbaharda havaların soğuması ile kendi yurdumuza dönüyoruz. Önce Konya Cihanbeyli’ye çalışmaya geldik. Sonra Haymana’ya ardından da Polatlı’ya geldik. Soğan topluyoruz. İşimiz 20-25 gün sonra bitecek ve tekrar yurdumuza döneceğiz.
“Nüfusumuz fazla, harcamamız çok. Evimiz de yok. Kiracıyız. Aldığımız geçen kışın yaptığımız borçlara gidiyor. Kazandığımızın yüzde 20’si de elimizde kalmıyor. Yurdumuzdan çıkarken borçlu çıkıyoruz. Buraya gelip birkaç ay çalışıp borçlarımızı ödüyoruz. Çalıştığımızın bir ayı bile elimizde kalsa ona da şükrediyoruz.
“30 yıldır böyle çalışıyorum. Bu artık çaresiz kaderimiz oldu. Şehrimiz Urfa oysaki Türkiye’nin en zengin şehirlerinden biri. Urfa tarımda da Türkiye’de birinci. Fakat zenginleri şehrin dışında yani sahil şehirlerinde yatırım yaptıkları için iş imkanı ulaşmıyor. Bir fabrika yok.
“Biz her şeyden mahrumuz. Haberlerden bile mahrumuz.
“Okul açıldıktan 20 gün sonra şehre dönüyoruz. Çocuklarda eğitimden mahrum kalıyorlar. Kendi kabiliyetleri ile ne yaptılarsa artık.
“Umutlu olmak istiyoruz ama maalesef umudumuz yok. Çünkü Türkiye’de sistem torpil ile yürüyor. Parası olanın ekmek savaşı yok. Fakir olan fakir.”
Akbaş: Okulun dört ayı yok
“Bizim çocuklar oradan gelirken öğretmenlerinden izin alıyoruz. 5-6 ay burada çalışıyoruz. Geri gidiyoruz. Okul başlayınca sıkıntı olmuyor. Ama bizim halimiz perişan burada. İki ay da oradan erken geliyoruz. Buradan gidip okula başlayana kadar 1-1,5 ayı buluyor. Okulun neredeyse dört ayı yok oluyor.
“Erken dönme şansımız yok. Tarlamız, bağımız, bahçemiz yok. Bu yüzden mecburen geliyoruz.
“Bu yüzden çocuklarımız eğitimden geri kalıyor. Gelecekleri de bozuk oluyor. Kaderleri aynı bizim gibi oluyor.
“Ben 10 yıldır mevsimlik işçi olarak çalışıyorum. Aksaray, Konya, Ankara. Nisan ayında geliyoruz ekime kadar kalıyoruz. Urfa’ya dönünce pamuk topluyoruz. Bu çocukların geleceği ne olacak bilmiyorum.”
Karadağ: Çocuklar mecburen çalışmak zorunda
“Yaşım 47 oldu ama hala çalışıyorum. Gelinlerim, çocuklarım, torunlarım var. Yetmiyor. Daha fazla çalışmak zorundayım. Gücümün yettiği kadar çalışıyorum. Mecburum.
“23, 18, 17, 13 yaşları civarı sekiz tane çocuğum var. Bu şekilde çalışmaya şehir dışına çıktığımız için çocuklarım okulu bıraktılar. Benim de okutmaya gücüm yok.
“Eskiden pamuk topluyordum. 10 yıldır böyle şehir dışına çıktım. İş ucuz. 6 aydır 20 bin TL toplayamadım.
“Mecbur çalışmak zorundalar. O nedenle zamanında okula gidemediler. Bu yıl soğan topluyoruz. Çapa, nohut birçok iş yapıyoruz. Her şey çok zor oldu. Her şey faiz oldu, zam geldi. Bu yıl daha kötü geçti. Her sene Erdoğan’dan memnunduk ama bu yıl memnun değiliz.”
Turan Parıldar: Hocalar mevsimlik işçilere izin veriyor
“Buraya erken gelip geç dönmem eğitim hayatımı olumsuz etkiliyor. Maddi sorunlardan dolayı çalışmak zorundayız.
“Ama diğer taraftan eğitimimiz geri planda kalıyor. Derslerimi etkiliyor. Çünkü okul açıldıktan 10-15 gün sonra gidiyoruz. Okul kapanmadan bir ay önceden izin alıyoruz, geliyoruz.
“Memleketimizde işsizlik sorunu var. Bu yüzden okulda aksama oluyor, dışarı çıkıyoruz. Hocalar söylüyor, mevsimlik işçi olanlar varsa iznini veriyoruz diyor. Hemen veriyorlar zaten.” (DK/EKN)
