DÜNYA

Yayın Tarihi: 28 Şubat 2025 11:30

~ Son Güncelleme: 28 Şubat 2025 13:31

1 dk Okuma

Öcalan'ın çağrısı dış basında: "Barışa giden yol uzun ve belirsiz"

PKK lideri Abdullah Öcalan’ın çağrısı, uluslararası basında geniş yankı uyandırdı. Haberlerde, bu çağrının Kürt sorununda yeni bir döneme kapı aralayıp aralamayacağı tartışıldı.

BİA Haber Merkezi

Öcalan'ın çağrısı dış basında: "Barışa giden yol uzun ve belirsiz" — *İmralı heyetiyle görüşen Öcalan, elinde çağrı metnini tutuyor, 27 Şubat 2025.

İmralı’da tutuklu bulunan PKK lideri Abdullah Öcalan’ın “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı”, dünya medyasında geniş yer buldu.

Fransa’dan Almanya’ya, ABD’den İspanya’ya kadar birçok önde gelen yayın kuruluşu, bu çağrının olası etkilerini analiz etti. Kimi yorumcular bunu barışa giden tarihi bir dönüm noktası olarak değerlendirirken, bazıları sürecin önündeki siyasi ve askeri engellere dikkat çekti.

TAM METİN

Abdullah Öcalan’ın “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı”

27 Şubat 2025

Le Monde: Haftalardır beklenen mesaj

Fransa’nın önde gelen günlük gazetelerinden Le Monde, Öcalan’ın çağrısına geniş yer verirken “1999 yılından beri hapiste olan 76 yaşındaki Abdullah Öcalan, ‘bu çağrının tarihî sorumluluğunu üstlendiği’ vurgusunu yaptı.

Le Monde, “Kürdistan İşçi Partisi’nin (PKK) kurucusu ve tarihi lideri, silahlı hareketin feshedilmesini ve silahların bırakılmasını talep etti. BM bunu ‘bir umut ışığı’ olarak görüyor. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Neçirvan Barzani ise X’ten yaptığı açıklamada Öcalan’ın mesajını memnuniyetle karşıladığını söyledi,” diye ekledi ve Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) şu mesajına yer verdi:

“SDG lideri, video konferans yoluyla yaptığı açıklamada, ‘Buradaki mesele barış olduğu için bu girişimi olumlu görüyoruz’ dedi. Ardından, birliklerinin Suriye ordusuna katılmaya açık olduğunu, ancak dağıtılmalarına karşı olduğunu belirtti ‘PKK’nin silah bırakma çağrısı onları ilgilendiriyor, bizi değil’ diye ekledi.”

Der Spiegel: Demokratı̇k uzlaşı temel yoldur

Almanya’da yayınlanan haftalık siyasi dergi Der Spieigel, “Hapiste bulunan PKK lideri Abdullah Öcalan, yasaklı Kürt işçi partisini Türkiye’deki silahlı mücadelesine son vermeye çağırdı. PKK, 1984 yılından bu yana Türk devletine karşı mücadele ediyor” dedi ve ekledi:

“Öcalan, ‘Demokratik uzlaşı temel yoldur’ diyerek, Kürtler ile Türkler arasındaki ilişkilerin her zaman ‘karşılıklı iş birliği ve ittifak’ ile şekillendiğini ifade etti. Öcalan’a göre, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) lideri Devlet Bahçeli’nin çağrısı ve diğer partilerden gelen olumlu tepkiler, ‘silah bırakma çağrısı yapmam için bir ortam oluşturdu.’ PKK kurucusu Öcalan, açıklamasında, ‘Bu çağrı için tarihi sorumluluğu üstleniyorum’ ifadelerine yer verdi.”

Le Figaro: Barışa gı̇den yol uzun ve belı̇rsı̇z

Fransa’nın önde gelen günlük gazetelerinden Le Figaro, “Kürt lider Öcalan’dan PKK’nin feshedilmesi çağrısı” başlığı atarken, “Bu mesaj uzun süredir bekleniyordu, ancak yine de tarihi bir nitelik taşıyor. Ancak barışa giden yol uzun ve belirsiz olacak.” yorumunu yaptı ve ekledi:

“Bu çağrı, son 40 yılda on binlerce insanın hayatını kaybetmesine neden olan PKK ile Türkiye arasındaki çatışmada bir dönüm noktası niteliği taşıyor. Abdullah Öcalan mektubunda, ‘PKK, Kürt gerçekliğinin inkârı ve özgürlüklere, özellikle de ifade özgürlüğüne, getirilen yasaklar çerçevesinde doğdu’ diye yazdı; 'Demokrasiden başka bir yol yoktur, olamaz (…) Devlete ve topluma entegrasyon için bir araya gelin...’”

BBC: Temkı̇nlı̇ bı̇r ı̇yı̇mserlı̇k doğdu

İngiltere merkezli uluslararası yayın kuruluşu BBC, “Öcalan’ın bir mektup aracılığıyla gönderdiği açıklama “Türkiye’de 40 yılı aşkın süredir devam eden silahlı çatışmayı sonlandırmaya yönelikti. Öcalan, hareketin ‘öncelikle demokratik siyasetin kanallarının kapalı olması nedeniyle kurulduğunu belirtti” ifadelerine yer verdi. BBC Avrupa Editörü Paul Kirby ise analizinde “Bazı çevrelerden, 40 yıllık çatışmanın son bulacağına dair temkinli bir iyimserlik ortaya çıktı” dedi ve ekledi:

“Kürt liderler açıklamayı büyük ölçüde olumlu karşıladı ve yerel raporlar, Diyarbakır ve Van gibi Kürt nüfusunun yoğun olduğu şehirlerde binlerce kişinin açıklamayı büyük ekranlardan izlemek için toplandığını belirtti. Ancak, Kürt ve Türk halkı arasında bir sonraki adımın ne olacağına dair önemli sorular devam ediyor. Olayların değişecebileceğinden herkes emin değildi.

“Geçen hafta, PKK’nin üst düzey komutanlarından Duran Kalkan, iktidardaki AKP’nin çözüm aramadığını söyledi. Kürt siyasetçileri ve gazetecilerin baskılara maruz kaldığını ve Türk ordusunun Irak Kürdistanı ve Kuzeydoğu Suriye’de askeri operasyonlar yürüttüğünü ekledi.

“Son yıllarda, Kürt yanlısı siyasetçiler, tutuklamalar ve hapis cezalarıyla hedef alındı. Geçen yıl, Kürt yanlısı HDP’nin iki lideri Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ, 2014’teki ölümcül isyanlar nedeniyle sırasıyla 42 yıl ve 30 yıl hapis cezasına çarptırıldılar. Hâlihazırda 2016’dan beri hapisteler.

“Öcalan’ın mektubu okunurken, muhalefetteki İYİ Parti, siyah bir pankartı genel merkezine ‘Unutmayacağız, unutturmayacağız’ yazılı bir pankart astı.”

Die Welt: Dönüm noktası olabı̇lı̇r

Almanya’da yayımlanan günlük gazete Die Welt haberi, “Kürt lider Öcalan, Türkiye’ye karşı silahlı mücadelenin sona erdirilmesi çağrısında bulundu” diye duyurdu. “On yıllardır süren kanlı çatışmaların ardından bu açıklama, Türkiye ve Kürtler için tarihi bir dönüm noktası olabilir,” ifadelerini kullandı.

El País: Kürt lı̇der barışa teşvı̇k ettı̇

İspanya’nın en çok okunan ve uluslararası çapta en tanınan gazetesi El Pais, “Silahlı mücadele örgütü PKK’nin kurucusu, örgütün kendini feshetmesini ve silah bırakmasını talep etti” ifadelerine yer verdi ve “Kürt lider hücresinden barışa teşvik ediyor” yorumu yaptı.

Il Messaggero: Öcalan’dan dönüm noktası

İtalya merkezli günlük gazete Il Messaggero, “Kürt hareketinin liderinin 40 yıllık silahlı mücadelenin ardından cezaevinden yaptığı duyuru, Ankara ile barış sürecini başlatıyor. Çatışma 50 bin kişinin hayatına mal oldu” dedi ve ekledi:

“Abdullah Öcalan, son 26 yılını İmralı Adası’nda, her hareketinin askerler ve kameralar tarafından izlendiği yüksek güvenlikli bir cezaevinde geçirdi. 1999’daki tutuklanmasının ardından özel olarak tasarlanan bu sistem, Türkiye için 40 yıldan fazla süredir en büyük tehdit olarak görülen bir adama yönelikti. 50 bin kişinin ölümüne yol açan bu kanlı çatışma (yalnızca 2015’teki ateşkesten sonra 7 bin kişi hayatını kaybetti), tüm Türk hükümetleri için sancılı ve çözülemeyen bir mesele oldu. Özellikle de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için.”

New York Times: Krı̇tı̇k açıklama çatışmayı sona erdı̇rebı̇lı̇r

ABD’nin önde gelen yayın organlarından New York Times haberi “Kürt isyancı grubu PKK’nin lideri Abdullah Öcalan, yıllarca süren Türk devletiyle mücadelenin ardından, savaşçılarına silahlarını bırakmaları çağrısında bulundu” diye duyurdu. Haberde şu ifadeler yer aldı:

“Türk devletine karşı kanlı bir isyan yürüten Kürt gerilla hareketinin cezaevindeki lideri, perşembe günü yaptığı açıklamada, grubunun silahlarını bırakıp dağılmasını istedi. Bu kritik açıklama, komşu ülkelerde yankı uyandırabilir ve 40 yıllık ölümcül çatışmanın sona ermesine yardımcı olabilir.

“...ABD destekli Suriye Demokratik Güçleri’nin lideri Mazlum Abdi, Perşembe günü Öcalan’ın çağrısını övdü, ancak çevrimiçi bir etkinlikte, bunun ‘onların Suriye’deki durumumuzla ilgili olmadığını’ söyledi.”

PYD ve SDG KENDİ YOL HARİTASINI ÇİZECEK

Mazlum Abdi: "Öcalan’ın çağrısı PKK’yeydi, doğrudan bizim bölgemiz için değildi"

27 Şubat 2025

Al-Monitor: Bı̇r devrı̇n sonu mu?

Washington merkezli haber sitesi Al-Monitor’de Amberin Zaman imzasıyla çıkan analiz haberde “Bir devrin sonu mu?” başlığı atıldı ve “PKK lideri Öcalan, Türkiye ile savaşı sona erdirip, militanlarını ‘çözülmeye’ çağırıyor” denildi. Haber şu tespitler yer aldı:

“Öcalan’ın çağrısı, Türkiye ile Kürtler arasında kırk yılı aşkın süredir süren çatışmanın son bulacağı umudunu doğursa da, Suriye ve daha geniş bölgedeki Kürt siyasetiyle ilgili geleceğe dair sorular hala cevapsız.

“...İstanbul’daki sahne, başlangıçta neşeliydi. Türkiye’nin en büyük Kürt yanlısı DEM Partisi milletvekilleri, önce Kürtçe sonra Türkçe olarak Öcalan’ın PKK’ye yönelik talimatlarını okuyarak, PKK’ye karşı düzenlenen bu çağrıyı okudular. Konferansa, son dönemde hapisten çıkan Kürt siyasetçileri ve Türk devleti tarafından zorla kaybedilen Kürtlerin anneleri de katıldı. Basın toplantısı, ulusal televizyon tarafından canlı yayınlandı.

“...Türkiye’nin doğusunda çoğunluğu Kürt nüfuslu şehirlerden binlerce kişi basın toplantısını izledi. Öcalan’ın mesajı okunmadan önce coşkuyla alkış tuttular ve ıslık çaldılar. Bazıları, sözlerini duyduğunda şoklarını gizleyemedi. Diyarbakır’dan yerel gazeteci Selim Kurt, Al-Monitor’a şunları söyledi: ‘Birçok insan ağlıyordu, neden Öcalan’ın karşılığında hiçbir şey almadan bu kadar çok şeyi bırakıp gittiğini soruyordu. Benzer duygular İstanbul’da da dile getirildi. DEM milletvekili Sırrı Süreyya Önder, PKK liderinin ayrıca ‘demokratik siyaset ve yasal bir çerçeve gerektiğini’ söylediğini belirtti. Bu sözler, okunan açıklamaya dahil edilmemişti.

“...Ancak kalıcı barış yolunda çok engel var, daha önceki girişimler de bunu gösteriyor. Erdoğan’ın milliyetçi eleştirmenleri, Öcalan’ın çağrısını hızlı bir şekilde eleştirdi. Aşırı sağcı Zafer Partisi’nin başkanvekili Ali Şehiroğlu, X’te yaptığı bir gönderide ‘Bu karanlık süreci geri alacağız’ diye yemin etti. ”

(VC)

Haber Yeri

İstanbul