* Fotoğraflar: Mostafa Alkharouf / AA - Tel Aviv / İsrail
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Yüksek Mahkeme'nin vergi usulsüzlüğünden hüküm giyen Ultra Ortodoks Şas Partisi lideri Arya Deri'nin bakan olamayacağına ilişkin kararının ardından Deri'yi koalisyon hükümetinde yürüttüğü iki bakanlıktan azletti.
İsrail Yüksek Mahkemesi'nin 18 Ocak'ta İçişleri ve Sağlık bakanlığı görevine getirilen Deri'nin "vergi suçlarından hüküm giymesi" nedeniyle bakan olamayacağına karar vermesinin ardından Netanyahu başbakanlığındaki hükümet ilk kabine toplantısını dün (22 Ocak) gerçekleştirdi.
Netanyahu, Deri'nin de hazır bulunduğu toplantıda, "Üzülerek seni bakanlık görevinden azletmek zorunda olduğumu söylüyorum" dedi.
Arya Deri'yi "sahip olduğu bilgi, deneyim ve sorumluluk duygusundan hareketle bakan olarak tayin etme kararı aldığını" ifade eden Başbakan Benjamin Netanyahu, "Yüksek Mahkeme'nin kararının üzücü olduğunu ve halkın iradesini görmezden geldiğini" söyledi.
Konuşmasında Netanyahu, Deri'ye işaret ederek "devlete katkı sağlamaya devam edebileceği hukuki bir yol bulmaya çalışacağını" dile getirdi.
İbranice yayın yapan "Walla" internet sitesi ise sağ koalisyon hükümetinin 24 Ocak'ta Sağlık ve İçişleri bakanlıklarına Şas Partisi'nden olmak kaydıyla 3 aylık bir süre için bakan atamayı planladığını yazdı.
Haberde, Yüksek Mahkeme'nin hükümete dönmesinin önünü neredeyse tamamen tıkayan kararına rağmen, Deri'nin yeniden bakan olmasını sağlayacak yasal seçenekler peşinde olduğu ifade edildi.
'Yargı reformuna' karşı protestolar sürüyor
Öte yandan, Netanyahu hükümetinin yapmayı planladığı "yargı reformuna" karşı protestolar, üçüncü hafta sonunda da devam etti.
İsrail Başbakanı Netanyahu'nun yargının yetkilerinin kısıtlandığı yasa teklifi ve politikalarına tepki gösteren on binlerce kişi, başkent Tel Aviv'de toplandı.
Kent merkezindeki Azrieli Meydanı'nda toplanan her yaştan binlerce gösterici, İsrail bayrakları taşıdı. Göstericiler, meydana kurulan sahnelerde atılan "Diktatörlüğe hayır" ve "Demokrasi" sloganlarına eşlik etti.
'Reform' paketinde ne var?
Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak 2023'te İsrail Yüksek Mahkemesi'nin yetkilerini sınırlandıran, yargının, hakimlerin seçimi üzerindeki etkisini azaltan bir yasayı hayata geçirmeyi planladıklarını duyurmuştu.
Likud Partisi lideri Benjamin Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının bazı yetkilerini meclise devretmeye yönelik hamleleri, başta Yüksek Mahkeme olmak üzere yargı makamları ile yeni kurulan sağ koalisyon hükümeti arasında gerilime yol açıyor.
Ülkedeki en yüksek yargı merci olarak görev yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Anayasa taslağı olarak kabul edilen "temel yasalara" aykırı olduğu gerekçesiyle Meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisine sahip.
Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkeme'nin, Meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisinin elinden alınacağını belirtmişti.
İsrail Yüksek Mahkemesi'nin 18 Ocak'ta Netanyahu hükümetinde birden fazla bakanlık görevi üstlenen Şas lideri Arya Deri'nin "vergi suçlarından hüküm giydiği için" kabinede yer alamayacağına hükmetmesiyle, iktidar-yargı krizi derinleşmişti.
On binlerce kişi, hükümetin yargının yetkilerini kısıtlamayı amaçlayan yasa çıkarma planını 14 ve 21 Ocak'ta da protesto etmişti. (SD)
