Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu, ABD'li yazar William S. Burroughs'un Sel Yayıncılık'tan çıkan kıtabı "Yumuşak Makine"nin (The Soft Machine) "toplumun ahlak yapısına uymadığını" belirterek cezalandırılmasını istedi.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın başlattığı soruşturma kapsamında bilirkişi olarak görevlendirilen Kurul, rapordaki kararını, Süha Sertabiboğlu çevirisiyle Ocakta yayımlanan kitaptan alıntıladığı çeşitli cümle ve paragraflarına dayandırdı.
Sel Yayıncılık ise konuyla ilgili tepkisini "Sonunda bu da oldu; yüce Türk yargısı Beat Kuşağı'nın ahlakını da yargılamaya başladı" diye duyurdu ve yargılamanın sonlandırılmasını istedi.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'na verdikleri ifadede yayınevi "Yetişkinler için hazırlanan kitapların 'çocuk' kurullarına gönderilmesinde ısrarı anlamak mümkün değil" dedi ve bu yöntemle çeşitli medya araçları ve binlerce kitap hakkında onlarca rapor yazılabileceğine değindi.
Kurulun yapısına da tepki: Edebiyatçı sıfatlarından yoksun
140 sayfalık kitabın yirmi ayrı sayfasından tek başlarına alıntılanan bazı cümle ve paragraflara işaret ederek "Bu yazılanlardan dolayı müstehcendir" sonucuna ulaşmayı, "bir edebiyat metnine yapılmış koskoca bir haksızlık" olarak değerlendiren yayınevi, Başbakanlığa bağlı kurulun yapı ve işlevine de tepki gösterdi:
"Edebiyatçı, estet, eleştirmen, çevirmen gibi sıfatlardan yoksun bir kurulun [kitabı] incelemeye kalkması böyle "ucube" bir durumu ortaya çıkardı."
"Edebiyat ve karşı-edebiyat metinlerinin hiçbirinde kurulun yazdığı üzere; "konu bütünlüğü", "anlatım bütünlüğüne riayet" aranmayacağı gibi, "tarihi mitolojik unsurların yaşam tarzlarından örnekler vererek kişisel ve objektif olmayan gerçek dışı yorumlarda bulunmak" ve "argo ve amiyane tabirlerle kopuk anlatım tarzının benimsenmesi" de bir suç teşkil etmez.
"[Kitapların] okuyucu haznesine katkısının ne olacağının ve edebi nitelik taşıyıp taşımadığının ölçütü de resmi bir devlet kurumu değildir, kitabın okurudur."
"Hak ve özgürlükler, özgür birey, edebiyatçı, sanatçı ve düşünürlerin fikir ve eserlerini hiçbir baskı, yasak ve tabunun olmadığı ortamlarda ortaya koydukları zaman gelişir."
"Tespitler cahilliği gösterdikleri gibi gülünç de"
Yayınevi, "Beat Kuşağı" ismiyle anılan akımın öncülerinden Burroughs'un "Kes-Yapıştır" (Cut-Up) tekniğiyle yazdığı kitapla ilgili tespitlerin, kurulun "cahilliğini göstermekle kalmadığını, gülünç de olduğunu" belirtiyor.
Kurul insanların "ilkel hayatlarından bugüne kadar dünyanın her yerinde ve her toplumunda cinsi uzuv bölgelerini kapalı tutmayı ve cinsi münasebetin gizliliğini vazgeçilmez kural olarak uygulaya gelmiş" olduğunu iddia ederken, Türkiye toplumunda da "cinsi münasebetin aşikarlığının kabul edilemez" olduğunu söylüyor ve ekliyor:
"Kitapta asıl ağırlığın cinselliğe yöneltilmiş olduğu, kitabın toplumun ahlak yapısıyla bağdaşmadığı ve halkın ar ve haya duygularını incittiği, genel ahlaka aykırı olduğu müşahede edilmelidir."
"Cinsel Kitaplar" dizisindeki üç kitap da yargılanmıştı
Sel Yayınları'nın "Cinsel Kitaplar" dizisindeki üç kitabında "müstehcen yayına yer verdikleri" iddiasıyla yayıncı İrfan Sancı ve çevirmen İsmail Yerguz yargılanmış, Başbakanlık Çocukları Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu'nun görüşü doğrultusunda beraat etmişti.
Kurul raporunda, Ben Mila'nın Perinin Sarkacı, Guillaume Apollinaire'in Genç Bir Don Juan'ın Maceraları, Fransız P.V.'nin yayına hazırladığı Görgülü ve Bilgili Bir Burjuva Kadınının Mektupları kitaplarının edebi eser vasfına işaret edilmiş ve dava konusu edilemeyeceği yönünde görüş bildirilmişti. (EÇ/BB)
