* Fotoğraf: Şakir Sağlam
Hemşince müzik deyince akıllara ilk olarak Doğu Karadeniz ezgileri, tulum, kaval gelebilir. Adı Türkçe'de "Bizim Işığımız" anlamına gelen Meluses grubunda farklı bir müziğe rastlıyorsunuz, Hemşince ve Türkçe bestelerle deneysel rock müzik icra ediyorlar.
Meluses grubu, geçtiğimiz haftalarda Hemşin Kültürünü Araştırma ve Yaşatma Derneği'nin (HADİG), "Kadıköy'de 1 Umut Yeşeriyor" dayanışma konserleri gibi çeşitli etkinliklerde sahneye çıkmalarıyla birlikte yeniden duyulmaya başlandı.
Geçmişi 2009'a dayanan Meluses, yöresel müzikler yapan bir grup olmaktan ziyade, daha çok dünya müziği yapıyor; blues, reggae gibi çeşitli tarzlarda parçaları bulunuyor.
"Siyasi olmalıyız kaygısı gütmüyoruz"
Erdal Eren'in 17 yaşında asılması (Güzel Çocuk), bir buzağının yaşamı (Horte), bir çocuğun gözünden Irak savaşı (Irak) grubun parçalarına konu olan meselelerden bazıları.
Yaşadıkları coğrafya da bestelerine yansıyor: örneğin Ğacula parçası köylerindeki yaşlı nineler arasındaki ilişkiyi ve acıyı içlerinde yaşamalarını anlatıyor.
Grubun elektro-gitaristi Arif Kara, "Bize 'politik bir grup musunuz' diye soruyorlar. Toplumsal ve kişisel altüst oluşlardan, olan bitenden her insan gibi biz de etkilendiğimiz için tüm bunlara dair şarkılar çıkıyor ortaya. Siyasi olmalıyız gibi bir kaygı gütmüyoruz" diyor.
Meluses baştan sona diliyle, müziğiyle özgün bir tarz geliştiriyor. Tüm şarkılarının söz ve müzikleri de kendilerine ait.
Solist Koray Çelik, yaptıkları müziği ve kendi dillerini harmanlamalarını şöyle açıklıyor: "Doğrudan Karadeniz'den dünyaya açılmaya çalışmıyoruz. Evrensel müzikten alıp, kendi yaşadığımız bölgeye, oradan yerelle birlikte evrensele gitmeye çalışıyoruz."
"Kırmızı yerine 'garmi' demek"
Fotoğraf: Volkan Vayiç
Meluses, Doğu Karadeniz'in yok olma riski altındaki dillerinden biri Hemşince'yi yaşatmak için büyük bir emek harcıyor.
Akustik gitar ve vokalde yer alan Mağruf Kibar, gitar çalmaya başladıktan sonra zaman içinde kendi bestelerini yapmaya başladığını anlatıyor:
"Zaten hislerimizi Hemşince yaşadığımız için, besteler de bu şekilde çıkmaya başladı. 'Kırmızı' yerine, 'Garmi' dediğimde daha çok şey ifade ediyor bana. Müziğin dili yoktur ama Hemşince anlatırsak dile nasıl bir sanatsal değer katabiliriz diye de düşünüyoruz."
Kibar, "İnsan kendi dilini kaybettiğinde, hissini de kaybediyor. Bunu 'şovenlik' için değil, böyle hissettiğim için söylüyorum. Dil, bizler kullandıkça yaşayacak" diyor ve devam ediyor:
"Farklı müzikler, her dilde, farklı tınılar yaratabiliyor. Hemşince söyleyerak zor bir iş yapıyoruz. Bugünkü müzik şartlarında farklı bir 'sound' ile deniyoruz; yapılmayanı yapmaya çalışıyoruz. Ama Türkçe de birçok şarkımız var.
Çelik de ekliyor: "Bazı şarkıları dinlediğinizde sözleri anlamasan da seni alıp götürür. Hangi dilde söylediğinin bir önemi yok aslında."
"Çernobil şarkısı kendiliğinde ortaya çıktı"
Hemşince söyledikleri "Çernobil", nükleer facianın bölgede yaşam üzerinde bıraktığı izleri yansıtan, grubun ilk parçalarından biri.
Yıllarca Çernobil'den çekmiş olan Doğu Karadeniz bölgesi, son yıllarda hidroelektrik santrallerle (HES) boğuşurken; Hemşinlilerin en yoğun yaşadığı bölge olan Hopa geçtiğimiz yıl HES karşıtı Metin Lokumcu'nun öldürülmesi ile gündeme taşınırken; HES'lere "sonuna kadar" karşı olduklarını duymak en beklenen yanıt, fakat gitarist Kibar farklı noktalara da dikkat çekiyor:
"Oturup 'Çernobil' ile ilgili bir şarkı yazalım demedik, zaten bulunduğumuz dünyanın sorunları bizleri de etkiliyor, bunlarla ilgili şarkılar çıkıyor ortaya.
"Ama sadece nükleere, HES'e karşı olup, diğer insanlara, canlılara baskıyı görmemek tutarsızlık oluyor. Savaşlar, sokakta bir köpeğe tekme vurulması, kadına yönelik şiddet, eşcinsellerin toplumdan dışlanması, doğanın katledilmesi, çocuk sömürüsü ..."
Bu akşam saat 21'de Beyoğlu'nda
Altı kişilik grubun diğer üyeleri, bateride Caner Koyuncu, bas gitarda Koray Aktaş ve kemanıyla Onur Gügercinoğlu.
Meluses bu aralar ikinci bir demo hazırlığı içerisinde. Grubun bazı parçalarına facebook sayfaları üzerinden ulaşılabiliyor.
Bu akşam (31 Mart) saat 21'de ise Beyoğlu'nda Gürcü müzisyen Bayar Şahin ile birlikte sahne alacakları The Mekan'daki konserlerinde kendilerini dinlemek mümkün. (EÇ/NV)
