Van ve Diyarbakır baroları Van’daki bulunan konteynırkentlerdeki çocukların yaşam hakkı dahil temel haklarının ihlal edildiğini bildirdi.
Her iki baro Van’da depremzedelerin yerleştirildiği konteynırkentlerdeki çocukların yaşam koşullarına ilişkin bir rapor hazırladığı raporda, devletin çocukların sağlık hakkı başta olmak üzere eğitim, barınma gibi birçok hakkı konusunda üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediğini ifade etti.
Çalışmaya katılan avukatlardan Gülay Özgökçe’nin bianet’e verdiği bilgilere göre rapor için yapılan çalışmada Anadolu konteynırkent başta olmak üzere 85 aileyle birebir görüşmeler yapıldı, çocukların barınma, beslenme, eğitim gibi koşulları araştırıldı.
Özgökçe bu konuda kendilerinden önce araştırma yapan sivil toplum kurumlarıyla da görüştüklerini, onların tespitlerinin de benzer yönde olduğunu söyledi, sorunların çözülmemiş olduğunu vurguladı.
Çalışma sonucunda yapılan tespitlerin bazıları rapora şu ifadelerle yansıdı:
Barınma
* Geçici barınma amacıyla inşa ve tesis edilen konteynırkentler aradan geçen yaklaşık iki yıla rağmen kalıcı barınma alanları haline gelmiştir. Çocuklar konteynırları kalıcı barınma alanı olarak içselleştirmişlerdir.
* Özellikle elektrik kesintisinden oluşan karanlıktan kaynaklı konteynırkent madde bağımlılarının uğrak yeri haline geldiği ve hırsızlık olaylarının olduğu yönünde konteynır kent sakinlerinin beyanları olmuştur.Bu durum başta çocuklar için ciddi tehlike arz etmektedir.
Beslenme
* Elektrikli ocaklarının olmayışından dolayı yemeklerin konteynır dışında taş üzerinde sağlıksız koşullarda pişirilmektedir. Taş ocakları çocuklar için güvenlik noktasında ciddi tehlike oluşturmaktadır. Bununla ilgili bazı yetişkin ve çocuklarda yanık vakalarına rastlanmıştır.
* Tek düze ve kısıtlı beslenme zorunluluğu (örneğin sürekli makarna yediklerini beyan eden çocuklar) olduğu gözlemlenmiştir.
Sağlık
* Aile bireyleri ve çocuklar ayda en fazla 2-3 defa yıkanabildiklerini beyan etmiştir. Buna bağlı olarak çocuklarda özellikle bitlenme, deride pullanma vb hijyen koşulların olmayışından kaynaklı sağlık sorunları gözlemlenmiştir.
* Çocukların biyolojik ve fizyolojik sağlık sorunlarının yanında psikolojik sağlık sorunlarının olduğu da gözlemlenmiştir. Yapmış olduğumuz görüşmelerde iki intihar girişim vakasının olduğu tespit edilmiştir.
* Aile içi şiddete ciddi artışlar olduğu yönünde çocukların beyanları olmuştur.
* Çocuklar halisülasyon görme, uyku bozukluğu, kapalı alanda kalamama korkusu, ebeveynlerinin kendilerini terk etme korkusu gibi psikolojik rahatsızlıklar yaşadıklarını beyan etmişlerdir.
* Hem psikolojik hem de soğuk hava koşullarından dolayı çocuklarda altını ıslatma vakalarının olduğu beyan edilmiştir.
Eğitim
* Çocukların önemli bir bölümünün ekonomik ve psikolojik nedenlerden dolayı eğitim-öğrenimlerine devam edemediği görülmüştür.
* Eğitimlerine devam eden çocukların da konteynır yaşam koşullarından dolayı diğer yaşam alanlarında yaşayan çocuklar tarafından dışlandıklarını belirtmişlerdir.
* Elektrik kesintisinden dolayı havanın kararmasından sonra çocukların ödevlerini yapamadıkları ve buna bağlı olarak eğitim başarılarında ciddi düşüş olduğu ifade edilmiştir.
Sosyo-kültürel
* Okula giden çocukların sosyalleşme sorunu yaşadıkları gözlemlenmiştir.
* Çocukların söylemlerinden, çocuklarda diğer yaşam alanlarında yaşayan çocuklara karşı ‘biz’ ve ‘onlar’ algısının oluştuğu anlaşılmıştır. (YY)
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
