* Fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA) - Arşiv
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Kongre binasına 6 Ocak 2021 tarihinde düzenlenen baskını soruşturan ABD Temsilciler Meclisi 6 Ocak Soruşturma Komitesi, görev süresinin sona ereceği 31 Aralık'tan önce dün (22 Aralık) nihai raporunu yayınladı.
18 aydır devam eden ve bugüne kadar kamuoyuna açık sekiz duruşmanın görüldüğü soruşturma kapsamında yayınlanan nihai raporda, ABD eski Başkanı Donald Trump'a atıftla, "Kongre'ye yönelik saldırının temel nedeninin 'tek bir adam' olduğu" değerlendirmesi paylaşıldı.
Soruşturma Komitesi, nihai raporunu yayınlamadan üç gün önce de dokuz üyesinin oy birliği ile aldığı karar uyarınca, Adalet Bakanlığı'ndan 2020'deki başkanlık seçimlerini geçersiz kılma ve yetki devrini engelleme çabaları nedeniyle Trump'a karşı suçlamalarda bulunmasını talep etmişti.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı ve Demokrat Partili siyasetçi Nancy Pelosi, rapora yazdığı önsözde, "Seçilmiş komitenin raporu, demokratik kurumlarımızın sadece kendilerine emanet edilenlerin taahhüdü kadar güçlü olduğuna da vurgu yapıyor" dedi.
The New York Times'ın haberine göre, 6 Ocak 2021'de ABD Kongresi'ne yapılan baskın, raporda, "2020 Başkanlık seçimlerini ilga etmek için [hazırlanan] çoklu bir plan" olarak değerlendirildi:
"6 Ocak'ın temel nedeni tek bir adamdı ve pek çok kişinin takip ettiği eski başkan Donald Trump olmasaydı bunların hiçbiri olmazdı."
Benzer olayları engellemek için tavsiyeler
Soruşturma Komitesi, sekiz bölümden oluşan nihai raporunda benzer bir olayın tekrar yaşanmaması için tavsiyelerini de sıraladı.
Rapor, kanıtlara dair genel çerçevenin yanı sıra ABD Adalet Bakanlığı ve Kongre Etik Komitesi'ne yönelik yasal tavsiyeleri içeriyor.
Bu bağlamda, raporda, Kongre'nin üst kanadı Senato'ya Kongre'nin kabul ettiği Başkanlık Seçim Sayım Yasası'nı onaylaması tavsiye edildi.
Ayrıca, raporda, Adalet Bakanlığı'nın avukatların hukukun üstünlüğüne zarar vermeyi ve yasal bir seçimi geçersiz kılmayı amaçlayan faaliyetlere katılmasını önlemek için uygun önlemler alması gerektiği kaydedildi.
Soruşturma Komitesi, Anayasayı korumak ve savunmak için yemin eden ve ardından 6 Ocak'ta baskına katılanların hükümet görevinde bulunmalarının yasaklanabileceğine inandığını da ifade etti.
Twitter'daki hesabı kalıcı olarak askıya alındıktan sonra katıldığı Truth Social sosyal medya platformunda Soruşturma Komitesi'nin nihai raporu hakkında yorum yapan eski Başkan Donald Trump, raporu "son derece partizan" ve "siyasi bir Cadı Avı" olarak nitelendirdi.
Donald Trump, Kasım ayında yapılan Kongre ara seçimlerinden sonra ikinci kez ABD başkanı olabilmek için adaylığını açıklamıştı.
TIKLAYIN - Soruşturma komitesi, Trump için cezai kovuşturma talep etti
Ne olmuştu?
ABD'de 3 Kasım 2020'de yapılan başkanlık seçimlerini Demokrat Partili aday Joe Biden, yüzde 51,3 oy alarak kazandı.
Rakibi ve Cumhuriyetçi Partili önceki ABD Başkanı Donald Trump ise sonuçları kabul etmeyerek seçimlerin "hileli" olduğunu söyledi.
Trump'ın destekçileri 6 Ocak 2021'de Kongre üyelerinin Joe Biden'ın başkanlığını tescil etmek için toplandığı Kongre binasını bastı. Baskında dört kişi hayatını kaybetti, 100'den fazla polis memuru yaralandı.
Kongre saldırısıyla ilgili gözaltına alınan 725 şüphelinin çoğu "Kongre binasına izinsiz girmek", "düzensiz davranış", "Kongrenin faaliyetlerini engellemek ile" suçlanırken 325 şüpheli "memurlara saldırmak için tehlikeli silah kullanmak" gibi suçlarla karşı karşıya kaldı.
Saldırıyla ilgili soruşturma, Demokratlarının çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi'nin özel bir komite tarafından yürütülüyor.
Bu duruşmaların ve komitenin amacı ise yalnızca 6 Ocak'taki Kongre baskınını değil, aynı zamanda 2020 başkanlık seçimlerinde Trump'ın liderliğinde olduğu iddia edilen seçim sonuçlarını tersine çevirmeye yönelik "koordine ve çok adımlı çabaları" da soruşturmak.
TIKLAYIN - ABD'de Kongre baskını nedeniyle Trump'a ilk dava
Öte yandan, Donald Trump'ın 6 Ocak'taki Kongre baskınını kışkırttığı iddialarıyla ilgili yargılanmasında son aşama 13 Şubat 2021'de tamamlandı. Senatodaki oylamada 57 senatör Trump'ın mahkum edilmesi yönünde, 43 senatör ise mahkum edilmesine karşı oy kullandı.
Böylece 100 sandalyeli Senatoda suçlu bulunabilmesi için en az 3'te 2 çoğunluğun oyu (67 senatör) gereken Trump, hakkındaki "halkı isyana teşvik" başlıklı azil suçlamasından aklanmış oldu. (SD)