Van’ın Çatak ilçesinde 16 yıl önce öldürülen ve toplu mezara konulan gerillaların aileleri, çocuklarının kemiklerini almak için hukuk mücadelesi veriyor.
Öldürülen gerillaların ailelerinin, toplu mezarın açılarak kemiklerin kendilerine teslimi için açtıkları davanın ikinci duruşması Çatak Sulh Hukuk Mahkemesi’nde 25 Haziran’da görüldü.
Davacılar Tekin Gürtekin, Adil Ural, Muzaffer Parlak, Zeynal Arduç, Melek Avcı, Mustafa Malgaz ve Beşir Apakhan duruşmada söz aldı, bir an önce mezarın açılarak DNA testi yapılması istediklerini söylediler.
Toplu mezarda keşif
Melek Avcı, “Ben duruşmaya Kars'ın Kağızman ilçesinden geliyorum. Çocuğumun mezarının açılmasını istiyorum. Ölene kadar çocuğumun kemiklerini bulmak için mücadele edeceğim. Bir an önce işlemlerin yapılmasını istiyorum” dedi.
Avcı ilk duruşmada da “Yaşım 75’ten fazla, ölmeden kızımın kemiklerini almak istiyorum” demişti.
Avukatları Turan Ece de “hızlı şekilde keşif yapılması yönünde talepleri olduğunu” belirtti.
İki aile teşhis yaptı
Davanın 14 Mayıs’ta görülen ilk duruşmasında Çatak İlçe Jandarma Komutanlığı, çatışma bölgesinin koordinatlarını gösteren haritayı göndermişti. Van İl Jandarma Komutanlığı da çatışmada öldürülen PKK’lilerin fotoğraflarını ve kod adlarını mahkemeye göndermişti.
Son duruşmada teşhis yapılacaktı ancak Avukat Ece, fotoğraflarının durumunun müsait olmadığını söyleyerek teşhisin gelecek duruşma yapılmasını talep etti, o duruşmaya teşhis yapacak aile üyelerini getireceklerini söyledi.
Avukat Ece bianet’e yaptığı açıklamada, ailelerden ikisinin duruşma sonrasında fotoğraflara bakarak kendi yakınlarını teşhis ettiğini ifade etti.
Mahkeme “Keşif hususunun beklenen yazılar geldiğinde değerlendirilmesine” karar verdi. Sonraki duruşma 16 Temmuz’da.
Ne olmuştu?
12 Ekim 1998’de Van Çatak’a bağlı Kayaboğazı köyü Görentaş yaylasında TSK ile PKK arasında çıkan çatışmada resmi kaynaklara göre 22, PKK’ye göre 27 gerilla yaşamını yitirdi. Gerillaların cenazeleri ailelerine teslim edilmedi.
Temmuz 2011’de Çatak’ta toplu mezar bulunduğu haberini alan aileler, kendi çocuklarının da orada olabileceğini düşünerek İnsan Hakları Derneği Van Şubesi’ne başvurdu. Arduç ailesi İHD Van şubesine 4 Ekim 2011’de, diğer aileler de 11 Ağustos 2011’de İHD’ye gitti.
İHD’li avukatlar Çatak Cumhuriyet Başsavcılığı'na başvurarak, "toplu mezarın kamu marifetiyle açılması, DNA testinin yapılması ve kendi yakınlarına ait olduğunu düşündükleri kemiklerin yakınlarına teslim edilmesini” istedi.
Çatak Cumhuriyet Başsavcılığı 24 Ağustos 2011’de “kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına” ve “taleplerinin hukuk mahkemesi yetkisinde olduğuna” karar verdi. Erciş Ağır Ceza Mahkemesi de kararı onadı.
Olay AİHM'e taşındı. Ailelerin başvurusunu değerlendiren AİHM, 20 Mart 2013’teki yazısında, “kovuşturmaya yer olmadığı” gerekçesiyle kapatılan dosyanın hukuk mahkemesine taşınıp taşınmadığını sordu.
AİHM'in bu yazısı üzerine Avukat Ece, Çatak Sulh Mahkemesi'ne 26 Nisan 2013’te başvuru yaptı, dava açıldı, ilk duruşma 14 Mayıs’ta, ikinci duruşma 25 Haziran’da görüldü. (AS)
