Ülkühan Zekioğlu ve Volkan Koç, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü'nde işsiz olan gazeteciler. Bir kurumda çalışmıyorlar, sigortaları ya da basın kartları yok. Ancak işin ucundan tutmaya devam ediyorlar.
Kendisini "haber yapamayan haberci" olarak tanımlayan Ülkühan Zekioğlu*, anaakım medyada neden çalışmadığını, nasıl bir iş alanı istediğini anlatırken Volkan Koç** ise çalıştığı gazetenen ayrılmasına rağmen meslekten kopmamayı nasıl başardığını anlattı.
Zekioğlu: Haber yapamayan haberciyim
Ülkühan Zekioğlu 10 Ocak için şunları söylüyor: "Çalışan gazeteci arkadaşlarımın gününü kutluyorum ama bu benim günüm değil. Böyle bir günü de biraz anlamsız buluyorum. Çünkü bizler de tıpkı diğer meslek grupları gibi sadece bu işi icra ederken bu mesleğe sahip değiliz. Yani bir avukat herhangi bir davaya katılmasa da avukat; ben de her zaman haberciyim. Hayata habercilik kaygısıyla bakıyorum. Bunun bir kurumda kadrolu olmakla ya da SSK'lı olmakla alakası yok".
Kendisini "Haber yapamayan haberci" olarak tanımlayan Zekioğlu için "iş alanı" temel bir sorun. "Türkiye'de henüz ana akımda çalışacak birisi değilim" diyen Zekioğlu şunları söyledi:
"Gazeteci olmanın en zor tarafı iki şeyi birden göğüslemek zorunda kalmak: Hem kimliğinden vazgeçmek hem de maddi kaygılarından vazgeçmek."
"Türkiye'de anaakım medyada çalışmak benim için mümkün değil zaten. Çünkü 'terörist', 'terör örgütü' gibi şeyler yazamam ben. Birçok gazeteci için de bu vardır zaten."
"Muhalif medyaya gelince de işin maddi tarafı söz konusu. Bütün maddi kaygılarından vazgeçmen gerekiyor, para mefhumunu unutman gerekiyor. Ama bir yandan da öyle bir dünyada yaşamıyoruz."
Zekioğlu aynı zamanda "feminist" olan bir gazeteci. Yani çalışacağı iş yerinde toplumsal cinsiyet farkındalığı, kadın istihdamı oranı ve kadınların iş yerindeki pozisyonu da bir o kadar önemli.
"'Yaptığınız haber üzerinden size kim mobbing uygular kim uygulamaz', 'iş yerindeki erkek egemenliği nedir nasıldır', 'istihdam oranındaki kadın erkek eşitliği, kadının vasfı nasıldır'... Kadınsanız hele de feministseniz de binlerce soru soruyorsunuz kendinize. Hiçbir sorunuzun cevabını da hemen alamıyorsunuz."
"Muhalif medyada dahil olmak üzere herkes size 'bizim toplumsal cinsiyet kaygılarımız var' diye yutturabilir. Böyle kaygıları olduğunu öne sürerler. Ve bu erkeklik ilk görüşmede çok az anlaşılabilir. Ama o minik kısmı bile, çoğu zaman, o iş yerinde çalışmaktan vazgeçirmeye yetiyor."
"Gazetecilik bir kurumda çalışmak değildir" diyen Zekioğlu "haberciliğe başka formlar" aradığını ifade etti.
Koç: Bize de yer vardır bu meslekte
Volkan Koç çalıştığı Taraf Gazetesi'nden 2011'de istifa etti. Koç, işsizlik dönemini aktardı:
"Taraf Gazetesi'nde polis muhabiri olarak çalışıyordum. Ancak polis muhabirliğini sevmiyordum. Bana göre değildi bu yüzen ayrıldım. Okuluma devam ederken, gazeteden aldığım tazminatla geçindim."
"Tabi, bu tazminat çok büyük bir meblağ değildi. Kısa zamanda tükendi. Maddi anlamda sıkıntılar yaşadım. Bankaya borçlandım. Onu da bir şekilde kapattım."
Kimseden iş isteyemediğini ifade eden Koç da çalışacağı kurumun politikaları konusunda titiz olduğunu belirtti.
"Ben her ne kadar gazeteden ayrılsam da meslekten kopmadım. Sokaklardaydım hep. Bir blog açtım ve işimi oradan yürüttüm. Bu sayede kimseden kopmadım. Bundan dolayı da nerede eleman aranıyor ise hep arkadaşlarım ya da başka kanallar sayesinde öğrendim."
"Çok sayıda ulusal bazda yayın yapan gazete ve televizyonlara başvurdum. Biriyle anlaştım. Televizyon muhabirliği yapacaktım. Ancak orada da bazı sıkıntılar olunca başlayamadım."
"Ardından bazı yerel gazetelerle görüştüm hepsi olumlu geçti fakat daha sonra içime sinmediğinden başlamadım oralarda."
Koç, fotoğraf çekip, röportaj yapıp internette yayınlarak devam ettiği mesleğinden umutlu. "İllaki bize de bir yer vardır bu meslekte" diyen Koç gazetecilik yapmak isteyenlere de şu mesajı verdi: "Vicdanı olmayan bu mesleği yapmasın."
* Ülkühan Zekioğlu Aydın Doğan İletişim Meslek Lisesi ile "temelden" başladı mesleğe. Lisede ilk olarak Hürriyet'te başladı stajına. Üniversite için Çanakkale'ye gittikten sonra geri döndüğünde yine Hürriyet'te çalışmaya başladı. Hürriyet'in ardından çeşitli dergilerde çalışan Zekioğlu en son IMC-TV'nin hem muhabiri hem de MOR BÜLTEN sunucusuydu. Geçtiğimiz yıl işten çıkartılan Zekioğlu, şu anda Nor Radyo'da gönüllü olarak "Medyanın Cinsiyeti" programını hazırlayıp sunuyor.
** Volkan Koç, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü'nden mezun oldu. Daha öğrenciyken Taraf Gazetesi'nde polis muhabiri olarak çalışmaya başladı. Şu an hala fotoğraf çekmeye, röportaj yapmaya devam ediyor. (EA)