İSİG Meclisi: Son 12 yılda en az 2 bin 664 genç işçi hayatını kaybetti

Rapora göre, 12 yılda en az 2 bin 664 genç işçi hayatını kaybetti.

Bu verilerin yüzde 82’sini ulusal basından, yüzde 18’ini ise genç işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri, sendikalar ve yerel basından öğrendiği bilgilere dayanarak tespit edildi.

İSİG Meclisi’nin verilerine göre, 2013 yılında en az 193 genç işçi, 2014 yılında en az 226 genç işçi, 2015 yılında en az 222 genç işçi, 2016 yılında en az 233 genç işçi, 2017 yılında en az 232 genç işçi, 2018 yılında en az 225 genç işçi, 2019 yılında en az 206 genç işçi, 2020 yılında en az 202 genç işçi, 2021 yılında en az 174 genç işçi, 2022 yılında en az 252 genç işçi, 2023 yılında en az 260 genç işçi ve 2024 yılında en az 239 genç işçi olmak üzere; 2013-2024 yılları döneminde “en az” 2 bin 664 genç işçi hayatını kaybetti.

İşkollarına göre dağılım

Genç işçi ölümlerinin yüzde 34’ünü sanayi, yüzde 27’sini inşaat, yüzde 22’sini hizmetler ve yüzde 17’sini tarım oluşturuyor. Genç işçi ölümlerinin başta metal, maden, enerji olmak üzere sanayide yoğunlaşıyor.

2013-2024 yılları döneminde genç işçi iş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımı şöyle:

İnşaat, yol işkolunda 695 genç; tarım, orman işkolunda 453 genç (318 işçi ve 135 çiftçi); konaklama, eğlence işkolunda 231 genç; taşımacılık işkolunda 178 genç; metal işkolunda 157 genç; madencilik işkolunda 150 genç; ticaret, büro, eğitim, sinema işkolunda 122 genç; belediye, genel işler işkolunda 93 genç; enerji işkolunda 87 genç; gıda, şeker işkolunda 72 genç; tekstil, deri işkolunda 59 genç; sağlık, sosyal hizmetler işkolunda 58 genç; savunma, güvenlik işkolunda 55 genç; petro-kimya, lastik işkolunda 51 genç; gemi, tersane, deniz, liman işkolunda 44 genç; ağaç, kağıt işkolunda 29 genç; çimento, toprak, cam işkolunda 29 genç; basın, gazetecilik işkolunda 15 genç; iletişim işkolunda 4 genç; banka, finans, sigorta işkolunda 1 genç; çalıştığı işkolunu belirlenemeyen 81 genç işçi hayatını kaybetti.

İş cinayetlerinin nedenlerine göre dağılım

Özellikle tarım ve taşımacılık nedenli trafik ve servis kazası, inşaat nedenli yüksekten düşme ve sanayi işkollarından dolayı ezilme öne çıkıyor.

Ancak elektrik çarpması gibi çok ucuza önlemler ile engellenebilecek ölümlerin oransal olarak bu kadar fazla olması keza benzer şekilde zehirlenme ve boğulmaların çokluğu, genç işçilerin çalışma koşullarına dair (aşırı-yoğun-fazla çalışma, önlem ve denetimsizlik) zemini ortaya koyuyor.

2013-2024 yılları döneminde genç işçi iş cinayetlerinin nedenlerine göre dağılımı şöyle:

Trafik, servis kazası nedeniyle 637 genç; yüksekten düşme nedeniyle 436 genç; ezilme, göçük nedeniyle 403 genç; elektrik çarpması nedeniyle 242 genç; zehirlenme, boğulma nedeniyle 209 genç; şiddet nedeniyle 167 genç; patlama, yanma nedeniyle 123 genç; intihar nedeniyle 194 genç; kalp krizi, beyin kanaması nedeniyle 74 genç; nesne çarpması, düşmesi nedeniyle 60 genç; kesilme, kopma nedeniyle 32 genç; diğer nedenlerden dolayı 177 genç işçi hayatını kaybetti.

Yaşlara ve cinsiyete göre dağılım

2013-2024 yılları döneminde genç işçi iş cinayetlerinin yaşlara göre dağılımı şöyle:

18 yaşında 221 genç, 19 yaşında 299 genç, 20 yaşında 303 genç, 21 yaşında 247 genç, 22 yaşında 337 genç, 23 yaşında 373 genç, 24 yaşında 361 genç ve 25 yaşında 523 genç işçi hayatını kaybetti.

2013-2024 yılları döneminde genç işçi iş cinayetlerinde 230 genç kadın ve 2 bin 434 genç erkek işçi hayatını kaybetti.

Genç kadın işçiler yoğunlukla mevsimlik tarımda, gıda-kimya-tekstil gibi sanayi işkollarında, market-büro-lokanta gibi hizmetlerde, sağlık alanında ve genel işler işkollarında çalışıyordu.

280 göçmen genç işçi hayatını kaybetti

Göçmen genç işçi ölümleri mevsimlik tarım, gıda-tekstil-metal gibi sanayi işkolları, inşaat, konaklama ve genel işler işkollarında yoğunlaşıyor.

2013-2024 yılları döneminde 280 göçmen genç işçi hayatını kaybetti. Bu işçilerin uyrukları şöyle:

142 genç Suriyeli, 84 genç Afganistanlı, 11 genç Türkmenistanlı, 7 genç Özbekistanlı, 7 genç İranlı, 5 genç Iraklı, 3 genç Azerbaycanlı, 3 genç Ukraynalı, 2 genç Gürcistanlı, 2 genç Kırgızistanlı, 2 genç Pakistanlı, 2 genç Rusyalı, 1 genç Cezayirli, 1 genç Kolombiyalı, 1 genç Macaristanlı, 1 genç Moldovyalı, 1 genç Nepalli, 1 genç Nijeryalı, 1 genç Sudanlı, 1 genç Venezuelalı, 1 genç Zimbabveli.

Ölen genç işçilerin örgütlülük durumu

2013-2024 yılları döneminde iş cinayetlerinde ölen genç işçilerin 85’ü (yüzde 3,19) sendikalı işçi, 2579’u ise (yüzde 96,81) sendikasız işçilerden oluşuyor.

Sendikalı işçilerden 63 genç maden, 10 genç metal, 3 genç kimya, 3 genç güvenlik, 1 genç gıda, 1 genç tekstil, 1 genç eğitim, 1 genç enerji, 1 genç sağlık ve 1 genç belediye işkolunda çalışıyordu.

Rapora göre, genç işçi ölümlerindeki sendikalılık oranı, genel iş cinayetlerinde ölen sendikalıların oranının yarım katı seviyesinde.  

İSİG Meclisi, bu durumun, sendikal örgütlenmenin yeni işçileri yeterince koruyamadığı yönündeki tartışmaları da beraberinde getirdiğini belirterek, “Tabii bir değerlendirme yaparken 27 genç işçinin Soma madeninde hayatını kaybettiğini de hatırlatalım” dedi.

İSİG Meclisi, 2013-2024 yılları döneminde Türkiye’nin 81 şehrinin tamamında ve yurtdışında “az sayıda” (kısa vadeli çalışmak için gidilen veya Türkiye menşeili şirketlerde çalışan) genç işçi iş cinayeti tespit etti.

(VC)