Haberin İngilizcesi için tıklayın
23 Haziran’da tekrarlanan ve CHP adayı Ekrem İmamoğlu’nun İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı seçildiği İstanbul seçimlerinin ardından araştırma şirketi KONDA, “23 Haziran 2019 Sandık Analizi ve Seçmen Profilleri” raporunu açıkladı.
KONDA, seçim öncesi İmamoğlu’nun yüzde 54, Yıldırım’ın ise yüzde 45 oy alacağını tahmin etmişti.
Bu çalışmada 24 Haziran 2018 Genel Seçimleri ile 31 Mart ve 23 Haziran 2019 Yerel Seçimleri'ne ait sonuçların sayısal analizini sunan KONDA, raporun odak noktasına İstanbul’daki oy geçişleri ve parti tabanlarının seçim katılımını aldı.
Raporda yer alan veriler özetle şöyle:
MHP seçmeninin sadece üçte biri Yıldırım’a oy verdi
* 2019 Mart seçimlerinde MHP’li seçmenlerin yarısından azı Binali Yıldırım’a oy vermişti.
* Haziran ayında bu destek daha da zayıfladı ve MHP seçmenlerinin sadece üçte biri Binali Yıldırım’a oy verdi.
* MHP seçmenlerinin çoğunluğu ikinci seçimde Ekrem İmamoğlu lehine oy kullandı.
* 31 Mart öncesinde yapılan saha çalışmasıyla 23 Haziran öncesi yapılan çalışmayı karşılaştırdığımızda MHP’lilerden İmamoğlu’na giden oyların oranının yüzde 11’den yüzde 28’e çıktığını görüyoruz.
AKP seçmeninin %3,5’u İmamoğlu’na oy verdi
* Oy geçişi modelimize göre, AKP’ye oy veren seçmenlerin %3,5’u Haziran’da İmamoğlu’na oy verdi.
* İstanbul Mart seçimlerinde oy kullanmayıp Haziran'da sandığa giden tüm seçmenlerin İmamoğlu'na oy verdiğini ve Yıldırım dışındaki adayların kaybettiği tüm oyların da yine İmamoğlu lehine kullanıldığını varsaysak bile, İmamoğlu’nun oylarındaki artışı Yıldırım’dan oy geçişi olmadan açıklamak mümkün değil.
SP seçmeni İmamoğlu’nu destekledi
* Mart seçimlerinde ağırlıklı olarak kendi adaylarını destekleyen Saadet Partisi seçmenleri Haziran seçimlerinde İmamoğlu lehine oy kullandı.
HDP seçmeninden İmamoğlu’na %90 destek
* HDP seçmenleri arasında İmamoğlu’nu destekleme kararı ortaya çıkmadan önce sadece yüzde 53’ü İmamoğlu’nu desteklerken, bu oran bir sonraki araştırmada yüzde 90 mertebesine çıkmış durumda.
Gençlerin İmamoğlu’na desteği %58
* İmamoğlu’nun oyu gençler arasında yüzde 37’den yüzde 58’e çıkıyor.
* Diğer yandan Binali Yıldırım’ın sene başında tüm kümelerde eşit oranda tercih edilirken sadece 49 yaş ve üzeri grubunda aynı oranı koruyabildiğini tespit ediyoruz.
* Buna karşılık Yıldırım’a destek 18- 32 yaş grubu gençler arasında oyu yüzde 36’dan yüzde 30’a inmiş.
Üniversite mezunlarının İmamoğlu’na desteği %64
* İmamoğlu’nu tercih edenlerin oranı aynı CHP seçmenlerinde olduğu gibi yüksek eğitimlilerde genel olarak daha az eğitimlilere göre daha yüksek.
* İstanbul’un yetişkin nüfusunun yüzde 24’ünü teşkil eden üniversite mezunları içinde Ekrem İmamoğlu’na oy vereceğini söyleyenlerin oranı yüzde 48’den yüzde 64’e çıkmış gözüküyor.
Lise altının Yıldırım’a desteği %60
* Yıldırım ise lise altı eğitimlilerden daha çok oy alıyor.
* İstanbul’un yüzde 46’sı lise altı eğitimliyken, Yıldırım’a oy vereceğini söyleyenlerin ise yüzde 60’nın bu grupta olduğunu söyleyebiliyoruz.
Evde çalışan kadınların İmamoğlu’na desteği %35’e çıktı
* Yıldırım’ın en fazla oy aldığı küme olan ev kadınlarında Yıldırım’ın üstünlüğü sürse de İmamoğlu’nun oyu yüzde 22’den yüzde 35’e çıktı.
İşçi ve emeklilerde İmamoğlu’na destek Yıldırım’ı geçti
* İşçi ve emekliler kümelerinde 6 ay önce Yıldırım’ın İmamoğlu’na göre üstünlüğü olduğunu ancak ilk önce 31 Mart’a, sonra da 23 Haziran’a giderken bu kümelerde rakibinin arkasına düştüğünü de belirtmek gerekiyor.
İşsizler ve öğrenciler de İmamoğlu dedi
* İmamoğlu, İstanbul nüfusunun yüzde 10’a yakın bir kısmını oluşturan öğrenciler arasında ciddi bir hâkimiyet gösterdi. Özellikle kararsız öğrenciler sandık yaklaşınca tercihlerinin İmamoğlu olduğunu belirtmişler.
* İmamoğlu’nun son dönemde oyunu arttırdığı bir diğer küme de yetişkin nüfus içindeki oranları yüzde 6-8 arasında değişen işsizler. İşsizler arasında kararsız olanların da 31 Mart sonrasında İmamoğlu’nu tercih etmeye başladığını bulgularda görebiliyoruz.
Yıldırım “Dindar muhafazakarlar arasında oyunu artırdı”
* İlk olarak kişilerin kendilerini tarif ettikleri hayat tarzı kümelerine baktığımızda Yıldırım’ın en güçlü olduğu “Dindar muhafazakârlar”da oyunu son aşamada biraz artırdığını söyleyebiliriz.
* Ancak, Ak Parti’nin, dolayısıyla Yıldırım’ın güçlü olduğu Dindar Muhafazakârlar arasında bile İmamoğlu’nun oylarını arttırdığını görmek mümkün.
* Yıldırım seçmenleri içinde yüzde 10’un üstünde kendine Modern diyen, İmamoğlu seçmenlerinin içinde de yüzde 10 mertebesinde Dindar Muhafazakâr diyen bulunuyor.
İnançsızların %3’ü Yıldırım’ı destekledi
* Dindarlık seviyesi arttıkça Yıldırım’ın oyunun net bir şekilde arttığını söyleyebiliyoruz.
* “Dinin gereklerine inanmadığını” belirttiğinden dolayı “inançsız” olarak tarif ettiğimiz küme İstanbul nüfusunun yüzde 6’sını teşkil etmektedir. Bu küme içinde Yıldırım’a oy vereceğini belirtenlerin oranı yüzde 3 seviyesindedir.
Sofuların %20’si İmamoğlu’nu destekledi
* Diğer yandan dinin tüm gereklerini yerine getiren ve bizim “sofu” olarak nitelendirdiğimiz küme yüzde 10’un üzerindedir.
* Ancak, inançsızların Yıldırım’la ilişkisinden farklı olarak sofuların beşte biri İmamoğlu’nda yana oy kullanacağını belirtmiştir.
Kürtlerin %62’sinden İmamoğlu’na destek
* Kürtlerin 31 Mart’ın hemen öncesinde yarısı, 23 Haziran öncesi ise yüzde 62’si Ekrem İmamoğlu’na oy vereceğini söylemiş.
Alevilerin %87’si İmamoğlu dedi
* İmamoğlu’nun oyu Alevilerin içinde dahi yüzde 77’den yüzde 87’ye çıktı.
Haber kanalları izleyicilerinin tercihi ne oldu?
* A Haber, ATV, TRT gibi iktidar taraftarı olduğunu iddia edebileceğimiz TV kanallarını tercih edenler içinde Yıldırım’ı seçme eğiliminin gerek ortalamadan gerek diğer kanalların izleyicilerinden çok daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz.
* İmamoğlu’nun Yıldırım’dan fazla oy aldığı seyirci kümesi ise Fox TV ve Halk TV ile sınırlı.
* Demirören grubuna geçen CNN Türk ise önceleri çok daha muhalif bir profil çiziyordu. İstanbul seçimlerine yönelik tercihte ise izleyicileri ağırlıklı muhalif olan Fox TV ve Halk TV’deki kadar olmasa da İmamoğlu bu kanalın izleyicilerinde bir üstünlük gösteriyor.
Twitter kullanıcılarının %65’i İmamoğlu’nu destekledi
* Twitter kullanıcıları en fazla İmamoğlu destekçisi olan kümelerden biri olarak karşımıza çıkıyor.
* Ocak ayında yüzde 53’ü İmamoğlu’na oy vereceğini belirten Twitter kullanıcılarının Millet İttifakı adayına desteği 23 Haziran öncesi yüzde 65’e kadar çıkmış.
Facebook’ta paralel dağılım, Instagram’da İmamoğlu
* Genel tercihle en paralel dağılıma sahip küme ise Facebook kullanıcıları. Yaş ortalaması daha genç olan Instagram kullanıcıları arasında da –Twitter kadar olmasa da- bir İmamoğlu ağırlığı görmek mümkün.
İnternet kullanmayanlar arasında Yıldırım önde
* İnternet kullanıcısı olmayan yüzde 14 içinde ise Yıldırım çok daha yukarıda oy alıyor. İnternet kullanmayanların diğer bir özelliği ise 2 aylık çerçevede Yıldırım’ın oyunun arttığı nadir kümelerden biri olması.
Bu noktada internet kullanmayanların yüzde 26’sı Fox TV izleyicisi iken yüzde 45’i haberleri ATV, A Haber veya TRT’den izliyor.
* Araştırmanın saha çalışması 15 – 16 Haziran 2019 tarihlerinde İstanbul’un 157 mahallesinde, 18 yaş üstü 3498 kişiyle gerçekleştirilmiştir.
** KONDA araştırmasının tamamı için tıklayın
(EKN)
* Fotoğraf: AA - Arşiv
