İnsan Hakları Derneği (İHD) ve kayıp yakınları, 17-31 Mayıs Kayıplar haftası kapsamında kayıpların akıbetini sormak ve sorumluların yargı önüne çıkarılması için eylemler düzenliyor.
İHD’nin Toplu Mezar Haritası’na göre, şimdiye dek tespit edilmiş 348 toplu mezarda 4 bin 201 kişinin kemikleri var.
Yüzleşmek için |
Derneğin konuyla ilgili açıklamasında, “Türkiye, zorla kaybetmeler konusunda, diğer pek çok konu başlığında olduğu gibi (zorla yerinden etmeler, işkenceler, insanlığa karşı suçlar, soykırım, savaş hukuku ihlalleri, faili meçhul siyasal cinayetler, yargısız infazlar) geçmişle yüzleşmeyi yaşamalı” denildi. Bunun için atılması gereken adımlar şöyle sıralandı: * Yasa çıkarılmalı. Yasayla hakikatleri araştıracak, geniş yetkilerle donatılmış bir komisyon kurulmalı. * Türkiye, Birleşmiş Milletler Bütün Kişilerin Zorla Kaybedilmeden Korunmasına dair Uluslararası Sözleşme’nin tarafı olmalı. * Türkiye, ceza kanununda Sözleşmede de belirtildiği gibi zorla kaybetmeyi yasaklayan ve bu suçu bir insanlık suçu olarak niteleyen hükme yer vermeli. Böylelikle zorla kaybetme bakımından zamanaşımının işlemeyeceği garanti altına alınmalı. * Türkiye, kapsamlı bir şekilde kayıplar ve toplu mezarlar konusunda insan hakları ve diğer ilgili sivil toplum örgütleriyle işbirliği ile toplu mezarları ulusalüstü insan hakları belgelerine uygun şekilde ve Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 86 ve 87.maddelerine uygun şekilde açmalı ve süreç Jordan Prensiplerinde öngörüldüğü gibi işlemeli. * DNA bankası oluşturulmalı. * Savcılar resen harekete geçmeli ve kayıp vakalarının yaşandığı dönemlerdeki emniyet ve jandarma birimlerinin sorumlularını tespit etmeli. * Benzer olayların tekrarının önlenmesi bakımından gözaltına alınan kişilerin avukatları ile görüşmesini engelleyen ve kamuoyunda “ iç güvenlik yasası” olarak bilinen yasa ve diğer düzenlemeler yürürlükten ve uygulamadan kaldırılmalı. * Adli kolluk kurulmalı ve doğrudan doğruya cumhuriyet savcılarına bağlanmalı. * Soruşturma ve kovuşturma makamları kamu görevlilerinin karıştığı olaylar bakımından uyguladıkları cezasızlık politikasından vazgeçmeli. |
İHD Diyarbakır Şubesi bugün kayıpların bulunması, faillerin yargılanması ve adaletin sağlanması talebiyle oturma eylemi yapacak. Diyarbakır Şeyh Sait (Dağkapı) Meydanında düzenlenecek mumlu oturma eyleminin saati 19:00. (AS)