Fotoğraf: Ruken Tuncel
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Adana Milletvekili Kemal Peköz, Suriyelilerin yaşam ve çalışma koşullarının düzeltilmesi amacıyla Meclis'te araştırma komisyonu kurulması için önerge verdi.
Suriyeli işçilerin genel sağlık sigortasından ve iş güvencesinden yoksun olduğunu dile getiren Peköz, “17 Aralık Salı günü Adana’da yol kenarında bir erkek cesedi bulunmuştur ve cesedin Halep doğumlu Mustafa el Recep isimli Suriyeliye ait olduğu tespit edilmiştir. Mustafa el Recep’in cesedi kendini astığı iddia edilen fabrikadan, fabrikanın patronu ve 3 işçisi tarafından iş yerine zarar geleceği, düşünülerek, yol kenarına bırakılmıştır. Yalnızca bu olay bile Suriyelilerin yaşam ve çalışma koşullarının ne kadar kötü olduğunun bir vahim bir örneğidir” dedi.
"62 bin 216 Suriyeli geçici barınma merkezlerinde"
Türkiye’de 3 milyon 695 bin 944’ü geçici koruma statüsüyle yaşayan Suriyeliler olmak üzere toplamda 4 milyon 800 bin göçmen ve sığınmacı yaşadığını hatırlatan Peköz, özetle şunları söyledi: “ Suriyelilerin 2 milyon 2 bin 880’i erkeklerden, 1 milyon 693 bin 64’ü ise kadınlardan oluşmaktadır. Bu sayısının 1 milyon 740 bin 760’ı 0-18 yaş aralığındadır.
"Mülteciler Derneği’nin verilerine göre; 62 bin 216 Suriyeli geçici barınma merkezlerinde kalmaktayken 3 milyon 633 bin 728 Suriyeli ise şehirlerde yaşamaktadır. Yani Suriyelilerin yalnızca yüzde 1,68’i kamplarda geri kalan yüzde 98,32’si ise şehirlerde yaşamaktadır.
“İçişleri Bakanlığı tarafından 1 Ağustos 2019 tarihinde yapılan açıklamaya göre 47 bini yetişkin, 45 bin 280’i çocuk toplamda 92 bin 280 Suriyeliye Türkiye vatandaşlığı verilmiştir. Yine İçişleri Bakanlığı’nın 4 Aralık 2019 tarihinde yaptığı açıklamada, ülkesine dönen Suriyeli sayısının 369 bin 690 olduğunu belirtilmiştir.
"Çalışma izni verilen Suriyeli kadın sayısı çok az"
“Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 31 Mart 2019 tarihinde yapılan açıklamaya göre çalışma izni verilen Suriyeli sayısı 31 bin 185 kişidir. Bu sayının içerisinde çalışma izni verilen kadın sayısı ise çok azdır.
“Kalkınma Atölyesi’nin hazırladığı rapora göre; ayakkabı imalat atölyelerinin yoğun olduğu İstanbul’da, Suriyeli çocukların yanı sıra Türkiye’de kayıt dışı yaşayan başka ülkelerden göçmen çocuklar da çalıştırılmaktadır. Ayakkabı imalat sektöründe çalıştırılan çocukların yüzde 90’ı göçmendir ve daha çok ayakkabı üretiminin “sayacılık” aşamasında görev almaktadırlar.
"Eşit vatandaşlık hukukuyla yaklaşılmalı"
"Suriyeli çocuk işçiler ayakkabı imalat sektörünün yanı sıra trikotaj atölyelerinde, tekstil fabrikalarında, kuru meyve fabrikalarında, araba tamirhanelerinde, tarım işçiliğinde, sokaklarda kâğıt mendil, su satıcılığı gibi işlerde çalıştırılmaktadır.
“Suriyelilerin büyük bir kısmının geri dönmeyeceği, bu ülkede kalıcı olacağına dair araştırmalar ve verilere ilişkin kapsamlı bir değerlendirmeye ihtiyaç vardır. Bugünden eşit vatandaşlık hukuku çerçevesinde konuya yaklaşılmalıdır. Suriyelilerin yaşam ve çalışma koşullarının düzeltilmesi ve çözümü adına bir Meclis Araştırması açılması elzemdir.” (RT)