* Fotoğraf: Brian Gunn, Hayvan Deneylerine Karşı Uluslararası Dernek (IAAPEA)
HDP milletvekili Filiz Kerestecioğlu, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye Türkiye’de yapılan hayvan deneyleriyle ilgili bilgilerin yönetmeliğe rağmen kamuoyuyla neden paylaşılmadığını sordu.
2014’te Bakanlık bünyesinde deneylerde hayvan kullanılmasına dair “etik ilkeleri” belirlenmesi için kurulan Hayvan Deneyleri Merkezi Etik Kurulu’nun (HADMEK) hayvanların deneylerde kullanılmasına dair yıllık istatistik bilgileri toplamak ve yayınlama görevi bulunuyor. Ancak bu veriler 2016’dan bu yana açıklanmıyor.
HADMEK’in bu görevini yerine getirmediğini hatırlayan milletvekili Kerestecioğlu, Bakan Pakdemir’e şu soruları iletti:
* 2017 yılında hangi amaçlarla, hangi türlerden, toplam kaç hayvanın deneylerde kullanıldığı bilgisi ne zaman kamuoyu ile paylaşılacaktır?
* Bu bilgiler neden zamanında yayınlanmamaktadır?
* Yönetmeliğe aykırı olan bu durumun giderilmesi için Bakanlığınızca ne gibi çalışmalar yapılmakta ve yapılacaktır?
* Mevzuatın kendisine verdiği görevi yerine getirmeyen, bu kapsamda ihmali bulunan ve yurttaşların bilgi edinme taleplerini karşılamayan Bakanlığınız personeli hakkında soruşturma açılacak mıdır?
* Ak Parti'nin resmî web sitesinde, Ak Parti'nin bir icraatı olarak, "Milyonlarca hayvan kobay olmaktan kurtuldu" görseli paylaşılmıştır. Deney hayvanları ile ilgili olarak, hükümetin ne tür çalışmaları mevcuttur? Söz konusu görselde işaret edildiği gibi, son beş yılda kaç milyon hayvan kobay olmaktan kurtulmuştur?
* 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’na muhalefet edilerek usule aykırı olarak hayvan deneyi yapıldığı gerekçesi ile son beş yılda, kaç kişi ve kuruma, toplamda ne kadar İdarî para cezası kesilmiştir?
* Bugüne dek faaliyet izni iptal edilen ya da geçici süreliğine çalışmaktan men edilen Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulu (HADYEK) ve deney hayvanı üretim tesisi, işletme olmuş mudur?
Hak örgütleri HADMEK’e kabul edilmemişti
2018’de 4 senelik görev süresi biten 21 kişilik HADMEK’in yeni üyeleri seçilirken, hayvan hakları örgütlerinin önerdiği hiçbir aday kabul edilmemişti.
Yönetmeliğe göre kurulda yer alacak “hayvanları korumaya yönelik sivil toplum örgütlerinden bir üye" olarak Laboratuvar Hayvanları Bilimi Derneği'nin seçildiği sözlü olarak bildirilmişti.
Hayvan hakları savunucuları, hayvan deneylerini destekleyen ve gelişmesi için faaliyet gösteren bu derneğin, deneylerde etik kuralları belirleyecek kurula seçilmesine tepki gösterirken, bu seçimin ilgili yönetmeliğe de aykırı olduğunu belirtmişti.
HADMEK’in web sitesinde “Kurul Üyeleri” sayfası hala boş bir şekilde duruyor.
Türkiye’de sadece 2010-2015 yılları arasında 1 milyon 412 bin 810 hayvan deneylerde öldürüldü. 2016'da ise 451 bin 914 hayvan deneylerde kullanıldı/öldürüldü. (ÇT)
