Helsinki Yurttaşlar Derneği (HYD), İnsan Hakları Derneği (İHD), İnsan Hakları Gündemi Derneği (İHGD), Mültecilerle Dayanışma Derneği (Mülteci-Der) ve Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi'nden (UAÖ) oluşan Mülteci Hakları Koordinasyonu, Hatay'daki Suriyelilere yönelik insan hakları ihlalleri ile ilgili Cumhurbaşkanı, Başbakan, İçişleri Bakanı ve Dışişleri Bakanı'na bir mektup gönderdi.
Hatay'daki sığınmacıların Suriye'ye zorla sınırdışı edildikleri iddiaları ile ilgili gönderilen mektupta Türkiye'ye sığınan Suriyelilerin ulusal ve uluslararası hukuka aykırı bir şekilde, Türkiye yetkililerince zorla sınırdığı edildiği iddiaları ile ilgili etkin bir soruşturma yapılması istendi.
Suriyeliler'e sınırdışı mı uygulanıyor?
Gönderilen mektupta Suriye'de yaşananlardan dolayı Türkiye'ye gelerek Hatay'daki kamplara gelmiş ve zamanla bir kısmının ülkelerine geri dönmüş olduğu 20 bini aşkın Suriyeli'nin, Türkiye yetkililerince sınırdığı edildiği iddalarının mülteci haklarını savunan kuruluşları kaygılandırıldığı belirtildi.
Geçtiğimiz hafta Adana Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma neticesinde aralarında kamu görevlilerinin de olduğu kişilerin Hatay'daki çadır kentlerden birinde ikamet eden Suriyeli Hüseyin Mustafa Harmuş'u Suriye'ye zorla iade ettiklerinin ortaya çıktığını ifade eden Mülteci Hakları Koordinasyonu, Türkiye'nin de onayladığı 1951 Cenevre Sözleşmesinin 33. Maddesini yetkililere hatırlattı;
"Hiçbir devlet bir mülteciyi, ırkı, dini, vatandaşlığı, muayyen bir içtimai zümreye mensubiyeti veya siyasi fikirleri dolayısıyla hayat ve hürriyetinin tehdit edileceği ülkelerin hudutlarından her ne şekilde olursa olsun sınır dışı veya iade edemez."
Mektupta, ulusal ve uluslararası hukuk gereği Türkiye hükümetinin koruması altında olan sığınmacıların güvenliklerini tehlikeye atacak sınırdışı uygulamaları iddiaları ile ilgili kapsamlı ve etkin bir soruşturmanın hem adli makamlar hem de idari makamlar tarafından yürütülmesi gerektiği ifade edildi.
"Önümüzdeki aylarda da Suriye'deki şiddet ortamının devam etmesi halinde Türkiye'ye binlerce Suriyelinin sığınması muhtemeldir. Benzeri insan hakları ihlallerinin yaşanmaması için gerekli tedbirlerin alınmasını, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği gibi uluslararası kurumlarla işbirliğinin geliştirilmesini ve Türkiye'deki insan hakları örgütlerinin konuyla ilgili çalışmalarının önündeki engelleri kaldırmak için inisiyatif kullanmanızı bekliyoruz."
Mülteci Hakları Koordinasyonu daha önce hükümete başvuru yaparak Hatay'daki çadır kentleri ziyaret etmek istemiş fakat hükümet yetkilileri bu talebi reddederek, insan hakları örgütlerinin Hatay'daki Suriyelilere yönelik çalışma yürütmelerini engellemişti. Mülteci Hakları Koordinasyonu mektupta yetkililerden insan hakları örgütlerinin Suriyeli sığınmacılarla çalışmasının önündeki engelleri kaldırmalarını talep etti.
Koordinasyon, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) ve TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu'na da mektup göndererek göreve çağıracak.(MAF/HK)
