"Sendikalaşma oranının yüzde 5'in biraz üzerinde seyrettiği ülkemizde, örgütlülük işçi sınıfının çoğunluğu için giderek yabancı bir kavram, esnek çalışma ve güvencesizlik olgusu ise kalıcı hale gelmektedir," diye yola çıkan güvencesiz çalışanlar 15-16 Ocakta İstanbul'da düzenledikleri iki günlük "Forum"da sorunlarını ve örgütlenme perspektiflerini konuşacak. Forum'un kapıları güvencesiz çalışanlara olduğu kadar, işsizlik ve güvencesizlik tehdidi altında bulunan herkese de açık.
Forum'un çağrıcıları arasında; Anadoluda Yaşam Kooperatifi, Bağımsız Tekstil İşçileri Sendikası (BATİS), Bir Umut Derneği, Çalış Der, Dayanışma Sendikası, Devrimci Sendikal Birlik, Ev Eksenli Türkiye HOME.net, Ev İşçileri Dayanışma Sendikası Girişimi, Göçmen Dayanışma Ağı, İMECE Kadın Dayanışma Derneği, Katılımcı Sendikal İnisiyatif (KSİ), Limter-İş, Sosyal Araştırmalar Vakfı (SAV), Sosyal Haklar Derneği (SHD), Sosyal-İş, Tekstil Sen gibi sendikalar, dernekler ve sivil toplum kuruluşları da bulunuyor.
Emek örgütlerinin ve bireylerin katılımına açık olan iki günlük Forum'un birinci günü atölye çalışmalarına ayrıldı. 15 Ocak 2011 Cumartesi günü, YEKÜV'de toplanacak olan atölyeler ve her bir atölyenin cevap aradığı soru başlıkları şöyle:
Atölye 1 - Değişen emek süreçlerinde güvencesiz çalışanlar: Ortaklıklar ve farklılıklar
- Güvencesizliğin canlı tasviri: Kimler 'güvencesiz işçiler' başlığı altında ele alınabilir? Güvencesiz/güvenceli çalışma arasındaki farklar neler?
- Güvencesiz çalışmanın farklı sektörlerdeki örnekleri nelerdir?
- Katılımcıların kendi işyerlerinde yaşadıkları deneyimleri nelerdir?
- Kafa/kol emeği, mavi yakalı/beyaz yakalı ayrımlarının ötesine geçen hangi nitelikler güvencesiz çalışanları birleştiriyor?
- Bu ortaklıklar örgütlenme için ne gibi olanaklar yaratıyor?
- İşsiz kimdir? İşsiz kalma hali nedir?(temel gereksinimleri giderememe, köşeye sıkışmışlık, toplumsal yaşamdan kopma, özgüven yitimi)
- Kapitalist üretim ilişkisi işsizliği neden var eder ve süreklileştirir?
- İşsizlik ile güvencesiz çalıştırma biçimleri arasındaki ilişki nedir?
Atölye 2 - Geleneksel işkolu sendikacılığının güvencesiz alandaki deneyimleri ve açmazları
- Varolan sendikaların güvencesiz çalışanları örgütlemedeki yetersizlikleri nelerdir?
- Güvencesiz çalışanları örgütlemeye çalışan sendikaların karşılaştıkları engeller nelerdir?
- Bu engelleri kısmen aşabilmiş sendikalar hangi stratejilerle güvencesiz işçileri örgütledi? (Dev Sağlık- İş, Limter-İş, Tümtis vb.)
- Mevcut sendikalar işsizler için politikalara sahip mi?
- Emek güçleri ortak bir istihdam politikası oluşturmalı mı?
- Yasalardaki hangi boşluk ve olanaklar taşeron işçilerin ne gibi haklar kazanmasına yardımcı oldu? Bu yasal kazanımların sınırları nedir?
Atölye 3 - Güvencesiz kadın emeği ve örgütlenme deneyimleri
- Güvencesiz alanda kadın çalışanların özgül sorunları nelerdir? (evde parça başı iş, sanayide ince emek, izin, sigorta, emeklilik, ev içi görünmeyen emek, ücret eşitsizliği).
- Toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri kadın örgütlenmesinde ne gibi sorunlar yaratıyor? (ev içi işbölümü, ataerkil yapı)
- Sendikal hareket kadın çalışanların örgütlenmesinde neden yetersiz kalıyor?
- Geleneksel sendikaların içinde örgütlenemeyen kadınların dernekleşme ve sendikalaşma deneyimleri neler öğretiyor?
- Örgütlenme hangi talepler üzerinden gelişiyor?
- Feminist hareket ve sendikal hareketin buluştuğu başarılı deneyimelerden neler öğrenebiliriz? (Novamed örneği)
Atölye 4 - Göç ve güvencesizlik
- Kimleri (iç ve dış göçü de dahil ederek) göçmen işçi olarak tanımlıyoruz?
- Güvencesiz göçmen çalışanların sorunları nelerdir?
- Göçmen çalışanların iş bulmasını sağlayan aracı kurumlar ve kişiler kimler?
- Göçmen olmak emek sömürüsünün yoğunlaştırılmasına nasıl hizmet ediyor?
- Göçmenler hangi sektörlerde yoğunlaşıyorlar?
- Göçmenlerin örgütlü ve kolektif hareket etmesinin önündeki engeller neler?
- Aynı sektörde çalışanlar arasında göçmenlik ve etnisite üzerinden yaşanan gerilimler neler?
Atölye 5 - Güvencesizlerin örgütlenme biçimleri: Olanaklar ve sınırlar
- İşçi sınıfının bugüne kadar kullandığı örgütlenme modelleri nelerdir?
- Sendika, dernek, kooperatif modelleri hangi gerekliliklere yanıt olarak çıkmıştır? Kullandıkları örgütlenme biçimleri ve çalışma tarzları nelerdir?
- Bu modellerin sahip oldukları yasal olanaklar ve sınırlar nelerdir?
- Bu modeller birbirine alternatif/rakip olarak mı düşünülmeli? Farklı kurumların aynı alanı örgütlemesinin yarattığı problemler ve fırsatlar neler? (örn. Dev Sağlık-İş ve Taşeron İşçileri Derneği)
Atölye 6 - Güvencesizler için nasıl bir sınıf örgütü?
- Tabandan gelen örgütlenmenin getirdiği kendiliğindenlik ile karar alma/müdahil olma/pazarlık yapma süreçlerinin getirdiği kurumsallık arasındaki denge hangi mekanizmalarla sağlanabilir?
- Güvencesiz çalışmanın doğasına uygun esnek/çoğul ve koşullara uyarlanabilir örgütlenme mekanları nasıl yaratılabilir? (mahalleler, kahveler, işyerleri, işçi pazarları, sağlık ocakları, semt pazarları, tren istasyonları, şehirlerarası yollar)
- Örgüt içi temsiliyet biçimlerinin problemleri neler? Varolan delege-aidat sistemlerinin sınırları nasıl aşılabilir?
- En geniş düzeyde güvencesiz çalışanlara ulaşmak için hangi örgütlenme araçları kullanılmalı? (dayanışma ağları, çalışanların entelektüel faaliyete doğrudan katabilen yayınlar vb.)
- Örgütteki karar alma süreçlerine katılımda bilinçli karar alma kapasitesini arttıracak eğitim/bilgilenme/tartışma araçları nasıl yaratılabilir?
- Örgütleyici ve örgütlenen ilişkisi nasıl olmalı? Sınıf örgütünün kendi içindeki ve dışındaki siyasi gruplarla ilişkisi nasıl olmalı?
Programın 16 Ocak 2011 Pazar günü, Mimarlar Odası (Karaköy)'de yapılacak olan ikinci bölümü,"Güvencesiz çalışanların sorunları ve örgütlenme perspektifleri"nin tartışılacağı genel Forum'a ayrıldı. (EK)
__________________________________
İrtibat için 537 952 76 00 No'lu telefondan bilgi istenebilir.
