Fotoğraflarla Diyarbakır'da 8 Mart

"Ömrüm barışa feda olsun"

İlk olarak, halay başı olan 60 yaşındaki Şahika ile konuştuk. "Bu 8 Mart bize ilaç gibi su gibi geldi" diyen Şahika, şöyle konuştu:

"Barışın kendisi ilaçtır, yaşamdır. Biz kadınların, halkların özgür olduğu bir dünyanın hayaliyle bu yaşa geldik. Ömrümüz mahpuslarda, mitinglerde geçti. Ama genç kızlar özgür olsun, Kürt halkı özgür olsun diye direndik. Ömrüm barışa feda olsun. Barış, biz kadınların olsun."

"TJA engellenemez, yasaklanamaz"

Bu yıl 8 Mart'ta, Valilik açıklamasıyla yasaklanan TJA ve LGBTİ+lara dair bayrak, flama, dövizler, engellere rağmen Diyarbakır alanlarında dalgalandı, elden ele dolaştı. 

28 yaşındaki Özlem, 'aile yılı' ilan edilen 2025'in ilk iki ayında 49 kadının erkekler tarafından öldürüldüğünü hatırlatarak, "8 Mart, yıllardır TJA çağrısıyla örgütleniyor. TJA, burada gördüğünüz bütün kadınlardır. Engellenemez, yasaklanamaz. Biz kadınlar, LGBTİ+lar değil, ilk iki ayda 49 kadını öldüren erkekler yasaklanmalı" dedi. 

Kışanak: "Özgürlüğe, eşitliğe, barışa yürüyün"

Sekiz yıllık mahpusluğun ardından ilk 8 Mart'ını Diyarbakır'da geçiren Gültan Kışanak'ı gören, sesini duyan genç kadınlardan bazıları ağladı, bazıları ise "Sen halen başkansın" diye slogan attı. 

Kışanak ise genç kadınlara atfen şunları söyledi:

"Genç kadınların, genç kadınların özgürlük ve eşitlik konusunda kendilerini yetiştirmeleri, iradelerini açığa çıkarmaları, bu mücadeleye öncülük etme konusunda iddalarını ortaya koymaları gerekiyor. Devir, sizin devriniz. Sizler yürüyeceksiniz. Biz arkanızdan yürüyeceğiz. Yürüyün genç kadınlar; özgürlüğe, eşitliğe, barışa yürüyün. Biz de sizinle birlikte gelelim. Arkanızdan gelelim."

"Kızlar just barış istiyor"

Alana, "Kadınlar sadece barış istiyor" yazılı döviz ile gelen Dayanışmanın Kadın Hali Derneği (DAKAHDER) gönüllülerinden Av. Cansel Talay, şunları söyledi:

"Bugün 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nde gönüllülerimizle birkaç gündür hazırlığını yaptığımız 'Kızlar just barış istiyor' içerikli pankartımızla alandayız. Eşitlik, özgürlük ve adalet talebimizi hep bir ağızdan haykırıyoruz. Umuyoruz ki bu sene kadınların özgürlük yılı olacak. Bizler de bu şiarla çalıştık. Genç kadınlar adına ümitli ve dirençliyiz." 

"8 Mart alanı bana güç veriyor"

19 yaşındaki Fatma, "Bugün halaylar, zılgıtlarla burada rengarenk olmak bana güç veriyor. Dehşet verici bir yılı geride bıraktık. Ama her seferinde 8 Mart alanı bana güç veriyor. Kadınların 'kız neşesi' bizlere güç, erkeklere korku versin diye buradayız, buradayım. Tüm kadınların 8 Mart'ı kutlu olsun. Biz kadınlar, barışı ve özgürlüğü getireceğiz" ifadelerini kullandı. 

"Barış istiyoruz"

76 yaşındaki Kadriye, 27 Şubat'ta PKK lideri Abdullah Öcalan yaptığı çağrıyı alanlarda da haykırmak için 8 Mart alanına geldiğini belirtti ve ekledi:

"Ben o gün Dağkapı'daydım, bugün de buradayım. Ne mutlu ki Abdullah Öcalan bugün de bizler için bir mesaj iletti ve kadın özgürlüğünü vurguladı. Biz Kürt kadınları Rojava'dan Amed'e kadar her yerde direniyoruz. Ve barış istiyoruz. Zindanlara özgürlük istiyoruz."

"Bu yıl alanda geçen yıllara nazaran daha fazla genç kadın var" diyen 42 yaşındaki Saliha, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Gün geçtikçe burada örgütlenen genç kadınların sayısı artıyor. Örgütleyeceğiz. Başkan Kışanak'ın dediği gibi, bayrağı onlara devredecek, yollarını aydınlatacak, şehirleri isyan ateşleriyle dolduruşlarını izleyeceğiz. Kürt kadın hareketiyle gurur ve onur duyuyoruz. TJA yasaklanamaz. Patriyarka ölecek, TJA yaşayacak."

"Yaşasın kadın mücadelesi"

Kadınların yıllardır verdiği mücadele sonucu bu yıl, özgün pankartlar ve dövizler alana alındı. 20 yaşındaki Ayşe, arkadaşlarıyla birlikte haftalardır yaptıkları hazırlıkları şöyle anlattı: 

"Üniversite yurdunda 20 kadın bir odaya toplanıp günlerce yazacağımız şeyleri hazırladık. Ne katledilen kız kardeşlerimizi ne mülteci kadınları ne de Kürt kadın hareketini unuttuk. Biz buradayız. Kürdüz, kadınız ve isyankârız. Yaşasın kadın mücadelesi."

"Eş başkanlık mor, belediye kırmızı çizgimiz"

31 Mart yerel seçimlerinde kazandıkları belediyeler kayyımlarla ellerinden alınan DEM Parti'li belediye eş başkanları da alandaydı. Onlarla halaya girip fotoğraflar çekilen Senem, "Benim annem kayyım gelince işten atıldı. Müthiş bir depresyon yaşadı. Şimdi yeni yeni kendine geliyor. Ama ben onun için burada erkek devletin ve onun eli olan kayyımların yarattığı tahribatlara karşı direniyorum. Eş başkanlık mor, belediye kırmızı çizgimiz" diye konuştu.

"Newroz alanı direniş ve barış için dolacak"

Kadınlar her yıl olduğu gibi, bu yılda renkleriyle, farklılıklarıyla ve dayanışmalarıyla alanları doldurdu. İstasyon Meydanı'ndaki 8 Mart etkinliği, Newroz çağrısıyla son buldu. 

30 yaşındaki Kesira, "Kadınlar bu yıl Newroz alanını da direniş ve barış için dolduracak. Diyarbakır Valiliği 'Jin, Jiyan, Azadî'yi yasakladı yetmedi, bizlerin kalesi olan TJA'ya el uzattı. Ama biz buradayız. TJA burada, Kürt kadın hareketi burada ve Türkiyeli kadınlarla bir arada var ve her zaman var olacak" dedi. 

(ED)