Kadın istihdamı paketini değerlendiren Sosyalist Feminist Kolektif’ten Filiz Karakuş, “Paket kadınlar için esnek çalışmayı kural haline getiriyor” diyor.
Düzenlemenin kadının “bakım sorumluluğunu” güçlendirerek esnek ve alt seviyede işlere mahkum olmalarına hizmet edeceğini söyleyen Karakuş, "Kadınları cendereye alan aile-devlet-sermaye üçgeni için hazırlanan bu paketin ‘doğum izni artıyor’ yaldızlı yüzünü kazıyarak, esasına itiraz etmekten başka yol gözükmüyor bize" diyor ve kadın örgütlerinin istihdam konusundaki taleplerini hatırlatıyor:
* Çalışma saatlerinin kısaltılması: Çalışma saatlerinin ücretler değişmeden hem kadınlar hem de erkekler için kısaltılmasını istiyoruz.
* Çalışmak istiyoruz ama esnek değil: Bu yasayla esnekliğin kural haline getirilmesine ve var olan cinsiyetçi istihdam politikalarının derinleştirilmesine itiraz ediyoruz: Esnek değil, yarı zamanlı değil; güvenceli, eşdeğer işe eşit ücret ödenen işlerde çalışmak istiyoruz.
* Annelik izni değil ebeveyn izni: Doğum izni dışında tüm düzenlemelerin erkeklerin bakım sorumluluğu üzerinden yapılması gerekiyor. Devredilemez babalık izni istiyoruz. İzinlerin tamamının ücretli olmasını istiyoruz.
* Kadın çalışan değil kadın-erkek çalışan: Kreş ve emzirme odaları açılmasına ilişkin yasaların kadın erkek çalışan üzerinden düzenlenmesini istiyoruz.
* Ulaşılabilir, ücretsiz, anadilinde 24 saat açık kreşler: Mahalle kreşleri, işyeri kreşleri, Organize Sanayi Bölgesi (OSB) kreşleri gibi birçok kreş modeli var olmalı, çocuklarını nasıl bir kreşe göndereceklerinin tercihi ebeveyne bırakılmalıdır diyoruz.
“Paket ‘kadınlara iyilik’ yapmıyor”
Karakuş, doğum yapan kadına sağlanacak ek hakların kadınların iş hayatından dışlanmasına neden olacağına yönelik tartışmalara da değiniyor:
“Patronlar en çok kar için emeğin maliyetini en aza çekerken sürekli hamile kalan, doğuran, gece çalışmayan, gece mesaisi yasak olan, doğum ve emzirme izni uzayan kadınları işe alırlar mı? Son paket bağlamında işveren temsilcileri kadınları işe alamayacaklarını kamuoyuyla paylaştılar. Sonrasında Bakanlıklar tarafından işveren örgütleriyle kurulan ilişkiler sonrası bu açıklamadan geri adım atıldı. ‘Uzlaşacağız’ dediler. Uzlaşırlar mı? Kuşkusuz uzlaşırlar. Çünkü bu paket sermaye ve devlet için çıkarılıyor."
“Kadınlar arasında hiyerarşi kuruluyor”
Karakuş, istihdam paketinde kadınların haklarının evli-bekar, çocuklu-çocuksuz gibi ayrımlar üzerinden verildiğine de dikkat çekiyor:
“Çalışan kadınlara müjde olarak sunulan paketin yaldızlı yüzünde uzun çalışma hayatımızda doğuma bağlı ek olarak verilen iki haftalık ücretli izin, doğum sayısına göre artırılan yarım gün çalışma hakkı var.
“Yaldızı kazıyınca ortaya çıkan ise, kadınların bedenlerine, doğurup doğurmamalarına, annelik ve erken evlilik üzerinden teşvikle müdahaleler ve kadınları esnek çalışmaya ve aileye mahkum etme çabası oluyor. İzne ayrılan kadınların yerine işverene geçici işçi alma hakkı da veriliyor. Bir taşla iki kuş mantığıyla istihdamda kadın oranı da yükseltilmiş oluyor.
“Bu paket, kadınlar arasında ‘aileyi güçlendirme’ hedefine uygun olarak hiyerarşi kuruyor. Haklar; evli-bekar, çocuklu-çocuksuz, az çocuklu-çok çocuklu ayrımları üzerinden tanımlanıyor.” (ÇT)