Hapishanedeki yazarları biraraya getirmek üzere başlayan Mahsus Mahal dergisi ve ardından kurulan Mahsus Mahal Derneği, Kürt soruna yönelik çözüm önerilerini ve değerlendirmelerini raporlaştırdı.
"Eski Mahpuslardan Kürt Raporu: Kürt Sorunu, Kördüğümler ve Çözümler" başlıklı raporda acil yapılması gereken sekiz öneri yer alıyor.
Rapor, PKK'nin silahsızlandırılmasının ve devletin bu yönde adım atmasının öncelikli sorun olduğunu vurguluyor.
Çözüm öneriler özetle şöyle:
1-) PKK'li tüm silahlı güçlerin yurtdışına çekilmesi, askeri operasyonların durması bizi şiddet ikliminden uzaklaştıracaktır. Pişmanlık yasaları ve teslim ol çağrılarına kesin son verilmelidir. Hiç kimsenin rencide edilmeyeceği, onur kırıcı muamelelere tabi tutulmayacağı hükümet tarafından teminat altına alınmalıdır.
2-) Devlet kendi hapishanelerinde tutuklu bulundurduğu PKK'lileri bir af yasasıyla topluma entegre etmedikçe dağdakilerin silahsızlandırılması gerçekçi olmayacaktır. Pek çok siyasi mahpus dışarı çıktığında, hiçbir yaşam güvencesi bulunmadığı ve siyasi baskı altında tutulduğu için ya dağa çıkmakta, ya illegal yaşamakta ya da yurtdışına kaçmaktadır. Oysa artık hiçbir siyasi mahpus kendi ülkesinin dışında yaşamak zorunda bırakılmamalıdır.
3-) PKK lideri Abdullah Öcalan'ın hapishane koşulları, bir mahpusun tüm haklarından istifade edebileceği şekilde düzenlenmelidir.
4-) Köy Koruculuğu sistemi lağvedilmeli, korucuların ve ailelerinin mağdur olmaması için, koşullara göre tarım destek projeleri veya devlet ve özel sektör bünyesinde istihdam olanakları geliştirilmelidir.
5-) Hakikatleri Araştırma ve Yüzleşme Komisyonu kurulmalıdır.
6-) Kürt dili ve kültürü üzerindeki baskılara son verilmeli, Kürtlerin kendi dillerini ve kültürlerini özgürce yaşayabilmelerinin önündeki tüm yasal engeller kaldırılmalıdır.
7-) 12 Eylül 1980 darbesi sonrası Diyarbakır Cezaevindeki işkencelerde bir çok tutuklu yaşamını yitirdi bir çoğu sakat kaldı. Kapsamlı travmalara neden olan Diyarbakır E Tipi Cezaevi müze yapılmalı.
8-) Kürt sorununun çözümünde en azından kısa ve orta vadede özel bir modele ihtiyaç yoktur. Resmi inkârın dışında her türlü siyasi girişim çözüme yol açabilir. Türkiye'nin geniş ve derin anlamda demokratikleştirilmesi Kürt sorununun çözümü anlamına gelebilir. Bu konuda yapılan çeşitli model çalışmaları sorunun çözümüne katkı sunmamaktadır.(EÜ)
* Raporun ve değerlendirmelerin tam metnine ulaşmak için: Mahsus Mahal.
