Biyolojik yapımız doğurma işini bize yüklüyor. Kadınlar doğuruyor, fazla doğumun kadın için zararlı olduğu biliniyor. Ama bu soruna nüfus planlaması, aile planlaması gibi kavramlarla yaklaşılıyor. Kadının İnsan Hakları Projesi bir kitap yayınlamış, kitabın adı Doğurganlık Haklarımız. Var!
En azından tartışmaya ve geliştirmeye uygun bir terim bu. Nedir doğurganlık haklarımız? Doğurganlık haklarımız çocuk yapmak ya da yapmamakla ilgili haklarımızı kapsıyor. Çocuk yapsak da yapmasak da kendimiz için en doğru kararı vermek, bu kararı verirken de doğru bilgilere ve iyli sağlık hizmetlerine ulaşmak hakkımız.
Kitap, doğurganlık hakkımızı şöyle tanımlamış;
. Doğurganlık ve bunun bedenimize etkileri hakkında bilgi sahibi olmak,
. Sağlık kurumlarından ve hizmetlerinden faydalanabilmek,
. Gebelik boyunca bir sağlık görevlisinin düzenli kontrolü altında olmak; gebelik, doğum ve doğum sonrası hakkında bilgi almak,
. Doğumun yleri ve yşekli konusunda seçenekleri bilip karar vcermek; temiz bir yerde, bir sağlık görevlisinin yardımıyla doğum yapmak,
. Doğum sonrası sağlık kontrollerini düzenli olarak yaptırmak; bebeğimizin beslenmesi ve bakımı ile ilgili destek almak,
. Cinsel ilişki yoluyla bulaşan hastalıklardan korunabilmek,
. Farklı gebelikten korunma yöntemleri hakkında bilgi sahibi olup aralarında seçim yapabilmek,
. Çocuk yapmak ya da yapmamak konusunda karar vermek,
. İstediğimiz sayıda çocuk yapmak,
. Çocuklarımızın doğum aralığını belirlemek,
. Gerektiği zaman sağlıklı, temiz koşullarda ve bu konuda eğitilmiş uzmanlar vasıtasıyla kürtaj olmak.
İstenmeyen gebelikten nasıl korunabiliriz?
Kitapta bu konuya da geniş bir yer ayrılmış. Prezervatif, diyafram, spiral, hormonal yöntemler, doğum kontrol hapı, koruyucu iğneler ve cerrahi yöntemler konusunda bilgi verilmiş. Bu yöntemlerin, yan etkileri, avantajları, kullanım özellikleri, riskleri anlatılmış. Bu konuyu önümüzdeki haftalarda daha detaylı ele alacağız.
Kürtaj
Yasalar, hamileliğimizin ilk on haftasında kürtaj yaptırabilmemize olarak sağlıyor. On haftadan sonra kadının sağlığı düşünülerek, kürtaja izin verilmiyor. Her kadının, doğum kontrol yöntemlerini tanıyıp, kendisi için en uygun olanı seçerek, kürtaja gerek kalmayacak şekilde istemediği gebelikten korunmaya hakkı vardır. Ancak her kadın gerektiğinde ve istediğinde kürtaja başvurabilir. Devlet hastaneleri, kürtaj hizmeti veriyor.
Merkezler
Dğurganlık haklarımız için, yani bedenimize en uygun doğum kontrolünü uygulayabilmemiz, kürtaj olabilmemiz, sağlıklı bir hamilelik yaşabilmemiz, uygun koşullarda doğum yapabilmemiz ya da doğurmak istediğimiz halde gebe kalamadığımız koşullarda başvurabileceğimiz merkezler var. Doğurganlık Haklarımız Var adlı kitap bu merkezlerin bir lestesini de yayınlamış. Hemen her ilde bulunan devlet hastanelerinin kadın doğum bölümleri, her ilde bulunan Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezleri, SSK hastanelerinin ve üniversite hastanelerinin kadın doğum bölümleri bu hizmetleri vermek zorunda.
İstanbul'da oturanlar için, İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Kadın ve Çocuk Sağlığı Eğitim ve Aaraştırma Birimi'ni özellikle öneririm.