İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2011'in ilk dört aylık hak ihlalleri raporunu açıkladı. Rapora göre, sadece dört ayda 11 bin 426 hak ihlali yaşandı.
Özellikle polisin toplumsal olaylarda müdahalesi sonucu yaşanan ihlallerde yoğun bir artışın olduğu belirtilen raporda, dört ayda 2 bin 788 kişinin gözaltına alındığın, 747 kişinin de tutuklandığı ifade edildi. 776 kişi de işkence ve kötü muameleye maruz kaldı.
Rapor, Diyarbakır'daki dernek binasında düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı. Toplantıya, İHD MYK Üyesi ve Doğu-Güneydoğu Anadolu Bölge Temsilcisi Şevket Akdemir, İHD Diyarbakır Şube Sekreteri Raci Bilici, Şube Yöneticileri Emin Ermin, Avukat Pınar Dalkuş ve Avukat Fatma Karaoğlan katıldı.
"Operasyonlar, devlet politikasını ortaya koydu"
İhlal verilerinde ciddi bir artış yaşandığını açıklayan Bilici, "İktidarın farklılıklara ve muhalif seslere karşı geliştirdiği tahammülsüzlük, barış ve çözüm umutlarımızı bir kez daha yaraladı" dedi.
Bilici, "Sadece Mart ve Nisan aylarında 27 PKK militanı ve 3 kolluk görevlisi yaşamını yitirdi, her iki taraftan 29 kişi de yaralandı. Bir tarafın eylemsizlik ilan ettiği böylesi bir süreçte, askeri operasyonların artırılarak sürdürülmesi, devletin Kürt sorununa yaklaşımını ve çözümsüzlük politikasını bir kez daha ortaya koydur" diye konuştu.
"Cenazelere işkence insanlığımızdan utandırdı"
Yaşamını yitiren militanların cenazelerine işkence yapılmasının "kendisini insanlığından utanır hale getirdiğini" vurgulayan Bilici, "İnsan hakları savunucuları olarak, başta Cenevre Sözleşmesi olmak üzere, insancıl hukuk kaidelerine aykırı bu uygulamaların cezasız kalmaması için gerekli hukuki girişimlerde bulunduk ve sürecin takipçisi olacağız" dedi.
Toplantıda, kayıplar, faili meçhul cinayetler, yargısız infazlar ve toplu mezarlara ilişkin hiçbir ilerleme sağlanamadığı ifade edildi. Rapora göre, son dört ayda tespit edilenler de dahil içerisinde 2 bin 601 kişinin bulunduğu toplam 189 toplu mezar var.
Kolluk güçlerinin toplumsal olaylara müdahalesi sonucunda yaşanan sivil ölümlerinin AKP'nin "kadın da olsa çocuk da olsa gereken yapılacaktır" pratiğinin sürdüğünün kanıtı olduğunu söyleyen Bilici, sorumluların halen görev başında olduğuna dikkat çekti. Toplantıda, sivil itaatsizlik eylemlerine ve Demokratik Çözüm Çadırları'na yapılan müdahaleler de söz konusu edildi.
"Muhalif ise yok et mantığı işliyor"
Bilici, "Geldiğimiz aşama, 'Muhalif ise yok et' mantığından başka bir şey değil. Özel Yetkili Ağır Ceza Mahkemeleri eliyle yürütülen yargılamalar sonucu verilen kararlar, Sıkıyönetim Mahkemeleri'nin kararlarını aratır duruma geldi. Özel Yetkili Ağır Ceza Mahkemeleri en kısa zamanda ortadan kaldırılmalı. Ayrıca, ölüm sınırındaki tutuklu ve hükümlülerin serbest bırakılmaması ve cezaevlerindeki hak ihlalleri de kabul edilemez" dedi.
Raporda, işkence vakalarının önceki yıllara göre yüzde 200'e varan bir artış gösterdiği de yer alıyor. Rapora göre, bölgede yaşanan hak ihlallerinin istatistiki verileri şöyle:
* Çatışmalarda yaşamını yitiren güvenlik güçleri: 3 ölü, 26 yaralı
* Çatışmalarda yaşamını yitiren PKK militanı: 27 ölü, 3 yaralı
* Faili meçhul cinayet, yargısız infaz, silah kullanma yetkisinin ihlali: 6 ölü, 22 yaralı
* Mayın ve serbest patlayıcı: 2 ölü 15 yaralı
* Resmi hata ve ihmal sonucu: 10 ölü
* Asker ve polis intiharı: 8 ölü, 2 teşebbüs
* Kadın intiharları: 30 ölü, 6 teşebbüs
* Erkek intiharları: 21 ölü, 7 teşebbüs
* Çocuk intiharları: 15 ölü, 3 teşebbüs
* Namus cinayetleri: 4 ölü
* Gözaltına alınanlar: 2 bin 788
* Tutuklananlar: 747
* İşkence ve kötü muamele: 776
* Soruşturma, dava ve cezalara maruz kalan kişi sayısı: 1217
* Cezaevlerinde yaşanan ihlaller: 294
* Toplumsal olaylara müdahale: 236 müdahale, 618 yaralı
* Gözaltına alınan sığınmacı ve göçmenler: 1355
* Askeri operasyonlar sonucu yaşanan ihlaller: 20
* Toplu mezar iddiası: 75 toplu mezar, 1132 kişi
* Militanların cenazelerine yönelik uygulamalar: 22
* Diğer ihlaller: 1857. (AS)
