Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği / Türkiye Hapishane Çalışmaları Merkezi (CİSST/TCPS), Kanun Hükmünde Kararname ile düzenlenen kısmi af ile ilgili açıklama yaptı.
CİSST/TCPS, her ne kadar Adalet Bakanı Bekir Bozdağ bu düzenlemenin bir af olmadığını söylese de bunun kısmi/özel af olduğunu belirtti:
“Teknik olarak bir aftan söz edilemeyeceğini belirtmek, 38 bin kişinin tahliye edileceği gerçeğini değiştirmez. Denetimli serbestlik altında olacak olsalar dahi mahpusların beşte birinin tahliyesini öngören kısmi (özel) bir af söz konusudur.”
Dernek ayrıca, bu düzenlemenin amacının sadece tutuklananlara ve tutuklanacaklara yer açmak olduğunu açıkladı.
Kapasite: 183 bin 871, mahpus sayısı: 214 bin
CİSST/TCPS’nin açıklamasından öne çıkan noktalar şöyle:
“Toplam kapasitenin Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü’nün Temmuz 2016 tarihli verilerine göre, 183 bin 871 olduğu Türkiye hapishanelerinde Bozdağ’ın 17 Ağustos tarihli açıklamasına göre, son tutuklamaların ardından 214 bin mahpus tutulmaya çalışılıyor.
“Hapishaneler, 31 binin üzerinde kapasite fazlasını barındırabilecek durumda olmadığı için akla gelen ilk çözüm kapasite fazlasını bir yasal düzenlemeyle azaltabilmek oluyor.
“Bu affın, hukuki, sosyolojik, toplumsal entegrasyonu ve toplumsal barışı hedefleyen bir karşılığı bulunmuyor.
“Ayrıca bu düzenleme eşitlik ilkesine aykırı. Af, tüm mahpusları kapsamıyor, aşağıda sıralanan* yasa maddeleri gereği yargılanan kişileri dışarıda bırakıyor.
“Özellikle siyasi mahpusların (TMK kapsamında yargılanan mahpusların) ve ‘devletin kendisine karşı işlenen suçların’ faillerinin toptancı bir şekilde bu af kapsamı dışında bırakılması tartışmaya açık.
“Devletin, ‘vatandaşlara karşı işlenen suçların’ faillerini affederken ‘kendisine karşı işlenen suçların’ faillerini hapiste tutmaya devam etmesi geçmişte de tartışıldı ve dava konusu edildi.
“Af, eşitlik ilkesini de kapsayacak ve toplumsal konsensüse, toplumsal vicdana dayanabilecek şekilde gözden geçirilip yeniden düzenlenmeli.”
Kimler tahliye olacak? |
17 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 671 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'a geçici bir madde eklendi. Buna göre koşullu salıverilme süresi, “cezası bir yıldan az kalanlar” ibaresindeki değişiklikle iki yıl olarak düzenlendi. Yani, cezası iki yıl veya daha az kalan hükümlüler denetimli serbestlikten yararlanarak tahliye olabilecek. Ayrıca cezasının üçte ikisini tamamlayanların salıverilmesi koşulu da, “cezasının yarısını tamamlayanlar” olarak değiştirildi. Düzenlemeler, “1 Temmuz 2016 tarihine kadar işlenen suçları” kapsıyor. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, düzenlemeyle ilk aşamada 38 bin kişinin, toplamda ise 93 bin kişinin tahliye olacağını açıkladı. |
Kimler yararlanamayacak? |
Denetimli serbestlik uygulamasında KHK gereği sınırlamaların sözkonusu olduğunu belirten CİSST/TCPS, ilk sınırlamanın, “1 Temmuz 2016 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından” geçerli olduğunu ifade etti. Şu yasa maddeleri kapsamında yargılananlar veya mahkum olanlar af düzenlemesinin dışında bırakılıyor: a) Kasten öldürme (Türk Ceza Kanunu madde 81, 82), b) Altsoya, üstsoya, eşe veya kardeşe ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumunda bulunan kişiye karşı işlenen kasten yaralama veya neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçları, c) Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar (madde 102, 103, 104, 105), d) Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar (madde 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138), e) Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal veya ticareti (madde 188), f) Devletin güvenliğine karşı suçlar (madde 302-308), g) Anayasal düzene karşı suçlar (madde 309-316), h) Milli savunmaya karşı suçlar (madde 317-325), ı) Devlet sırlarına karşı suçlar (madde 326-339), i) Terörle Mücadele Kanunu (TMK) kapsamına giren suçlar. |
(AS)
