Fotoğraf: AA
Türkiye’de 5 milyondan fazla insan tarım sektöründe istihdam ediliyor. Sayıları milyonlarla ifade edilen gezici tarım işçileri ise her sene Türkiye’nin farklı bölgelerine tarlalarda, bahçelerde çalışmak için göç ediyor.
İlkbahardan başlayarak sonbahara kadar devam eden bu süreçte şimdi mevsimlik tarım işçileri ve çiftçiler koronavirüs riski altında. Hükümet tarımsal üretimin sekteye uğramaması için peşi sıra tedbirlerinin açıklarken, tarımda çalışanların salgından etkilenmemesi için önlemler alıyor.
Koronavirüs salgınının başlangıcından bu yana hükümetin aldığı kararları derledik…
İçişleri Bakanlığı’ndan “çok acele” kodlu yazı
İçişleri Bakanlığı 25 Mart’ta İller İdaresi Genel Müdürlüğü üzerinden “Çok acele” koduyla 81 ilin valiliğine “Kovid-19'la Mücadele Kapsamında Alının Önlemler” başlıklı bir yazı gönderdi.
“Tarımsal üretimin/arzın sürdürülebilirliğinin sağlanması ile birlikte tarım sektöründe çalışanların (mevsimlik işçiler dâhil) pandemiye karşı korunması”nı içeren bu yazıda belirtilen üç hükmün ve uygun görülecek başka tedbirlerin ivedilikle uygulanması istendi.
Bu kapsamda barınma, çalışma alanlarının il/ilçe tarım müdürlükleri tarafından sürekli kontrol edilmesi ve virüsün bulaşma riski yüksek olduğu değerlendirilen alanlarda sağlık il müdürlükleri ile koordineli olarak gerekli tedbirlerin alınması istendi.
Yine aynı yazıda tarım işçilerinin ulaşım koşullarının yakinen takip edilmesi ve çiftçilerin üretim alanına erişimini kısıtlamayacak, hasat edilen ürünler ile tarımsal girdilerin pazara ulaşımını engellemeyecek şekilde tarımsal üretimin aksatılmadan yürütülmesinin sağlanması istendi.
Tarım ve Orman Bakanlığı komisyon kurdu
26 Mart’ta Tarım ve Orman Bakanlığı, koronavirüs salgınıyla ilgili olarak bir komisyon kurdu.
Dokuz üyeden oluşan bilim kurulunun tarım ve gıda alanında atılması gereken adımlara yönelik öneriler ortaya koyması ve tavsiye niteliğinde kararlar alacağı açıklandı.
Tarım işçilerinin ulaşım koşullarının iyileştirilmesi için genelge
29 Mart’ta ise Tarım ve Orman Bakanlığı, mevsimlik tarım işçilerinin koronavirüs nedeniyle hijyen ve koruyucu malzemelere erişimi ile nakil ve barınma koşullarının iyileştirilmesi için 81 İl Tarım ve Orman Müdürlüğüne talimat gönderdi.
Tarımsal üretimin aksatılmadan yürütülmesini ve gıda arz güvenliğinin sağlanmasını isteyen Bakanlık ayrıca, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve 81 il valiliğinden tarım işçilerinin ulaşım koşullarının iyileştirilmesi ve hasat edilen tarımsal ürünlerin pazara erişiminin sağlanması için gerekli tedbirlerin alınması
Kira ödemeleri ertelendi
31 Mart’ta Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, "Koronavirüs salgını nedeniyle Hazine'ye ait tarım arazisini kiralayan çiftçilerin Nisan, Mayıs ve Haziran ayı kira ödemelerinin altı ay süreyle ertelenmesine karar verildi. Uygulama koyduğumuz ertemele kararından yaklaşık 600 milyon metrekare alan için kiralama sözleşmesi düzenlenen 51 bin çiftçi yararlanacak" açıklamasında bulundu.
Kurum ayrıca 1 milyar 987 milyon 581 Bin TL'lik destek ödemelerinin yatırılmaya başlanacağını duyurdu.
İçişleri bakanlığından yeni genelge
İl valiliklerine 4 Nisan’da gönderilen bir başka yazıda ise İçişleri Bakanlığı tarımsal üretimin devamı için alınan tedbirleri duyurdu.
"Koronavirüs Tedbirleri/Mevsimlik Tarım İşçileri" başlıklı yazıda valilerin başkanlığında İl Tarım ve Orman Müdürü, İl Sağlık Müdürü, İl AFAD Müdürü, İl Göç Müdürü, kolluk temsilcileri, yerel yönetim temsilcileri, Ziraat Odası Başkanlığı gibi meslek odalarının temsilcilerinin yer aldığı bir komisyon kurulması istendi.
Alınan kararlar doğrultusunda mevsimlik tarım işçilerinin “Aracı Belgesi” verilmiş kişiler veya işçi grubu temsilcileri aracılığıyla şehirlerarası seyahat etmesi kararlaştırıldı.
Ayrıca, mevsimlik tarım işçilerinin, harekete geçmeden önce gerekli sağlık kontrollerine tabi tutularak ve seyrekleştirme kurallarına uygun toplu ulaşım araçlarıyla seyahat etmesine karar verildi.
18-20 yaş arası tarım işçileri sokağa çıkma yasağından muaf
İçişleri Bakanlığı’nın bu yazısından kısa bir süre sonra 20 yaş altı kişilerin sokağa çıkması yasaklandı. Fakat bir gün sonra yayınlanan ek genelgeyle 18-20 yaş arasındaki kamu çalışanları, özel sektörde çalıştığını belgeleyeler ve mevsimlik tarım işçileri muaf tutuldu.
İl Umumi Hıfzıssıhha Kurul kararları
Ankara İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu 03 Nisan’da adlığı kararlarla mevsimlik tarım işçilerinin konaklayacakları çadırlarda yatak aralarının en az 1,5 metre olacak şekilde yerleştirilmesine, çadırlar arası mesafenin artırılmasına, konakladıkları alanların yerel yönetimlerce düzenli olarak dezenfekte edilmesine, içilebilir/ kullanılabilir uygun su temininin sağlanmasına, konaklanan alanlarda su kaynaklarının yanında yeterince sabun bulunmasının sağlanmasına, konaklanılan alana mutlaka WC-Banyo gibi kalıcı veya seyyar alanların oluşturulmasına karar verdi.
Doğu Karadeniz Bölgesi'nde çay hasadının yaklaşmasıyla birlikte Rize Umumi Hıfzısıhha Kurulu il dışından gelen kişilerin 14 gün karantinaya girmesi yönünde karar aldı.
Bir açıklama yayınlayan kurul ayrıca çay gübrelemek için Rize'ye gelecek işçiler ya da çiftçilerin bu işlemi birinci sürgün sonuna bırakmasını ve Rize’ye gelişlerin ertelenmesini istendi. (HA)