Büyükada davasının son sanığı beraat etti, dosya kapandı

Sanıklarının ajanlıkla suçlandığı, aylarca tutuklu kaldığı ve sekiz yıl boyunca yargılandığı Büyükada davası, son sanık hakkındaki beraat kararının Yargıtay tarafından onanmasıyla tamamen kapandı.

T24’ten Gökçer Tahincioğlu’nun haberine göre, 5 Temmuz 2017'de İstanbul Büyükada'da insan hakları alanında düzenlenen bir eğitim çalıştayına katılan 10 insan hakları savunucusu, çalıştayın beşinci gününde polis baskınıyla gözaltına alındı.

Ailelerine ve avukatlarına haber verilmeden gözaltına alınan hak savunucuları hakkında, iktidara yakın medya organlarında ajanlık suçlamaları yer aldı. AKP'li bazı vekiller, Büyükada’da ajanlar için özel toplantı alanları kurulduğunu iddia etti.

Önce ajanlık suçlamalarıyla gündeme gelen dava, iddiaların hızla çürütülmesi üzerine "Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına hareket etmek" ve "silahlı terör örgütüne üye olmak" suçlamalarına dönüştü. Hak savunucularının tutuklu gazetecilerle dayanışma amacıyla kurdukları WhatsApp gruplarındaki yazışmalar bile aleyhlerinde delil olarak gösterildi.

Tutuklamalar ve yargılama 

18 Temmuz 2017’de savcılığa çıkarılan insan hakları savunucularından;

• İdil Eser (Uluslararası Af Örgütü Türkiye Direktörü),
• Özlem Dalkıran (Helsinki Yurttaşlık Derneği),
• Günal Kurşun (İnsan Hakları Gündemi Derneği),
• Veli Acu (İnsan Hakları Gündemi Derneği),
• Ali Garawi (İsveç vatandaşı, insan hakları eğitimcisi),
• Peter Steudtner (Almanya vatandaşı, insan hakları eğitimcisi)

tutuklandı. Nalan Erkem, Şeyhmus Özbekli, İlknur Üstün ve Nejat Taştan adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı, ancak Erkem ve Üstün savcılığın itirazı üzerine yeniden tutuklandı ve toplam tutuklu sayısı sekize çıktı.

Bu süreçte, daha önce başka bir davada tutuklu bulunan Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Taner Kılıç da iddianameye eklendi ve örgüt üyeliğiyle suçlandı.

İlk duruşmada, tutuklu sekiz sanık 113 gün sonra tahliye edilirken, Taner Kılıç’ın tutukluluğu bir süre daha devam etti.

Mahkeme kararı ve Yargıtay’ın müdahalesi

3 Temmuz 2020'de İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi,

• Taner Kılıç’a “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçundan 6 yıl 3 ay hapis,
• Günal Kurşun, İdil Eser ve Özlem Dalkıran’a ise “terör örgütüne bilerek ve isteyerek yardım etmek” suçundan 2 yıl 1 ay hapis cezası verdi.

Diğer sanıklar beraat etti.

Ancak Yargıtay 3. Ceza Dairesi, 17 Ekim 2022’de yerel mahkemenin kararını bozdu. Kararda, Taner Kılıç hakkında eksik soruşturma yürütüldüğü belirtilirken, hapis cezası alan diğer isimlerin de beraat etmesi gerektiği vurgulandı.

6 Haziran 2023’te yeniden görülen davada, İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi tüm sanıklar hakkında beraat kararı verdi. Ancak savcılık, Taner Kılıç yönünden karara itiraz etti.

Beraat kararaları kesinleşti

Yargıtay 3. Ceza Dairesi, savcılığın itirazını reddederek Taner Kılıç hakkındaki beraat kararını onadı. Böylece, sekiz yıl süren yargılama süreci nihayet sona erdi ve Büyükada davasının tüm sanıkları suçlamalardan aklanmış oldu.

Büyükada davası, hukuki sürecin ağır işleyişi, uluslararası kamuoyunda yarattığı tepki ve Türkiye’de insan hakları savunucularına yönelik baskının bir sembolü haline geldi.

(EMK)