Sosyal Haklar Derneği'nin (SHD) 2011 Hak İhlalleri Raporu, Karaköy'deki Mimarlar Odası'nda düzenlenen toplantıyla açıklandı.
Raporu, SHD'den Hakan Güneş, Serdar Yazıcı ve Nazır Kapusuz ile bianet yazarı Mustafa Sütlaş anlattı.
Rapora göre, kentsel muhalefetin en fazla yoğunlaştığı alan yüzde 28 ile hidroelektrik santralleri (HES) oldu. Bunu yüzde 26 ile ulaşım, yüzde 18 ile barınma hakkı izliyor.
Geçen yıl kentsel muhalefetin yöneldiği diğer alanlar da baz istasyonları, termik santraller, nükleer santraller, taş ocakları ve özelleştirmeye karşı oldu.
Güneş, Türkiye'nin, dünyanın 17. büyük pazarına sahip olduğunu ancak gelir dağılımı ve Birleşmiş Milletler rakamlarına göre Gayri Safi Milli Hasıla'da (GSMH) 70-80 aralığında bunduğunu belirtti ve "Böyle büyüyeceksek büyümeyelim" dedi.
"Türkiye'nin bir tür Çin modeli olduğunu" söyleyen Güneş, geçen yıl iş kazalarında hayatını kaybeden işçi sayısının 641 olduğunu açıkladı.
Rapora göre, iş kazalarında ağır yaralanan işçi sayısı 668, yaralanan işçi sayısı ise 2 bin 166.
Sütlaş da hak mücadelesinde doğru raporlama yapmanın önemine değindi ve raporlanabilen hak ihlallerinin buzdağının görünen kısmı olduğunu ifade etti.
Ayrıca, medyada bu hak ihlallerinin çok azının yer aldığını ve her zaman doğru şekilde yansıtılmadığını açıkladı.
Raporun eğitim bölümünü hazırlayan Yazıcı da 2011'de eğitim alanındaki hak ihlallerini açıkladı.
"Paralı eğitim, atanamayan öğretmenler, üniversitelerdeki soruşturma terörü, zorunlu din dersleri, anadilde eğitimin gerçekleştirilememesi gibi sorunlar 2011'de de devam etti."
Yazıcı, Yükseköğretime Geçiş Sınavı'ndaki (YGS) şifre skandalının ardından öğrencilerin sokağa döküldüğünü, hemen her kentte protestoların yapıldığını hatırlattı.
Bakan iş kazasında kaç işçi öldüğünü bilmiyor mu?
Ayrıca, 500'ün üzerindeki tutuklu öğrencinin eğitim hakkının gasp edildiğini ifade etti.
Kapusuz ise 2011'de emek alanındaki hak ihlallerinden bahsetti.
"2007'de Çalışma Bakanlığı, o yıl iş kazalarında ölen işçi sayısını 963 olarak açıkladı. Ancak aynı dönemde, bir soru önergesine verilen yanıtta bu rakam 1563 olarak açıklandı."
"Ömer Dinçer, son 10 yılda iş kazalarının yüzde 35-40 oranında azaldığını söyledi. Aynı dönemde açıklanan Akdeniz Üniversitesi raporuna göre ise son 10 yılda iş kazalarında yzde 37,5 oranında bir artış yaşandı."
Kapusuz, işçi ölümlerinin büyüme rakamlarıyla paralel olduğunu altını çizdi. İtfaiyede bile taşeronlaşmaya giden kamunun insan hayatını tehlikeye attığını söyledi.
"Elektrik dağıtım şirketlerinde de özelleştirmeyle birlikte ölümler de artıyor. HES inşaatlarında ölümler 2011'de başladı, geçen yıl HES inşaatlarında 28 kişi öldü."
"Kamuda taşeron olarak çalışanların yüzde 70'i sağlık sektöründe. İş kazalarında ölenlerin çoğu 20-30 yaş aralığında, ucuz emek iş kazalarına daha fazla maruz kalıyor."
Kapusuz, inşaat alanındaki kazaların yüzde 98'inin önlenebilir olduğunu belirtti.
Raporda, hak ihlallerine karşı yürütülen mücadeleler ve sokak hareketleri de ayrıntılı olarak yer alıyor. (AS)
