SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği 2024 yılı kadınları ödül töreni Beyoğlu’ndaki Pera Müzesi’nde düzenlendi.
21 Ocak Salı günü düzenlenen SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği’nin 2024 Yılın Kadınları ödül töreni, kadınların direnişi ve dayanışmasının yüceltilmesi adına önemli anlara sahne oldu.
Ayşen Şahin’in sunuculuğunu üstlendiği etkinlik, milletvekilleri, basın mensupları ve hak savunucularının yoğun katılımıyla gerçekleşti. Gecede, yaklaşık 3 bin beşyüz kişinin oyları ile seçilen kadınlara ödüllere verildi.
Toplumsal Cinsiyet Odaklı habercilik bakış açısını yaygınlaştıran ve bu konuda öncülük eden IPS iletişim Vakfı başkanı ve bianet kurucularından gazeteci Nadire Mater ve bianet editörlerinden gazeteci Evrim Kepenek de ödül alanlar arasındaydı.
Onanç: "2024 yılı 'kadınların cesaret ve bilgeliği' yılı oldu"
Ödül töreninin açılış konuşmasını SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği Kurucu Başkanı Gülseren Onanç yaptı:
Üzgünüz, öfkeliyiz, isyandayız. Bugün kadınların direniş mücadelelerini daha da görünür kılmak için özel bir gün. Böyle hüzünlü akşamlarda yan yana durmak her zaman iyi gelir. Bu akşam buradan çıktığınızda geleceğe ilişkin, Türkiye’ye ilişkin belki biraz kaybettiğiniz umudu daha da artıracaksınız.
2024 yılı demokrasinin küresel çapta gerilediği bir yıl oldu. 2024 yılını anlatan iki sözcük varsa bunlar “korku” ve “içe kapanma” oldu. Dünyanın yarısı sandığa gitti, ama sandık demokrasi getirmedi. Muhafazakar otoriter yönetimler seçildi ve maalesef kadın hakları sistematik olarak geriye götürüldü. Savaş ve çatışmaların yaşandı, neoliberal sermaye rant uğruna doğayı yok etmeye çalıştı. İfade ve gösteri özgürlükleri Avrupa’da bile kısıtlandı.
Ama öte yandan 2024 yılı bütün bunlara rağmen cesaretleri ve bilgelikleriyle demokrasiye yönelik bu saldırılara karşı direnen kadınların da yılı oldu. Bu kadınlar sadece kendi haklarını değil, ağacın da hakkını savundular, kadın bilgeliğiyle bize ders verdiler. Türkiye’den ve dünyadan ses oldular. 2024 yılını aslında “kadınların cesareti ve bilgeliği yılı” olarak da tarif edebiliriz.
Kaz Dağları Kadınları direnişi onurlandırıldı
Kaz Dağları’nda maden arama faaliyetlerine karşı mücadele eden Hacıbekirler ve Yanıklar Köyü kadınları, ödüllerini Süheyla Doğan’dan aldı. Kadınlar sahneye “Her ağacı tek tek savunacağız”, “Defol Cengiz”, “Kaz Dağları’nda ceviz olur Cengiz olmaz” gibi döviz ve pankartlarla çıktı. Süheyla Doğan, ödülü vermeden önce şu sözleriyle kadınların mücadelesini selamladı:
“Kadınlar, doğalarını ve yaşam alanlarını büyük bir dirençle savunuyor. 520 hektarlık orman sistemi altın madeni için yok edildi. Köylü kadınlar bu mücadeleyi omuz omuza sürdürüyor ve daha fazlasını istemiyorlar. Mücadelemiz devam edecek.”
Kaz Dağları’ndan gelen kadınlar ise duygularını şu sözlerle dile getirdi:
“Biz köyümüzde yaşamak istiyoruz, ormanlarımızı Cengiz’e vermek istemiyoruz. Sularımız zehirleniyor, hayvanlarımız ölüyor. Torunlarımıza güzel bir vatan bırakmak istiyoruz ama Cengiz bırakmıyor. Sesimize ses olduğunuz için teşekkür ederiz.”
“Hem çok üzgünüz yangından dolayı hem de çok mutluyuz burada olduğumuz için. Biz Cengiz ile mücadele ediyoruz. Biz buraya çıkıp konuşmayı bilmeyiz. Evimizde köyümüzde yaşamayı biliriz, böyle sahnelere alışkın değiliz. Biz tarımcılık yapıyoruz. Biz tarım diyoruz. Siz de bizi destekliyorsunuz. Biz Cengiz’e ormanlarımızı köyümüzü vermek istemiyoruz. Siz de bize destek olun. Biz de çocuklarımız torunlarımıza bu vatanı bırakmak istiyoruz ama Cengiz bırakmıyor. Cengiz halen çalışmalarına devam ediyor."
Açık Radyo ve bianet’in kadınlarına ödül
Açık Radyo Kadınları adına ödülü Meral Mutlu Madra ve Didem Gençtürk aldı. Ödülü takdim eden Sevgi Uçan Çubukçu, “Bugün yangınla ilgili yayın yasağına rağmen Açık Radyo’nun dayanışma içinde çalışması bu ödülü daha da anlamlı kılıyor” dedi.
Meral Mutlu Madra ise kadın emeğinin önemine dikkat çekerek şu sözleri söyledi:
“Kadın emeği hayat veren ve çoğu zaman görünmeyen bir emek. 1995 yılından bu yana Açık Radyo’yu destekçi dinleyicilerimizle birlikte hayatta tutmaya çalışıyoruz. Bu ödül, hepimizin mücadelesinin bir onurudur. Sesinizin yankısı, sizin varlığınız bize güç verdi.
"Açık radyonun açık kalması için gerçekten muazzam bir mücadele verdik. Apaçık Radyo yayında. Karasal yayın almak için de mücadelemize devam ediyoruz. Ben aslında Açık Radyonun içinde olmakla birlikte her zaman arkasında da yer aldım. Açık Radyoda ilk kimsenin duymak istemediği şeyleri söyleyen kişi oldum. İlk kez açık bir şekilde ön taraftayım. Burada kadınların sesini duyurmaya çalışan, emeğini onurlandıran tüm Açık Radyo ekibi adına çok mutluyuz, gururluyuz.
Didem Gençtürk de Açık Radyo’da katkı sağlayan kadınları anarak, “750 kadın programcıyı temsilen buradayız. Hepsinin emeği büyük ve bu ödül hepimize ait” dedi.
Kürt Feminist Hareketi adına ödülü Gültan Kışanak alırken, ödülünü Mücella Yapıcı takdim etti. Yapıcı, Gültan Kışanak’ın direnişini övgüyle anlatarak, “Gültan kadın olmanın ve Kürt kadın olmanın tüm sorumluluklarını cesurca taşıdı. Mücadelesi hepimiz için bir ilham kaynağı” dedi.
Gültan Kışanak ise şunları söyledi:
Bizimkisi yürekten bir dostluk ve arkadaşlık yan yana olmak bize her zaman güç veriyor bugün de burada SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği bizi bir kez daha yan yana getirdi. Birbirimizden güç alalım diye, birbirimizi büyütelim, umudu büyütelim diye. Çok teşekkür ederim.
Mater: Direneceğiz
bianet'in kurucularından gazeteci Nadire Mater ve bianet kadın ve LGBTİ+ haberleri editörü Evrim Kepenek, ödülü Kadın Koalisyonu'ndan İlknur Üstün'den aldı.
Nadire Mater şunları söyledi:
Türkiye’de ve dünyada bütün kadınların mücadelelerine selam göndermek istiyorum. bianet’in 2024 SES Yılın Kadınları ödülünü almasıyla bianet’in cinsiyeti de biraz belli olmuş oldu. bianet bu yıl 25 yaşında. 25 yıldır kadınlarla birlikte yürüyoruz. Kurulmaya başladığımız 1996 ve 1997 yıllarında yapmaya çalıştığımız şey aslında şuydu: ana akım dışında bir model yaratmak. “Başka bir iletişim mümkün” dedik. Şimdi bugüne baktığımızda aslında ana akım bile kalmadı. Ana akım medya da ikiye bölündü: Bir yanda iktidar medyası bir yandan da iktidara karşı medya. İktidara karşı medya çoklu bir medya. Başlangıçta biz çoklu iktidarlara karşı kadın odaklı, hak odaklı, çocuk odaklı yeni bir medya dünyası kurmaya çalıştık. İlerleyen yıllarda kadın odaklı haberciliği toplumsal cinsiyet odaklı haberciliğe dönüştürdük. Bugün geldiğimiz noktada her şey bizim konularımız, iyi ki böyle bir yola girmişiz.
Medya giderek daha önemli hale geliyor. Bizim gibi kuruluşların, örgütlenmelerin, bir araya gelişlerin ilerlemesi aslında giderek daha da zor oluyor. Biz tabii ki direneceğiz. Biz ta en başından beri bianet’in ortamını da böyle kurduk. bianet büyük ölçüde kadınlardan oluşuyor bugün geldiğimiz noktada Evrim de kadın ve LGBTİ+ editörü arkadaşımız. Bu ödülü 25 yıl boyunca bianet’i yaratan ve bianet’te çalışan tüm kadınlar adına alıyoruz çok teşekkür ediyoruz.
“Bu ödül çalışan tüm kadınların”
Evrim Kepenek şöyle dedi:
“Herkes öyle duygu dolu konuşmalar yaptı ki, ben de çok heyecanlandım. Burada yaklaşık 25 yıldır haberlerini yaptığım insanları görmek çok heyecan verici. “Bize bir söyleşi verir misiniz”, “Bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz”, “tepkiniz nedir” diye sorduğum insanların karşısında şu an konuşuyorum ve gerçekten çok heyecanlıyım.
Ben bir köyde büyüdüm. Yazları çay-fındık toplayan, kışın okula gidip öğretmenlik yapan bir annenin evladıyım. Şu an buradaysam bunun o köydeki kadınların bir yansıması olduğunu biliyorum. Onlara çok teşekkür ederim. 20-25 yıl önce bianet’e stajyer olarak geldiğimde Nadire Hanım bana bir rozet hediye etmişti. Rozetin üzerinde “Hayat çok zor, ama ben de kolay biri sayılmam” yazıyordu. Hakikaten bu ödülü bianet’teki bütün kadınlar ve erkek arkadaşlarımız adına alıyoruz hep birlikte üretiyoruz. Çok zor bir dönemde, tıpkı Açık Radyo gibi, ağır baskılarla işimizi yapmaya devam ediyoruz. Hep birlikte direneceğiz, okuyacağız, yazacağız, paylaşacağız, yan yana olacağız. Başımıza bir şey geleceğini düşündüğümüz zaman arayacağımız insanların olması, kadın dayanışmasının olması çok mutlu eden ve güçlendiren bir şey. İyi ki varsınız, iyi ki varız.”
Onanç: Kadınların yönettiği illerde yangınların olmayacağını biliyoruz.
Türkiye’nin Kadın Belediye Başkanları ödülü SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği Kurucu Başkanı Gülseren Onanç tarafından takdim edildi.
Gülseren Onanç şöyle konuştu:
Hem AKP’den hem CHP’den hem de DEM Parti’den temsilcilerin aramızda olması çok şahane. Biz onların yönettiği illerde böyle yangınların olmayacağını biliyoruz. Bu başımıza gelenlerin sebeplerinden bir tanesi de erkek egemen belediyecilik.
CHP Eskişehir Belediye Başkanı Ayşe Ünlüce “Eskişehirli kadınların dayanışma duygularıyla sizleri selamlıyorum” dedi ve şunları söyledi:
Ben 16 yaşında doğum yapmış bir annenin çocuğuyum. Belki bundan çok etkilenerek bu mücadelenin içindeyim. Çocukluktan itibaren itiraz seslerim yükseldi. Eşitlik, adalet, özgürlük arayışı hukuk okumamda ve belediye başkanı olmamda etkili oldu. Eskişehirin 146 yıllık bir belediyecilik geçmişi var. Eskişehir’den 32 erkek belediye başkanı geçmiş ve ben ilk kadın belediye başkanı olarak bugün huzurlarınızdayım.
AKP Gaziantep Belediye Başkanı Fatma Şahin adına Gaziantep Belediye Başkan Yardımcısı Feray Yılmaz “Gaziantep aslında çok şanslı bir şehir. Şehire kadın gözüyle bakan, anne şefkati ile yaklaşan bir belediye başkanı var.” dedi.
DEM Parti Batman Belediye Başkanı Gülistan Sönük konuşmasını Kürtçe ve Türkçe yaptı ve şunları söyledi:
Herkesi Kürt kadın hareketi adına sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Konuşmama anadilimde başlamak istedim, çünkü bu ülkede halen dilimiz yasak olduğu için kadınlar katledilebiliyor. Bunun en bariz örneği Fatma Altınmakas’tı. Anadilinde kendini ifade etmek istedi, ama resmi kurumlarda dili yasakladığı için, tercüme edilmediği için yıllarca sistematik tecavüze uğradı ve katledildi. Bu yüzden anadil bir anayasal haktır, insan hakkıdır ve yasaklanmamalıdır.
Aslında ben de bütün kadın belediye eş başkanları gibi beş yıllığına seçildim. Ama 4 Kasım sabahı bir darbeyle görevden alındım ve yerime bir erkek atandı. Benim görevden alınmamla birlikte aslında Batman’da yaşayan onbinlerce kadının seçme hakkı elinden alındı. Bunun karşısında elbette yılmadık. Belki seçilen bizler olduk ama bu ödül bizden önceki onbinlerce kadının emeğiyle alınmış bir ödüldür. Bizim mücadelemiz de hayatını mücadeleye adamış bütün kadınlara layık olma mücadelesidir.
CHP Bilecik Belediye Başkanı Melek Mızrak Subaşı ise şunları söyledi:
Hepimiz ayrı coğrafyalarda ayrı zorluklarla mücadele ettik. Her birimizin ayrı hayat hikayeleri, ayrı başarı hikayeleri var. Bizler kadınların seslerini daha çok duyurmalarına vesile olmaya devam edeceğiz. Bizler olmazsak erkek egemen topluma teslim olmuş olacağız. Her zaman dediğimiz bir cümle var: Biz yüzde 51 olmak istemiyoruz, yüzde 50 olmak istiyoruz. Belediyecilikte şu kavram çok kıymetli. Bizim toplumumuzun yarısı kadın ve biz kadınların sesi oluyoruz.
SES 2024 yılın kadınlarının tamamı şöyle:
Kazdağı kadınları ilk sırada aldı. Filistin kadınları adına Arwa Mahdawi, Apaçık Radyo Meral Madra , Bilim Kadını İlayda Şamilgil, Polonez Kadın İşçileri, İklim Koruyucusu "İhtiyar" Kadınlar adına KlimaSeniorinnen, Yalnız Yürümeyeceksin Girişimi, 5 il(Aydın, Eskişehir, Gaziantep, Bilecik, Batman) Kadın Belediye başkanları, bianet adına Nadire Mater- Evrim Kepenek, İlk Kadın Dağcı Gülnur Tumbat, Kürt Feminist Hareketi adına Gültan Kışanak, Laiklik Mücadelesi adına Nazan Moroğlu , Oyuncu Demet Evgar, Yaşam Boyu Başarı Ödülü ÇYDD.
(EC/EMK)