UNICEF’in yayımladığı yeni rapora göre, dünyada çocuk ölümleriyle ilgili hedefe ulaşılamazsa beş yaş altındaki 35 milyon çocuğun ölüm riskiyle karşı karşıya kalacak.
UNICEF’in raporu, bugünkü gidişatın sürmesi durumunda, dünyada beş yaş altı ölüm hızının 2015 yılına kadar üçte iki oranında azaltılması hedefine ulaşılamayacağını gösteriyor.
Dahası, mevcut eğilimde bu hedefe varılması 2018’de bile mümkün değil.
Küresel topluluğun ilerlemeleri hızlandırmak için hemen harekete geçmemesi halinde 2015 ile 2028 arasında 35 milyon çocuğun daha önlenebilir nedenlerden dolayı ölüm riski bulunuyor.
İlerlemeler
Bu dehşet verici gerçeğe rağmen rapor çocuk yaşatma alanında çarpıcı ilerlemeler sağlanmasının mümkün olduğunu gösteriyor.
“Küresel ölçekte, yıllık beş yaş altı ölüm sayısı 1990’da tahminen 12,6 milyon iken 2012’de yaklaşık 6,6 milyona düşmüştür.
“Son 22 yıl içinde dünya kaybedilebilecek yaklaşık 90 milyon yaşamı kurtarmıştır.”
UNICEF Genel Direktörü Anthony Lake ilerlemenin hızlandırılabileceğini vurguluyor.
“Bunun nasıl yapılabileceğini de biliyoruz; ama bunun için de yeni bir ivedilik duygusuyla hareket etmemiz gerekiyor.”
Küresel çabalar
UNICEF’ten verilen bilgiye göre, bundan bir yıl kadar önce Etiyopya, Hindistan ve Amerika Birleşik Devletleri hükümetleri Çocuk Yaşatmayı Sahiplenme: Yenilenen Bir Söz girişimini başlattı. Bu girişim, çocukların kolaylıkla önlenebilecek nedenler yüzünden ölmelerine son vermeyi hedefleyen küresel bir çabaydı.
Çocuk yaşatma alanındaki ilerlemeleri hızlandırma taahhüdünde bulunan bu girişime 176 hükümet katıldı, yüzlerce sivil toplum örgütü, dinsel grup ve kişi de destek vaat etti.
Girişime dair
Çocuk Yaşatmayı Sahiplenme: Yenilenen Bir Söz 2013 İlerleme Raporu1990’dan bu yana çocuk ölümlerindeki eğilimleri inceliyor, beş yaş altı ölümlerinin başlıca nedenlerini analiz ediyor.
UNICEF bugüne dek sağlanan ilerlemelerin gerisinde hükümetlerin, sivil toplumun ve özel sektörün kolektif çabalarının yattığını vurguluyor.
Veriler
Rapor, alt gelir düzeyindeki ülkeler dâhil olmak üzere bütün ulusal gelir dilimlerinde ve dünyanın tüm bölgelerinde önlenebilir çocuk ölümleri sayısında büyük azalmalar olduğuna işaret ediyor.
1990’dan bu yana çocuk yaşatma alanında en büyük kazanım sağlayan ülkeler arasında dünyanın en yoksul ülkelerinin bazıları da var: Bangladeş, Etiyopya, Liberya, Malavi, Nepal ve Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti.
Bu ülkelerde beş yaş altı ölüm hızı 1990’a göre daha şimdiden üçte iki oranında ya da daha fazla azaldı.
Son yedi yıl içinde Doğu ve Güney Afrika beş yaş altı ölüm hızını 2005-2012 döneminde yılda yüzde 5,3 azaltarak dünyada bu alanda en iyi performans sergileyen bölgeler arasında yer aldı.
Batı ve Orta Afrika
Ancak dünyadaki diğer bölgelerle karşılaştırıldığında Batı ve Orta Afrika çocuk yaşatma alanında en az ilerleme kaydeden bölgeler olarak gözüküyor. Bu iki bölge aynı zamanda en yüksek ölüm hızına sahip. Yeni doğan her sekiz çocuktan hemen hemen biri beş yaşına gelmeden ölüyor. Ne yazık ki, buralarda 1990’dan bu yana yıllık çocuk ölümleri sayısında azalma sağlanamadı.
UNICEF dünyadaki bu ölümlerle mücadele için birden çok cephede savaşılması gerektiğini bildiriyor: Yoksulluğun azaltılması, anne ölümlerinin azaltılması, eğitimin ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin yaygınlaştırılması ve çevresel sürdürülebilirliğin sağlanması. (YY)
