Haberin Kürtçesi için tıklayın
UNICEF 2016’da her gün henüz beş yaşına gelmemiş 15 bin çocuğun hayatını kaybettiğini açıkladı. Bu çocukların yüzde 46’sını (7 binini) doğumu izleyen ilk 28 gün içinde ölen bebekler oluşturuyor.
Birleşmiş Milletler’in (BM) Çocuk Ölümlerinde Düzeyler ve Eğilimler 2017 raporuna göre, beş yaşından önce ölen çocuk sayısı 2000 yılında 9,9 milyon iken 2016 yılında 5,6 milyona indi.
Ancak yeni doğan ölümlerinin bu toplam içindeki payı aynı dönemde yüzde 41’den yüzde 46’ya çıktı.
UNICEF Sağlık Bölümü Başkanı Stefan Swartling Peterson 2000 yılından bu yana 50 milyon çocuğun yaşamının kurtarıldığını, fakat yeterli olmadığını söyledi.
“Bebeklerin doğumdan hemen sonra ya da birkaç gün içinde hayatını kaybetmelerini önlemek istiyorsak söz konusu ilerlemeyi yeterli sayamayız. Gerekli bilgi ve teknolojilere sahibiz. Yapmamız gereken, bunları en fazla ihtiyaç duyan yerlere ulaştırmaktır.”
Önlenebilir ölümler
IGME* tarafından hazırlanan rapora göre, bugünkü eğilimler veri alındığında 2017 ile 2030 yılları arasında 60 milyon çocuk beş yaşına gelmeden hayatını kaybedecek ve bu çocukların yarısını yeni doğanlar oluşturacak.
Raporda, küresel eşitsizliklerin azaltılması durumunda pek çok yaşamın kurtarılabileceğini belirtiliyor. Yüksek gelir düzeyindeki ülkelerde görülen ortalama ölüm oranı tüm ülkeler tarafından sağlanmış olsaydı 2016 yılındaki beş yaşından küçük çocuk ölümlerinin yüzde 87’si önlenmiş, yaklaşık 5 milyon yaşam kurtarılmış olacaktı.
Raporda önlenebilir çocuk ölümlerine son verilmesinin “hamilelik döneminde ve doğum sırasında donanımlı sağlıkçılara erişimin artırılması; bağışıklama, anne sütüyle besleme ve pahalı olmayan ilaçların temini gibi yaşam kurtarıcı müdahaleler ve bugün dünyadaki en yoksul toplulukların yoksun oldukları su ve sanitasyon imkânlarına erişimin sağlanması halinde” mümkün olabileceği vurgulanıyor.
Zatürre ve ishal
Rapordaki verilerin bazıları şöyle...
* Yeni doğan ölümlerinin büyük bölümü iki bölgede meydana geldi: Güney Asya (yüzde 39) ve Sahra-altı Afrika (yüzde 38).
* Yeni doğan ölümlerinin yarısı beş ülkede oldu: Hindistan (yüzde 24), Pakistan (yüzde 10), Nijerya (yüzde 9), Kongo Demokratik Cumhuriyeti (yüzde 4) ve Etiyopya (yüzde 3).
* Beş yaşından küçük çocuk ölümlerine yol açan enfeksiyon hastalıklarının başında zatürre (yüzde 16) ve ishal (yüzde 8) geliyor.
* 2016 yılında meydana gelen yenidoğan ölümlerinin yüzde 30’unun nedeni erken doğum, hamilelik, doğum ve sonrası komplikasyonlar.
* 5,6 milyon 5 yaş altı ölüme ek olarak her yıl 2,6 milyon bebek ölü doğuyor ve bu durumların çoğunluğu önlenebilir nitelikte.
* 2016 yılında meydana gelen 5-14 yaş çocuk ölüm sayısı yaklaşık 1 milyon.
Tahminler
* Tahminlere göre Sahra-altı Afrika’da yeni dünyaya gelen 36 çocuktan biri ilk ay içinde ölürken dünyanın en yüksek gelirli ülkelerinde bu oran 333’te 1.
* İlerlemenin hızlandırılmaması halinde 60’tan fazla ülke önlenebilir yeni doğan ölümlerine 2030 yılına kadar son verilmesini öngören Sürdürülebilir Kalkınma Hedefini (SKH) gerçekleştiremeyecek, ülkelerin yarısı da 2050 yılına kadar 1000 canlı doğumda 12 neonatal ölüm hedefine ulaşamayacaktır. Bu ülkeler 2016 yılında neonatal ölümlerde yaklaşık yüzde 80 pay sahibiydi. (YY)
*IGME: Kuruluşlar Arası Çocuk Ölümleri Tahmin Grubu. UNICEF, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Dünya Bankası ve UNDESA Nüfus Bölümü’nden oluşuyor.
