Alternatif Bilişim Derneği Başkanı avukat Faruk Çayır, Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER) Taksim’de 6 kişinin öldüğü saldırısı sonrası Türkiye genelinde uygulanan bant daraltma uygulamasının gerekçesini sordu.
Çayır’ın 5 soruluk metnine Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tek cümlelik cevap vermekle yetindi.
BTK cevabında “‘5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun 60’ıncı maddesinin onuncu fıkrası kapsamında gerekli tedbirler alınmış olup bu tedbirler hakim tarafından onaylanmıştır'” dedi.
Verilen cevapta yer alan söz konusu madde 2016’daki darbe girişiminin ardından 15 Ağustos’ta çıkarılan 671 sayılı KHK ile düzenlendi. Söz konusu madde şöyle:
Madde 60: Kurumun (BTK) yetkisi ve idarî yaptırımlar
Fıkra 10: Anayasanın 22’nci maddesinde sayılan sebeplerden biri veya birkaçına bağlı olarak, gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhurbaşkanlığı, alınması gereken tedbirleri belirler ve uygulanmak üzere Kuruma bildirir. Kurum Başkanı, Cumhurbaşkanlığının gerekli gördüğü tedbirlere ilişkin kararını derhal işletmecilere, erişim sağlayıcılara, veri merkezlerine ve ilgili içerik ve yer sağlayıcılara bildirir. Bu kararın gereği, derhal ve kararın bildirilmesi anından itibaren en geç iki saat içinde yerine getirilir. Bu karar, yirmidört saat içinde sulh ceza hâkiminin onayına sunulur. Hâkim kararını kırksekiz saat içinde açıklar, aksi halde karar kendiliğinden kalkar.
Fıkranın atıf yaptığı Anayasa’nın 22 maddesi ise şöyle:
Madde 22: Haberleşme hürriyeti
Herkes, haberleşme hürriyetine sahiptir. Haberleşmenin gizliliği esastır.
Millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlık ve genel ahlâkın korunması veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması sebeplerinden biri veya birkaçına bağlı olarak usulüne göre verilmiş hâkim kararı olmadıkça; yine bu sebeplere bağlı olarak gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de kanunla yetkili kılınmış merciin yazılı emri bulunmadıkça; haberleşme engellenemez ve gizliliğine dokunulamaz. Yetkili merciin kararı yirmidört saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim, kararını kırksekiz saat içinde açıklar; aksi halde, karar kendiliğinden kalkar.
İstisnaların uygulanacağı kamu kurum ve kuruluşları kanunda belirtilir.
Faruk Çayır’ın yanıtlanmasını istediği sorular şöyleydi: 1- 13/11/2022 tarihinde uygulanan bant daraltma ile ilgili Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanlığınca ya da Kurum Başkanı tarafından alınmış olan bir karar bulunmaktadır? Bu konuda alınmış olan bir karar mevcut ise karar örneğinin tarafımıza verilmesini talep ederiz. 2- Söz konusu bant daraltma uygulaması hangi kurumun talebi üzerine, hangi gerekçeyle ve hangi Anayasal ve yasal dayanaklar ile alınmıştır? 3- Bant daraltma uygulamasına ilişkin karar Erişim Sağlayıcılar vasıtası ile mi uygulanmıştır yoksa doğrudan Kurum tarafından mı uygulanmıştır? 4- Bant daraltma uygulamasına ilişkin olarak Sosyal Ağ Sağlayıcılarından herhangi bir hesap ile ilgili bilgi ve belge talep edilmiş midir? 5- Bant daraltma uygulaması sonrasında Sosyal Ağ Sağlayıcıları sitelerinde paylaşım yapılması engellenir iken diğer taraftan VPN ile giriş yapılarak yayınlanan görüntüler nedeniyle yanıltıcı bilgilerin daha fazla artıp artmadığı hususunda herhangi bir araştırma ve rapor hazırlanmış mıdır ya da hazırlanması düşünülmekte midir?” |
TIKLAYIN - "İfade özgürlüğü ve haber alma hakkı dayanaksız bir şekilde engellendi"
TIKLAYIN - İstiklal'deki patlama sonrası sansür: Kime, neye dayanarak?
(HA)
