* ARIJ‘in kurucusu ve yöneticisi Ürdünlü Gazeteci Rana Sabbagh ile Badawi’nin eşi Ensaf Haidar
Suudi Arabistan‘da yazdığı yazılar nedeniyle ağır hapis ve kırbaç cezalarına çarptırılan Raif Badawi‘nin adına verilen “Cesur Gazetecilik“ ödülü, “Araştırmacı Gazetecilik İçin Arap Muhabirler“ (ARIJ) örgütüne verildi.
Frankfurt Kitap Fuarı‘nda düzenlenen bir törenle verilen “Raif Badawi Cesur Gazetecilik Ödülü“, ARIJ‘in kurucusu ve yöneticisi Ürdünlü Gazeteci Rana Sabbagh‘a teslim edildi.
Arap dünyasındaki gazeteciliğin ve gazetecilerin koşullarının ele alındığı ödül töreninde Suudi Arabistanlı Gazeteci Cemal Kaşıkçı‘nın ülkesinin İstanbul‘daki başkonsolosluğunda “kaybolduğu“ vurgulandı, “kaybolan“ gazetecinin orada öldürülmüş olabileceği yolundaki endişeler dile getirildi ve durumun bir an önce açıklığa kavuşturulması, yaşıyorsa Kaşıkçı‘nın derhal serbest bırakılması çağrısı yapıldı.
Geçen yıl Ahmet Şık’a verilmişti
Ödül jürisinin gerekçesinde Arap dünyasında bağımsız araştırmacı gazeteciliği geliştirmek amacıyla 2005 yılında Ürdün‘ün başkenti Amman‘da kurulan ARIJ‘in zaman zaman “Yaşam tehlikesi“ altında sürdürdüğü cesur çalışmalarla tüm bölgeye örnek olduğuna dikkat çekildi.
Friedrich Naumann Vakfı tarafından 2015 yılından beri verilen ödül, geçtiğimiz yıl kendisi de hapiste olan Araştırmacı Gazeteci Ahmet Şık‘a gıyabında verilmişti.
TIKLAYIN - Ahmet Şık: Umudun Öfkesinden Korkanlar Yalnızca Suçlulardır
Badawi'nin eşi Ensaf Haidar da katıldı
Soldan sağa: Alman Kitap Yayıncıları Birliği Genel Müdürü Alexander Skipis, Raif Badawi'nin Kanada'da yaşayan eşi Ensaf Haidar, ARIJ'in kurucusu ve yöneticisi Gazeteci Rana Sabbagh, ARD Ana Haber Programı Sunucusu, Gazeteci Pınar Atalay, Televizyoncu Gazeteci Constantin Schreiber (ARD), Friedrich Naumann Vakfı‘nın Başkan Yardımcısı, eski Federal Adalet Bakanı Sabine Leutheusser-Schnarrberger
Badawi‘nin tutuklanmasından sonra üç çocuğuyla ülkesini terk edip Kanada‘ya yerleşen ve o günden beri eşinin başına gelenleri dünya kamuoyunun gündemine getirmek için çabalayan eşi Ensaf Haidar‘ın her zamanki gibi bizzat katıldığı ödül töreni, Arap dünyasındaki gazeteciliğin durumunu ve Batı dünyasının etkisini konu edinen bir panel eşliğinde gerçekleştirildi.
Övgü konuşmasını Almanya‘nın en büyük kamu televizyon kanalı ARD‘nin Türkiye kökenli ilk ana haber sunucusu, gazeteci Pınar Atalay‘ın gerçekleştirdiği törene ve akabindeki panele konuşmacı olarak da Friedrich Naumann Vakfı‘nın Başkan Yardımcısı, eski Federal Adalet Bakanı Sabine Leutheusser-Schnarrberger (FDP) ve Alman Kitap Yayıncıları Birliği Genel Müdürü Alexander Skipis ve televizyon sunucusu Constantin Schreiber (ARD) katıldı.
“Susmayacağız“
“ARIJean“lar olarak adlandırdığı “ARIJ çalışanları“ adına ödülü teslim alan Gazeteci Rana Sabbagh, konuşmasında özetle şunları söyledi:
“Birçok ‘ARIJean‘, ailelerinden koparılmamış, hapse atılmamış, hakarete uğramamış ve kırbaçlanmamış olsalar bile Raif Badawi‘de kendilerini görüyorlar. Onun adını taşıyan bu ödülü almak bizim için büyük bir onur.
“Çalışmalarımızla Raif Badawi‘nin kaderinin başkaları nezdinde tekrar etmemesini sağlamak istiyoruz. Ancak yolumuz engebeli ve tehlikeli.
“Arap dünyasındaki sözümona Arap Baharı‘ndan bu yana gazetecilerin çalışmaları hükümetler tarafından daha önceki dönemlerden çok daha ağır biçimde engelleniyor ve baskı altında tutuluyor. Gazetecileri muğlak terörizm suçlamasıyla takibat altına almak için sık sık güvenlik tehlikesi gerekçe olarak kullanılıyor.
“Benim ülkemde gazetecilerin yüzde 95’i otosansür yaptığını kabul ediyor. Düşüncelerini özgürce ifade etme hakkı neredeyse ortadan kaldırılmış durumda. Bu durum gazetecileri ya hükümetten yana ya da tamamen karşısında olma kararı almaya zorluyor. Bunun sonuçları çok ağır, basın özgürlüğün olmadığı, onun yerine propaganda makinesinin işlediği, çok fazla hapishanesi olan bir geleceğe doğru gidiliyor.
“Ama biz susmayacağız. En kötüsüne hazır olacak ve iletişim özgürlüğü için çabalarımızı sürdüreceğiz.“
Sabbagh, Raif Badawi‘nin Suudi Arabistan‘da insan hakları mücadelesi veren kızkardeşi Samar Badawi‘nin, kadınların halen erkeklerin velayeti altında tutulmasını protesto ettiği için tutuklandığını da hatırlattı.
“Kaşıkçı için endişeliyiz“
Konuşmasında İstanbul‘da kaybolan Suudi gazeteci Kaşıkçı‘nın durumuna da değinen Sabbagh, “Meslektaşımız Cemal Kaşıkçı‘nın kaybolması bizleri çok sarstı. O ülkesinde düşünce ve ifade özgürlüğü için çaba gösteren cesur bir gazetecidir. Kraliyet ailesine çok sadıktı. Ama reformlar yapılması için uyarılarda bulunuyor ve Veliaht Prens Muhammed bin Salman‘ı eleştiriyordu. Halen nerede olduğu bilinmiyor. Öldürülmüş de olabilir. Endişeliyiz“ dedi.
“Bu mu reformculuk?“
Sabbagh bu vesileyle kendisi de Prens Bin Salman‘a ağır eleştiriler yöneltti:
“Muhammed bin Salman kendisi bir reformcu olarak göstermek istiyor. Ama hiç de öyle değil. Komşu ülke Yemen‘deki isyancılara karşı ağır bir imha savaşı yürütüyor. 21. yüzyılda kadınların otomobil kullanmasına ya da futbol stadyumlarına girebilmelerinin serbest bırakılması mı reformculuk?“
“Avrupa oportünist davranıyor“
Sabbagh, konuşmasında batı dünyasını da eleştirdi ve batılı ülkelerin çoğu kez insan haklarını savunma yerine silah ticareti yürütmek ya da Arap dünyasından sığınmacıların gelmesini önlemek hedefiyle hareket ettiklerini vurguladı.
ABD Başkanı Trump‘ın basın özgürlüğüne ilişkin açıklamalarının Arap dünyasındaki despot yöneticilerin işini kolaylaştırdığını hatırlatan Sabbagh, Avrupa‘nın da oportünist davranıp, sadece konuşmakla yetindiğini belirtti.
“Paranızla her şeyi alamazsınız mesajı verlmeli“
Törenin selamlama konuşmasını yapan Alman Kitap Yayıncıları Birliği Genel Müdürü Skipis, insan hakları açısından tüm olumsuz tabloya rağmen Almanya‘nın Suudi Arabistan‘a silah ihracatını sürdürmesini eleştirerek, “Onlara paranızla herşeyi alamazsınız“ mesajının verilmesi gerektiğini savundu.
“ARIJ ülkelerinden kaçmak zorunda olan gazeteciler için umut“
Övgü konuşmasını yapan Spiker Pınar Atalay, ARIJ‘in çalışmalarının önemine değindi.
ARIJ‘in ülkelerinden kaçmak zorunda kalan bir çok genç gazeteci için, rahat nefes alabildikleri, kendilerini mesleki olarak eğitme ve geliştirme şansı bulabildikleri, hukuki destek aldıkları bir “sığınma evi“ olduğunu vurguladı ve “Bu nedenle Raif Badawi Ödülü‘nün ARIJ‘e verilmesinin bölgedeki birçok genç gazeteci meslektaşımıza güç vermesini umuyorum. Onların çalışmalarını biliyoruz ve doğruyu yaparken onları desteklemek istiyoruz. Çalışmalarının ve cesaretlerinin hayranı olarak“ dedi.
“Hak ve özgürlükler istisna“
1992-96 ve 2009-13 yıllarındaki Hıristiyan demokrat-liberal koalisyon hükümetlerinde Federal Adalet Bakanı olarak görev alan Sabine Leutheusser-Schnarrenberger de İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi‘nin ilanın 70‘nci yılında temel hak ve özgürlüklerin Arap dünyasında halen “istisna“ olduğunu vurguladı.
Friedrich Naumann Vakfı‘nın Başkan Yardımcılığı‘nı yürüten eski Bakan, demokratik ülkelerin yöneticilerinin insan haklarının ihlal edildiği ülkelerin yöneticileriyle bu konuları açıkça konuşmaktan kaçınmaması gerektiğini savundu.
“Bir sonraki ödülü Raif Badawi’nin vermesi umuduyla…“
Ödül töreninden sonra gazeteci Constantin Schreiber moderasyonunda gerçekleştirilen panelde de bağımsız gazeteciliğin önemi vurgulandı.
Her törene bir sonraki ödülü eşi Raif Badawi‘nin vermesi umuduyla katıldığını söyleyen Ensaf Haidar, dünyanın her yerinde temel insan haklarının savunmanın tüm demokrasilerin ve demokratların görevi olduğunu hatırlattı.
Frankfurt Kitap Fuarı'nın bir köşesinde hapisteki gazeteci Raif Badawi için "cesur gazetecilik" ödülü verilirken, bir diğer köşesindeki Suudi Arabistan Resmi Standı'nda ise sükunet hakim...
ARIJ hakkındaRana Sabbagh'ın arkadaşlarıyla birlikte 2005 yılında Amman'da kurduğu Arab Reporters for Investigative Journalism - Araştırmacı Gazetecilik İçin Arap Muhabirler (ARIJ), Arap dünyasında araştırmacı gazeteciliğin gelişmesi için çalışmalar yapıyor. Ürdün, Mısır, Suriye, Filistin, Tunus, Irak, Bayreyn ve Yemen'de çeşitli medya organlarında çalışan gazetecileri ve projeleri destekleyen ARIJ, kendi açıklamasına göre şimdiye kadar 500'e yakın araştırma haber dosyası yayınlamış. Sabbagh, ARIJ'ın araştırmalarına dayanan yayınlarla bazı yolsuzlukları, engelli insanların kaldıkları yurtlarda karşılaştığı eziyetleri ortaya çıkardıklarını, bunun sonucu yönetimin sistemde insani düzenlemeler yoluna gittiklerini söylüyor. Anne tarafından Alman kökenli olan Sabbagh, ARIJ'in kuruluşundan önce çeşitli yayın kuruluşları için gazeteci olarak çalışmış ve "Jordan Times"in şefi olarak bölgedeki ilk kadın gazeteci olarak biliniyor. |
Raif Badawi 2014'ten beri hapisteSuudi Arabistan'da kendi yönettiği web sitesinde yayınlanan yazıları nedeniyle "İslam'a hakaret" suçlamasıyla yargılanan ve 10 yıl hapis, 1000 kırbaç cezası alan Badawi, 2014 yılından beri hapiste. Aldığı kırbaç cezalarının bir kısmı infaz edilen, ancak sağlık durumundaki bozulma nedeniyle ertelenen Badawi'nin durumu, 3 çocuklarını alarak ülkeyi terkeden karısı Ensaf Haidar'ın çabalarıyla birçok insan hakları ve gazetecilik örgütünün gündemine geldi, tüm dünyada bilinir oldu. Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü'nün tespitlerine göre son olarak Türkiye'de kaybolan gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın durumu nedeniyle gündeme gelen Suudi Arabistan'da halen en az 15 gazeteci ve blog yazarı, yazıları nedeniyle hapiste. |
(GK/EKN)