Göstericiler arasında 200 kişilik bir İtalyan anarşist grubu da bulunuyordu. Kendilerine 'Kara Blok' adını takan aşırı sağcı bir başka grup da küreselleşme karşıtlarını protesto ediyor ve onları polis barikatına doğru sıkıştırıyordu. Anarşist grup, polis barikatını aşmak için polise karşı saldırıya geçti. Tam bu sırada birkaç el silah sesi duyuldu. Sonra kısa bir sessizlik, ardından polisi protesto sloganları başladı. Kalabalık dağıldığında sokağın ortasında bir genç yatıyordu.
Yirmi üç yaşındaki İtalyan anarşisti Carlo Guiliani'nin alnından ve sol yanağından kafasına iki kurşun yarası aldığı ve ardından üzerinden bir polis aracının geçmesiyle olay yerinde can vermiş olduğu daha sonra otopsi raporuyla saptandı. Guiliani, birkaç yıldır yaygınlaşan küreselleşme karşıtı gösterilerde öldürülen ilk gösterici olmuştu.
Bu ölüm üzerine, AB üyesi ve G-8 üyesi olan Almanya, Fransa ve İngiltere dahil çoğu Avrupa ülkesi kınama mesajları yayımladı. Uluslararası Af Örgütü, uluslararası kamuoyunu İtalyan polisinin kullandığı oransız şiddeti kınayan ve Silvio Berlusconi hükümetini acilen sorumluları bulup yargı önüne çıkarmaya çağıran bir girişim başlattı. Avrupa Parlamentosu da İtalya'yı uyararak sorumluların bir an önce ortaya çıkarılmasını istedi.
Tepkiler üzerine İtalyan hükümeti bir soruşturma başlattı. Bu soruşturma sonucu, 8 Ağustos 2001 tarihinde, İtalya Emniyet Müdürü Gianni De Gennaro, İtalyan parlamentosu önünde hesap verdi ve bazı polis görevlilerinin göstericilere karşı aşırı şiddet kullanmış olduğunu kabul etti. De Gennaro, sorumluların ismen saptanıp yargı önüne çıkarılacağı sözü verdi.
Ancak, Türkiye'deki uygulamaları andırır bir şekilde, olayla ilgisi saptanan polisleri bir türlü yargı önüne çıkaramıyordu. Böylece aradan bir ay geçti. 11 Eylül 2001 tarihinde (evet, New York ve Washington'a yönelik El Kaide saldırılarından birkaç saat önce) Avrupa Parlamentosu, İtalyan hükümetini 19-23 Temmuz 2001 tarihlerinde Cenova'da meydana gelen olaylar üzerine kınayan sert bir karar aldı. Sert bir karar diyorum, çünkü kullanılan dil pek alışık olunan türden değil.
Örneğin, kararın ilk cümlesi şöyle:
"(Avrupa Parlamentosu) İtalyan hükümetini -ve özellikle de olaylar sırasında Cenova polis merkezindeki harekât odasında hazır bulunan başbakan yardımcısını bazı polis unsurlarının, demokratik bir devletteki çoğu temel kuralları ihlal edecek şekilde, faşist vahşet eylemlerine başvurmasına imkân vermiş olmasından dolayı kınar."Yanlış okumadınız, AP bildirisinde kullanılan tanım aynen bu; 'faşist vahşet-fascist brutality'.
Üçüncü maddede, AP, İtalyan hükümetini göstericilerin ifade hürriyetini engellemekle eleştiriyor ve bu durumun AB Temel Haklar Anlaşması'nın 10, 11 ve 12. maddelerini ihlal ettiği hatırlatılarak bir kez daha kınanıyor. Aynı maddedeki bir başka kınama gerekçesi de, İtalyan polisinin Kara Blok ve benzeri şiddet gruplarının, protesto göstericilerinin hareket serbestini kısıtlamasına göz yummuş olması.
Parlamento ayrıca Konsey'e çağrıda bulunarak İtalya'nın AB Antlaşması'nın 7'nci maddesi uyarınca üyelikten atılması için gerekli işlemlerin başlatılmasını da istemiş.
Bu konunun hâlâ AP ile İtalyan hükümeti arasında çözüm bulmamış bir ihtilaf olduğunu kaydetmek gerekiyor.
AP'nin, İstanbul'da polisin göstericilere karşı ölçüsüz şiddet kullanmasını kınaması, Başbakan Tayyip Erdoğan'ın tepkisinin de oransız derecede sert olmasına yol açtı. Erdoğan, AB'nin acaba kendi içinde olan benzeri eylemlere de aynı tepkiyi gösterip göstermediğini sordu. Ona göre göstermiyordu. Belki sormuş olsaydı, danışmanları kendisine bizim bugün yayımladığımız belgeyi duyururlardı. Ama, evet, 11 Eylül saldırılarının gölgesinde kaldığı için fazla sesi çıkmamış bu kararda, Avrupa Parlamentosu İtalyan polisini faşist vahşete başvurmakla suçluyordu.
Erdoğan'ın kayda alması gereken bir not daha var. Geçtiğimiz yıl Komisyon yeniden şekillenirken, İtalyan hükümetince Adalet ve Sivil Haklar komiseri olarak önerilen Hıristiyan Demokrat Rocco Buttiglione, kadınlar ve eşcinsellere karşı yaklaşımı nedeniyle veto yemişti. Katılmak istediğimiz kulüpte işler işte böyle yürüyor. (MY/TK)