BIA Medya Gözlem Raporları ve Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (DİSK) bağlı Basın-İş sendikasının verilerine göre 2014 yılının başından beri en az 319 gazeteci işsiz kaldı.
Verilere göre en çok işten çıkarma Nisan ayında yaşandı. Karşı Gazetesi ve Yeni Asır TV’nin kapanması, Dünya Gazetesi’ndeki toplu işten çıkarma ve Vatan ile Milliyet’in “havuz”da birleşmesi bu artışın başlıca sebebi. Öyle ki sadece Nisan ayında en az 210 gazeteci işsiz kaldı.
2013’te ise işinden olan gazeteci sayısı 131’di. Gezi direnişiyle baskıların da artması sonucunda 94 gazeteci işten çıkarılmış, 37 gazeteci ise istifa etmeye zorlanmıştı.
En son dün (12 Haziran’da) da Radikal’in yazılı basını terk edeceği açıklanmış, dijitalleşen gazetede en az dört gazetecinin işsiz kaldığını öğrenmiştik. Radikal’den kaç gazetecinin işsiz kalacağı belirsiz.
Tan: Son ana kadar gazetecilik yaptım
304 gazeteciden biri olan Skytürk360’ın internet sitesi eski editörü Ersoy Tan iki hafta önce işten çıkarıldı. bianet’e konuşan Tan başına gelenleri şöyle anlattı:
“Haber müdürü değişmeden önce ciddi bir sıkıntı yaşamıyorduk. Haberlerimle ilgili bir sorun yoktu. Yeni haber müdürü geldikten sonra haberlerim engellenmeye başlandı. Haber müdürü beni yanına çağırıp haberleri önce ona göndermemi istedi. Daha sonra da arşivdeki Soma’daki protesto, Berkin Elvan, Ali İsmail Korkmaz davası haberlerimin silindiğini gördüm. İki hafta önce haber müdürümle tartıştım ve ertesi gün İnsan Kaynakları işime son verildiğini söyledi.”
“Son ana kadar habercilik yaptım” diyen Tan iş aradığını ancak çok da umutlu olmadığını söylüyor. “Ana akım medyanın çoğu ele geçirilmiş durumda” diyen Tan alternatif ya da muhalif medyada iş bulmaya çalışacağını ifade ederek “Nerede olursam olayın haber yapmaya devam edeceğim” diyor.
bianet’e konuşan Skytürk360 haber müdürü Samed Karagöz ise Tan’ı “editoryal yayın politikalarına” uymadığı için işten çıkardıklarını söyledi.
Güç: Kara liste hak arama önünde engel
Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel Başkanı Uğur Güç de medyada artarak devam eden işten çıkarmaları şöyle yorumluyor:
“Muhalif gazeteciler yavaş yavaş tasfiye ediliyor. Habercilik yapmak isteyenlerin işten çıkarılmaları bu yükselişin sebebi.”
Hükümet ve medya patronlarının özel haber ve muhabir gazeteciliği istemediğini söyleyen Güç haberin merkezileştirildiğini söylüyor.
“Ajanslardan gelen haberler editoryal oyunlarla çevrilerek yayınlanıyor. Bu hükümetin kendi yolsuzluklarını, hukuksuzluklarını örtmek için kullandıkları bir yöntem. Kabul etmeyenler istifaya zorlanıyor, habercilikte diretenler de patronlar tarafından işten çıkarılıyor.”
Gazetecilerin yasal haklarını tam olarak bilmediklerini, bazılarının da bu haklarını kullanmaktan imtina ettiklerini ifade eden Güç bunun sebebini “Kara Liste” olarak gösteriyor:
“Davalık olan ana akım medyanın kendi içinde haberleştiği biliniyor. Patrona karşı hakkını arayan gazeteci bu listeye giriyor. Mesela ben 2009’da işten atıldım ve hiçbir gazetede iş bulamadım. Bu kara liste sebebiyle de gazeteciler işten çıkarıldıklarında sivrilmek istemiyor.”
2014'te işten çıkarılanlar
2014 başından itibaren işten çıkarmalar şöyle:
Ocak
* Türkiye gazetesi, Ankara Bürosu Haber Müdürü Akif Bülbül’ü ve bir ay önce Bugün gazetesinden gelip işe başlayan özel haber muhabiri Gökhan Özdağ’ı işten çıkardı.
* TRT'de Haber Dairesi Başkanı Ahmet Böken'in görevden alınması ve yerine Nasuhi Güngör'ün atanmasının ardından toplam 12 yönetici görevden alındı.
* NTV içerik editörü Sinan Demir ve muhabir Gözde Kuyumcu işten çıkarıldı
* Yeni Şafak'ta köşe yazarlığı ve haftalık söyleşiler yapan Murat Aksoy'un işine son verildi.
* Kişisel Facebook sayfasında veda yazısı yayınlanan yazar Nur Batur’un Sabah gaztesindeki işine son verildi.
* Fox TV, dört yıldır Haber Merkezi'nde yayın koordinatörlüğü görevini yürüten Lütfiye Pekcan'ın işine son verdi.
* ATV ve Takvim'in Çalık Grubu'ndan Kalyon Grubu'na satılması, yedi dergi ve Takvim Gazetesi'nin Ankara bürosunun kapatılması ve üç çalışanın da işine son verilmesinden sonra yedi gazeteci daha işten çıkarıldı.
* Sabah ve ATV’nin Marmaray tünelinin yapan Kalyon İnşaat Grubu’nca satın alınmasından sonra bu grubun eline geçen Ege’nin köklü gazetesi Yeni Asır da 13 kişiyi işten çıkardı.
Şubat
* Kanal Avrupa’nın haber müdürü ve aynı kanalda yayınlanan ‘Ateş Çemberi’ adlı programın sunucusu Remzi Meziroğlu baskılar sonucu görevinden ayrıldığını açıkladı.
Mart
* Star gazetesi yazı işleri müdürü Doğan Ertuğrul, gazetenin son dönemde kullandığı 'nefret' diline dayanamadığını belirterek istifa etti (26 Mart).
* CHA Ajansının 18 yıllık çalışanı Köksal Akpınar, Zaman gazetesinin 18 yıllık Dış Baskılar sayfa editörü Şemsettin Özkan, CHA Network'te altı yıldır spiker, editör ve seslendirme görevlerini yürüten Salim Gören, CİHAN muhabiri Kübra Kara, Bugün gazetesi ekonomi muhabiri Zeynep Ceylan, Zaman gazetesi yazarları Leyla İpekçi ve H. Salih Zengin ile çizer Osman Turhan mobbing uygulandığını öne sürerek görevlerinden istifa etti.
* Türkiye gazetesi yazarı Balçiçek İlter, polisin sıktığı gaz kapsülüyle yaşamını yitiren Berkan Elvan ile ilgili gazetesinde çıkan habere tepki olarak görevinden ayrıldı.
* Best FM sunucusu Arzu Çağlan’ın işine, polisin Gezi eylemleri sırasında sıktığı gaz kapsülüyle Haziran’da ağır yaralanan ve dokuz ay komada kaldıktan sonra 11 Mart’ta yaşamını yitiren 14 yaşındaki Berkin Elvan’ın ölümüne yayında ağladığı gerekçesiyle son verildi. Fotomaç gazetesi muhabiri Çağdaş Doğan da, Elvan’la ilgili görüşleri nedeniyle işsiz kaldı.
* Türkiye gazetesi yayın yönetmeni Nuh Albayrak istifa etti.
* Hürriyet Web TV'nın kurucu müdürü ve aynı zamanda Hürriyet gazetesinde spor yazıları kaleme alan Orhan Can'ın görevine son verildi.
* Akşam Gazetesi Sibel Oral’ı hükümet karşıtı bir Tweet atması sebebiyle işten çıkardı. Oral " Tweet’ten dolayı beni ihbar ederek işten kovduran ve kovanlara teşekkür ederim; onur duyarım" dedi.
Nisan
* 7/24 isimli tv kanalı, el değiştirdi, Yavuz Semerci tarafından satın alınan kanalda haber merkezinden 9 teknik servisten 4 kişi işten çıkartıldı.
* Karşı gazetesinde kapandı. Gazete sahibinin yaptığı açıklama ile 95 kişi bir gecede işsiz kaldı.
* Dünya 50 çalışanını 'ahlak dışı' tavırları nedeniyle tazminatsız işten çıkardığını açıkladıktan sonra gelen tepkiler üzerine bazı çalışanların tazminatlarını ödeyeceğini açıkladı.
* Akşam Fikret Aydemir'in işine son verildi.
* Ataşehir Belediyesi'nin basın biriminde basın biriminde bir buçuk yıldır muhabir olarak çalışan Seyhan Kalkan Vayiç işten çıkarıldı.
* Sabah gazetesi, ekonomi yazarı Süleyman Yaşar’ın işine son verdi.
* Kanal A'da Ankara Haber Editörü Selahattin Serçe, İstanbul Haber Müdürü Hüdaverdi Yıldırım ve İstanbul Temsilcisi Bedrettin Uğur işten çıkarıldı.
* Yeni Asır TV kapandı, 40 kişi işsiz kaldı
* Milliyet'te Genel Yayın Yardımcılığı görevini yürüten Umut Alphan'ın gazetedeki görevine son verildi.
Mayıs
* Vatan ve Milliyet gazetelerin birleşmesiyle 36 çalışan işten çıkarıldı.
* Doğuş Grubu, tenkisat gerekçesiyle NTV ve Kral TV’de birçok çalışanının işine son verdi. Gece-Gündüz programının deneyimli muhabirleri Yavuz Harani, Emrah Kolukısa, program kameramanları Haluk Asar, Hakan Öcal, Gökhan Kalan, muhabir Nuh Köklü, prodüktörler Mehveş Hıncal, Serkan Ünver, Trabzon Bürosu'nda görev yapan kameraman Abidin Kama'nın görevlerine son verildi.
* Skytürk360'tan 16 kişi işten çıkarıldı.
Haziran
* Akşam gazetesi dokuz yıllık çalışanı ve köşe yazarı Elif Aktuğ'un işine son verdi.
* Yazılı basına son verdiğini açıklayan Radikal en az dört kişiyi işten çıkardı. (EA)
* Click here to read the article in English.
Bu yayın Avrupa Birliği'nin desteğiyle üretilmiştir. Burada dile getirilen görüşler Osservatorio Balcani e Caucaso ve paydaşlarına ait olup hiç bir biçimde Avrupa Birliği'nin resmi görüşleri olarak değerlendirilemez. Proje sayfası için: Avrupalı Gazeteciler için Güvenlik Ağı. İtalya, Güneydoğu Avrupa ve Türkiye'de Basın Özgürlüğü için Uluslararası Destek Ağı.
