Sağlık Dönüşüm ile beraber internet üzerinden kolaylıkla randevu alıp hiç sıra beklemeden muayene olabiliyor, 10-15 dakikalık aralıklarla, otobüs saatimize, uyanma zamanımıza göre muayene seçebiliyoruz
Basit bir nezle ya da düzenli ilaç yazdırma gibi rutinlerde işe yarar bir uygulama bu. Peki ya daha acil ya da daha önemli sorunları için? Örneğin pskiyatri desteği almak gerektiğinde?
Özel bir muayenehanede ortalama 40 dakika süren terapi, sosyal güvenlik kurumu üzerinden sağlık hizmeti veren kurumlarda "en iyi ihtimalle" 20 dakikaya iniyor.
Türkiye Psikiyatri Derneği'nden Doç. Dr. Burhanettin Kaya, bu kadar kısıtlı zamanda hastaya sadece "iyi misin" diye sorulabileceğini söylüyor. Kaya'ya göre uygulama hem hekim hem de hasta haklarına aykırı, hastayı sağlık sisteminin dışına iter nitelikte.
Türk Tabipleri Birliği Merkezi Konseyi Genel Sekreteri Dr. Bayazıt İlhan bu sistemin sağlık bakanlığı tarafından "iyi sağlık hizmeti" olarak lanse edildiğini ancak sistemin nitelikli tedaviyi engellediğini söylüyor.
İstanbul Tabip Odası Başkanı Dr. M. Taner Gören doktorluk pratiğini engelleyen sistemin, hasta açısından erken teşhisin önüne geçtiğini, sağlıkçılar açısındansa hekimlik etik kurallarını yıktığını ifade ediyor.
Kaya: Hasta tedavi olamıyor
"Psikiyatride ideal muayene süresi 45 dakikadır. İlk görüşme için bu zaman bir- bir buçuk saate kadar çıkar. 10 - 15 dakikada sadece ilaç yazılabilir. İlaç dışı yöntemlerin, terapinin bu zaman diliminde uygulanması imkansız. Bu sürede sadece hastaya iyi misin diye sorabiliriz. Aksi halde tümüyle insan ve hasta haklarına aykırı bir uygulama."
"Eskiden pskiyatristler randevulu çalışır günde beş tane yeni hasta, on tane kontrol alabilirim derdi. Hekimlerin üstünde baskı yoktu. Şimdi performans sistemiyle hekimlere baskı uyguluyorlar, hekimler de maaşları buna bağlı olduğu için uygulamaya katılmak zorunda kalıyor. Bu durumda hekimin hata yapması kolaylaşıyor. Ceza yine hekime kesiliyor ancak onu hataya yönlendiren hastane muaf tutuluyor. Bu durumun sonucunda hekime şiddet de artıyor."
"Hastalar hastanede sıraya girmeden muayene olmayı sağlık hizmeti olarak görüyor. Ancak niteliksiz hizmetle hasta tedavi olamıyor, yaşam koçlarına ya da dört günlük üç aylık sertifika programlarıyla açılmış danışmanlık merkezlerine gidiyor."
İlhan: Sistem bilimsel değil
"Muayene sürelerinin uluslararası standartı hasta başına 20 dakikadır. Ancak hekime başvuruların artması sebebiyle hastanelerde yığılma, muayene sürelerinde kısalma yaşanıyor."
"Bir kişi yılda 8.2 hekime başvuruyor. Bakanlık bununla övünüyor ancak aslında rakam sistemin arızasını gösteriyor. Buna rağmen acillere başvuru da azalmıyor. Çünkü yurttaş ya gündüz poliklinikte tedavi olamıyor ya da mecbur bırakıldığı katkı payını ödememek için acile gidiyor."
"Bizde burnu akan araştırma hastanesine gidiyor. Bilim dışı bir sağlık hizmeti bu. Oysa basamaklandırılmış sağlık hizmeti uygulanmalı. Birinci ve ikinci basamakların ardından üniversite hastanelerine gidilmesi gerekiyor."
Gören: Hastalık erken teşhis edilemiyor
"Bugün istatistiklere göre İstanbul'da ortalama bir milyon hastanın muayene edilmiş olması lazım. Bunun için hekimin ortalama beş dakikada bir hastaya bakmış olması gerekiyor. Bu doktorluk değildir, sağlık hizmeti değildir."
"Kısa muayene sürelerinde nitelikli tetkik yapılmıyor. Örneğin neredeyse her gün iki yıldır teşhis konulamayan bir hastaya yarım saatlik muayene sonucunda teşhis koyuyorum. Bu sistem erken teşhisi engelliyor."
"Uzun vadede hekimlik mesleğinin etik kurallarını, tip eğitimini de etkiliyor. Bugünkü iyi uzmanlar bu sistem içinde bir daha yetişemeyecekler."
hastarandevu'dan alınmış örnekler
* Bakırköy Prof. Dr.Mazhar Osman Ruh Sağlığı Ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde 20 pskiyatrist bulunuyor. Muayene süreleri ise hasta başına 16 dakika.
* Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde dört pskiyatrist bulunuyor. Hasta başına düşen muayene süresi 10 dakika.
* Bursa Devlet Hastanesi'nde altı pskiyatrist bulunuyor. Hasta başına düşen muayene süresi 10 dakika.
* Ardahan Devlet Hastanesi'nde sadece bir pskiyatrist var. Hasta başına düşen muayene süresi 10 dakika.
* Kars Devlet Hastanesi'nde iki psikiyatrist var. Hasta başına düşen muayene süresi 10 dakika.
* Rize T.C.Sağlık Bakanlığı Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi'nde üç psikiyatrist var. Bir doktor 20 dakikada bir muayene yapıyor, diğer ikisi ise 10'ar dakika. (EA/HK)
