Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Talim ve Terbiye Kurulu'nun 2009'da ders kitabı olarak okutulmasına izin verdiği ortaöğretim 10. sınıf tarih kitabında Süryanilere yönelik ayrımcı ifadelerin Radikal gazetesinde "Süryani çocuklara tarih şoku" başlığıyla yer alması, kamuoyunda yankı uyandırdı.
Kitapta, Süryanilerin dışında Ermeni ve Rumlarla ilgili nefret söylemi olarak tanımlanacak ifadeler de yer alıyor. Ermeniler, Rumlar Süryaniler "hain", "dış güçlerin emrinde" ve "bölücü" olarak gösteriliyor. Konuyla ilgili olarak görüştüğümüz, MEB Talim ve Terbiye İnceleme Kurulu'undan adını vermek istemeyen bir yetkili, "Belki biraz sert olmuş olabilir, kitapta yazılanlar o zaman yaşanmış tarihsel gerçekler" derken, MEB'in konuyla ilgili olarak çalışma başlattığı öğrenildi.
TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Ayhan Sefer Üstün ise, tarih ders kitaplarında Süryanilerin ülkeye ihanet etmiş gibi gösterilmesini eleştirerek, "Birlikte yaşamaya karar verdiğimiz insanlarla ilgili daha dikkatli bir dil kullanılması gerek" dedi.
Ermeniler katil
Lise ikinci sınıf öğrencilerine okutulan tarih kitabının 65 ve 66. sayfalarında "Osmanlı Devleti'nde Süryanilerin Durumu" başlıklı bölümde Birinci Dünya Savaşı sürecinde özellikle Rusların ve Avrupalı devletlerin kışkırtmasıyla Süryanilerin ayaklandığı, başarılı olamayınca büyük çoğunluğunun Anadolu'dan ayrıldığı ifade ediliyor.
Yine 10. sınıf tarih kitabının 179. sayfasında "Ermenilerin Kışkırtılması ve Örgütlenmeleri" başlığında Rusya'nın, Ermenileri kışkırtmak için propaganda yapmaya başladığı, bu propagandanın da Ermeniler üzerinde kısa zamanda etki gösterdiği anlatılıyor.
"Ermenilerin Çıkardığı Olaylar" başlığı altında, Ermenilerce, ayaklanmalar çıkartıldığı, Osmanlı Devleti'nin isyanı bastırma çabalarının, Avrupa'ya "Ermeniler katlediliyor" diye duyurulduğu ifade ediliyor.
Ülkenin her tarafında Ermeni okullarının olduğu ve bu okulların Ermeni çeteleri tarafından cephane deposu ve karargâh olarak kullanıldığı da çocuklara öğretilen "tarihsel gerçekliler" arasında.
"Biraz sert olmuş"
Okullarda okutulan bu kitapların nasıl ve hangi kaynaklardan yararlanılarak hazırlandığını sorduğumuz MEB Talim ve Terbiye İnceleme Kurulu'ndan bir yetkili, konuyla ilgili bir süre bilgi verdikten sonra, "Ermenilerle Rusların işbirliğini yaptığını bizim zaten bilmemiz gerektiğini", söylediklerinin yayımlanmamasını istedi.
Yetkili, sorularımızı şöyle yanıtladı:
"MEB'in birtakım kriterleri var, onlara göre inceliyoruz. Bize basında Süryanilerle ilgili çıkan haberlerle ilgili bir not geldi; biz de bir not yazdık. Kitaplardaki yazılanları gelecekte hazırlayacağımız kitaplarda yumuşatacağız büyük ihtimalle. Zaten öğretmenlerimiz okullarda Süryanileri düşman olarak gösteren ifadeler kullanmıyor.
''Belki biraz sert olmuş olabilir, ama kitapta yazılanlar o zaman yaşanmış tarihsel gerçekler, böyle şeyler olmuş. Genel olarak söylüyorum, bu sadece Süryanileri kapsamıyor.
''Mesela Ermeniler, Ruslarla işbirliği yaptı, sonra tehcir edildiler. Yoksa yıllarca bu ülkede Ermeniler generallik yapmış, milletvekilliği yapmış. Ermeniler Ruslarla işbirliği yapmadı mı? Ya, sen bunları daha iyi bilmiyor musun da soruyorsun arkadaşım!" (EE/NV)