Uluslararası Çalışma Örgütü'nün İsviçre'deki Genel Merkezi'nde dünyanın farklı ülkelerinden işçi fotoğraflarının yer aldığı bir sergi bulunuyor. Pakistanlı tekstil işçileri, Kolombiyalı çiftçiler, Afrikalı balıkçılar ve Alman kamyon şoförleri... Koleksiyonda Türkiye'den bir kadın trafik polisinin fotoğrafı var. Şüphesiz o da eve ekmek götürmeye çalışan bir emekçi ve yaşamak için çalışmak zorunda.
TBMM'nin işçi sendikalarına ilişkin yeni bir yasayı görüştüğü günlerde sosyal medyada 'polis sendikası' tartışması alevlendi. Bugüne kadar Türkiye'de 'polis' ve 'sendika' sözcükleri genellikle çevik kuvvetin saldırdığı sendika gösterilerinde yan yana gelebiliyordu. Ancak Emniyet'in yayınladığı aleyhte genelgeye rağmen bazı polisler sendika kurma girişimini devam ettiriyorlar.
Dünyanın farklı ülkelerinde polislerin ve hatta askerlerin sendikaları bulunuyor. Bazen tam karşısında yer alsalar da polislerin önemli bir sendikal tarihleri bulunuyor.
Polisin sendikası olur mu?
KESK kurucularının Avrupa ülkelerindeki kamu çalışanlarının sendikal deneyimlerini anlatmak üzere davet ettiği bazı konuşmacılar tesadüfen polis ve asker sendikalarının temsilcileriydi. DİSK 2010 yılında Avrupa Polis Federasyonu üyelerini 1 Mayıs'a katılmak İstanbul'a davet etmişti. "Türkiye'deki meslektaşlarının sendika gösterilerine karşı tutumunu insanlık dışı bulduğunu" belirten Alman Polis Sendikası (GDP) Taksim'de değil ama Berlin'de 1 Mayıs Mitingi'ne katılmıştı.
Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC) bünyesinde faaliyet yürüten Avrupa Polis Federasyonu (EuroCop) 26 ülkeden 34 sendikayı ve 500 bin polisi temsil ediyor. Avrupa Komisyonu ve AB kurumları nezlinde polisler adına toplantılara danışma organlarına katılıyor. EuroCop'un başkanı 1972 doğumlu İsveçli Anna Nelberg. Polis Akademisi mezunu Nelberg daha önce İsveç İş Sağlığı Ve İş Güvenliği Kurumu'nda polisler adına görev yaptı.
2002 yılında kurulan federasyonun Bulgaristan, Yunanistan, Kosova, Romanya, Slovenya, Fransa, Avusturya, İsviçre, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Litvanya, Letonya, Finlandiya, İsveç, Norveç, Danimarka, Almanya, Lüksemburg, Belçika, İskoçya, İngiltere, Kuzey İrlanda, İzlanda, İrlanda, İspanya ve Portekiz'den üyeleri bulunuyor.
'Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı' polislerin sendika hakkını güvence altına alıyor. Avrupa'da polis sendikaları 'işçi sağlığı iş güvenliği', 'ücret artışı' ve 'sosyal haklar' gibi konularda faaliyetler yürütüyorlar.
Polislerin sendikal mücadele tarihinden
Sendika denince akla hemen grev gelir. Tarihte bilinen ilk polis grevi 1918 yılında İngiltere'de düzenlendi. Grevlerin ardından polis sendikası NUPPO kuruldu.
ABD'nin Boston Eyaleti'nde polisler 1919 yılında greve gittiler ve sendika hakkı istediler. Amerikan polislerinin ilk sendikal mücadelesi olarak kayda geçti.
Avustralya polis teşkilatının yaklaşık yarısı 1923 yılında teşkilat içindeki fişlemelere karşı greve gitti ve daha iyi ücretler talep etti.
Çin'in Şangay kentinde polisler 1940 yılında ücret artışı talebiyle geri gittiler.
1974 yılı Temmuz ayında, ABD'nin Baltimore Eyaleti'nde polisler, belediye işçilerinin grevine destek olmak için greve gittiler. Suç oranlarının arttığı ve grevci polislerle görev başındaki polisler arasında zaman zaman silahlı çatışmaların yaşandığı iki hafta sonucunda sendikanın talepleri kabul edildi.
2007'de Hollanda Polis Sendikası'nın ücret artışı talebiyle başlattığı fiili grev Ajax-PSV arasındaki futbol maçının güvenlik nedeniyle ertelenmesine yol açtı. Sendika açtığı dava sonrasında grev hakkı kazandı.
2008 yılında grevci polislerle görevdeki polisler arasında silahlı çatışmaların yaşandığı Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 2009 yılında askerler greve gittiğinde bazı gazeteler "Ülkeyi İşgal Etmek İçin En Doğru Zaman" gibi başlıklar attılar.
Kasım 2011'de Bulgaristan'da Valentin Popov liderliğindeki Polis Sendikası hükümetin kemer sıkma politikalarına karşı greve gitti. Sofya'da büyük bir gösteri düzenleyen sendikalar emeklilik yaşının yükseltilmesini protesto etti.
Ağustos 2012'de Brezilya'da polisler ücret artışı ve daha iyi çalışma koşulları talebiyle greve çıktı. Askerler, Bahia Eyalet Meclisi'ni işgal eden grevci polislere ve ailelerine plastik mermilerle saldırdı. Polisler üretimden gelen gücünü kullanınca suç oranlarında büyük bir artış oldu. Sendika Rio Karnavalı sırasında greve ara verdiler.
Türkiye'de polislerin sendika üyesi işçileri copladığı, 'Kahrolsun İnsan Hakları' sloganlarıyla yürüyüş yaptığı günlerin mazide kalması, polis ve asker dahil bütün ücretli çalışanların 'grevli toplu sözleşmeli sendika' hakkına kavuştuğu bir gelecek dileğiyle... (ÇT)
