Japonya'daki "Kâğıttan Bin Turna Kuşu" efsanesine göre bir insan hastalandığında kâğıttan bin adet turna kuşu yaparsa bunu gören tanrılar bu kişiyi sağlığına kavuşturacaktır. Hiroşima'da atom bombasının patlamasından tam 10 yıl sonra Sadako Sasaki isimli Japon kız çocuğu hastalandığını öğrendi.
Kâğıttan bin turna kuşu efsanesini bilen Sadako hastalığını cesaretle karşılayıp kâğıt turnaları katlamaya başladı. Ne yazık ki Sadako'nun ömrü bin kâğıt turnaya yetmedi ve 644. turnayı katlarken hayata gözlerini yumdu. Yine de arkadaşları eksik kalan 356 turnayı katlayıp onunla birlikte gömdüler. Turna kuşu o zamandan beri barışın ve nükleer silahsızlanmanın simgesi oldu.
Kâğıttan turna efsanesi, "2010 Türkiye'de Japon Yılı" etkinliklerine de ilham oldu. Kadıköy Belediyesi Caddebostan Kültür Merkezi'nde 10-16 Nisan tarihleri arasında açılan "Barışa Kanat Çırpan Turnalar" sergisi kapsamında Japon mimar Kanae Akkuş rehberliğinde üç günlük bir kâğıttan turna katlama atölyesi düzenlendi. Amaç katlanan bin turnayı Hiroşima Atom Bombası Anıtı'nda sergilenmek üzere Japonya'ya göndermekti.
Ancak bu üç gün içinde istenilen sayıya ulaşılamadı. Sergi sahiplerinden Dr. Solmaz Selçuk, mayıs ayında gazetemiz aracılığıyla tüm Kadıköylülere çağrıda bulundu ve evlerinde katladıkları turna kuşlarını kendisine göndermelerini istedi.
Muş'tan Hiroşima'ya
Dr. Solmaz Selçuk, kâğıttan turna katlama kampanyasıyla ilgili şunları söylüyor:
"Böyle bir çalışma başlatmamın nedeni yurdumuzda turna kuşlarının nesillerinin tükeniyor olması. Yurdumuzda mevcut iki turna türünden birisi olan telli turnaların (anthropoides virgo) son iki yıldır gözlemlenebildiğine dair hiç bir veri yok. Bu kuşlar, yurdumuzda sadece Muş ilimizin Bulanık Ovası'ndaki sulak alanlarda yuvalanmakta idi. Ne yazık ki en son iki yıl önce 8 adet olarak gözlemlenebildiler. Bu sene Muş İl Kültür Müdürlüğü ile irtibata geçerek orada bir çalışma başlattım. Turna kuşları ile ilgili gözlem fişleri ve bilgilendirme broşürleri hazırladım.
"Bu veriler Kültür Müdürlüğü aracılığı ile yerel gazetelere, köy muhtarlıklarına ve okul müdürlüklerine gönderildi. Daha sonra onlara bir Japon geleneği olan 1000 turna origamisi yapılırsa dileğiniz gerçekleşir uygulamasını 'Turnaların nesillerinin tükenmemesi dileği' ile yapıp 2010 Japonya yılı etkinlikleri kapsamında Japon konsolosluğuna göndermelerini önerdim. Muş Adil Yazar İlköğretim Okulu öğrencileri bu turnaları 1000 adet katladılar ve üç kutu süslü paketler halinde Japon Konsolosluğu'na gönderdiler. Ne yazık ki konsolosluktan hiç bir haber çıkmadı.
"Daha sonra biz "Barışa Kanat Çırpan Turnalar" sergi ve etkinliklerimizde 1000 turna katlama çalışması başlattık. Bu çalışmaları sevgili arkadaşımız Mimar Kanae Akkuş organize etti. Caddebostan Kültür Merkezi'nde, Darıca Hayvanat Bahçesi'nde, Okan Üniversitesi'nde ve sizin gazeteniz aracılığı ile bana ulaşan turnalar ile 1000 adet turnayı katlamayı başardık. Posta ücretlerini düşünerek bu turnaların ancak bir kısmını sembolik olarak Hiroşima'ya gönderdik."
Nesilleri tükenmesin diye...
Muş'tan İstanbul'da el emeği göz nuru rengârenk kâğıttan turnalar, nesilleri tükenmesin, hep barışa vesile olsunlar diye, dünyanın dört bir yanında gelen kâğıt turnalarla birlikte Hiroşima Atom Bombası Anıtı'nda sergileniyor.
Dr. Solmaz Selçuk, başlattıkları çalışmalara sanatçı, akademisyen ve eğitmenlerden büyük destek geldiğini belirterek bu destek sonucunda Uğur Mumcu mahallesinde "Uğur Mumcu Ekoloji Kulübü" kurduklarını söylüyor. Ekoloji Kulübü, şu anda sadece Darıca Hayvanat Bahçesi'nde 3 adet bulunan telli turnaların bakımını üstlenmek ve üretimlerini artırmak için hazırlıklar yapıyor. (SÇ/EÜ)