Astare Artner’in yeni albümü "Aşk Yolu" Kalan Müzik etiketiyle çıktı. Bu vesileyle ben de Astare’nin müziğinden, albüm öncesi yaptığı iki çalışmadan ve albümün öne çıkan şarkılarından olan Kamilano’dan bahsetmek istiyorum.
Aşk Yolu albümü öncesi yayınlanan iki şarkısından ilki Sitare Mi. Söz müzik Astare’ye ait. Dersim sözlü geleneğinde sıklıkla kullanılan kalıplarla karşılaşmak pek mümkün. Hızıra yakarma yardım isteme gibi temalar şarkılarının bir karakteristiği. Sadece derdi dinlemiyoruz yani iyileşmek için yapılacaklar da belli!
Kemal Kahraman parçayı düzenlemiş ve aynı zamanda kendisine eşlik ediyor. Kahraman’ın şarkının sounduna yaptığı katkı da girişten itibaren kendisini belli ediyor. Güzel bir işbirliği.
2014 yılıydı. Doktora tezimin saha çalışmaları için Almanya’dayım. Astare’nin ismini ilk Ozan Serdar’dan duymuştum. Kendisinin birçok bestesi olduğunu ise Berlin’de geçirdiğim zamanlarda. Sonra bazı şarkılarını bazen festivallerde bazen stüdyo çalışmaları sırasında dinleme fırsatı buldum.
Avrupa’da büyümüş birisi olan Astare hem Alevi müziği hakkında bilgili hem Dersim’in Zazaca söyleme pratiklerine hakimiyeti olan bir müzisyen.
Bu alanda yenilik yapmaktan, arayışlardan veya mevzuyu kendince dile getirmekten de kaçınmaz. Müziğe olan bitmek bilmez emeği ve sevgisindendir herhalde çeşitli zorluklara rağmen sonunda yeni albümü bizlere ulaştı.
Sitare Mi sonrasında arp sanatçısı Tara Jaff ile So’yu kaydettiler. So bir vedalaşma hikayesi. Bir kadının sesinden, dilinden, besteciliğinden dökülüp gelen öyle de içten ve sakin bir yakarış ki.
Zazaca tam hakim olduğum bir dil olmasa da şarkıları ve sözlü geleneğin nice formlarını uzun süredir takip etmekten dolayı baya aşina hissettiğim bir dil.
Kemal Kahraman’la bir görüşmemizde Zazaca şarkı dinlemenin yarattığı duygulanımdan bahsetmiştim. O da Zazacada a, e, o gibi vokallerin kullanım biçimine ve dilin fonetik yapısına işaret etmişti.
So’ya Tara Jaff eşlik ediyor. Onun Kürt sanatçılara yaptığı eşlikler, Kürtçe şarkıları yorumlama biçimi, arp eşliğinde söylemesi, aldığı klasik müzik eğitiminin o söyleme biçimlerine yansıması gibi özellikler So’ya da elbette yansımış. So bu anlamda da yenilik. Bu alanda yapılmış müziklere önemli bir katkı.
Astare yıllar önceki bir muhabbetimizde dünya müziği yapmak istediğini söylemişti. So bir nevi bu düşüncenin oluru gibi gelmişti kulağıma.
Son olarak, YouTube’da Kalan Müzik etiketiyle çıkan Aşk Yolu isimli albümünden Kamilano isimli şarkısıyla karşılaştım. Kendisine bu çalışmada Ahmet Aslan eşlik ediyor. Astare’nin o berrak sesini nasıl özlemişim! Aklıma da ilk şu mevzu geldi.
Pandeminin sanatçı, dinleyici ve konserler üzerinde nasıl etkileri oldu? Bu soruların cevabını uzun yıllar konuşacağız belki. Ama pandemi sonrası gittiğim ilk konserde gördüm ki bazı müzisyenler adına konserlere çıkamamak, sesini ve söyleyiş biçimini yeniden konumlandırmak adına verimli bir süreç de yarattı.
Astare’nin Kamilano parçasıyla ilk karşılaştığımda bu düşünce geldi aklıma. Sazdan söze söyleyiş biçimine kadar dinlenmişliği, beklemişliği ve sabrın her zerresi sinmiş Kamilano’ya.>
Uzun uzun müzik üzerine düşünmüş bir kadın Astare. Kamilano’yu dinlerken bir kadının besteciliği şarkıya nasıl yansır sorusuna da net cevap buluyor insan.
Şöyle ki Zazaca eril ve dişil özelliği olan bir dil. Yani “Dewrêso budela” dediğinde “divane derviş” burada erkektir. Dizenin bir sonraki tekrarında ise “Dewrêsa budela” diyor. Yani “divane derviş” kadın özne.
Bu incelik de ancak bir kadının gönlünden gelir.
Şarkının bir kıtasının Zazacası: No veng vengê avdalan o / Gos bide na homet a / Ra’a ma ra’a Heqî ya/ Dewrêso budela Dewrêsa budela Türkçesi Kalan Müzik YouTube sitesinde şöyle yazılmış: Bu ses Abdalların sesidir/ Kulak ver bu bir hikmettir/ Yolumuz hakikat yoludur/ Divane Derviş.
Astare’nin Türkçe ve Zazaca seslendirdiği dört eser Aşk Yolu albümünde dinlenebilir.
Yolu açık olsun!
(AD/EMK)
