Bu, Silvio Berlusconi'ye yönelik bir karşılık mıydı? Yeni bir örgütlü ifade biçimi miydi? Anti-siyasetten beslenen, "iktidarın sarayları" yerine gerçek yaşamdan yeni liderler yaratmayı hedefleyen sivil toplum iradesine dayanan bir sol hareket miydi?
Kızgın sol seçmen kendi kahramanlarını yarattı
Berlusconi, siyasi yükselişini 1. Cumhuriyetin eski iktidar partileri olan Hıristiyan Demokratlar ve Sosyalistlerin yıkıntısı üzerinde kurmuştu.
Aslında karşılaştırma, ilk bakışta çarpıcı: Berlusconi'yi de kızgın kitleler iktidara taşımıştı. Anlaşılan düş kırıklığına uğramış, hatta kızgın sol seçmen, harekete geçmek için yalnızca bir işaret bekliyordu. Onlar şimdi kendi kahramanlarını yarattı. Siyasetten gelmeyen bu kişiler, yönetmen Nanni Moretti, profesör Pancho Pardi, sendikacı Sergio Cofferati.
Ancak yine de yeni bir Forza Italia'nın ortaya çıkması beklenmemeli. Yeni hareket mevcut muhalefet partilerine karşı yapılanmıyor; hedefi öncelikle ve tamamen iktidardaki sağ ve onun lideri. Her renkten muhalifi sokağa döken Berlusconi'nin politikaları. Hareket noktaları anti-politik ve popülist reflekse dayanmıyor. Daha çok Yurttaşlık Dersleri'nin örnek öğrencileri sanki gün ışığına çıkmış gibi... Hele protestocuların ağırlıklı kullandıkları sloganlara bir bakın: Meşruiyet, Demokrasi, Herkese Adalet...
Amaç, muhalefeti uyarmak
Eleştirilerden muhalif siyasetçiler de payını alıyor. Aslında muhalefete "Meslek Siyasetçileri" suçlaması getirilmiyor. Onlar yalnızca, seçildikleri görevi düzgün yapmadıkları ithamıyla karşı karşıya. Protesto hareketinin yeni kahramanları, solcu politikacıların yerine geçmek istemiyorlar; yalnızca onları denetlemek istiyorlar. Protestocular muhalefetin işine son vermediler; şimdilik yaptıkları yalnızca onları uyarmak. Francesco Rutelli, Piero Fassino ve Massimo D'Alema için bu oldukça huzursuzluk verici olmalı. Ancak muhalefet liderleri kızgınlığın ve protestonun çıkış noktasını kavradıklarında asıl o zaman Silvio Berlusconi'nin rahatı kaçacak. (NH/BB/NK)
* die Tageszeitung gazetesinde 16 Eylül 2002'de yayımlandı.