200 milyar YTL’ye yaklaşan 2007 bütçe harcamalarından en çok hangi sektörler yararlanıyor dersiniz? Bunun için bin küsur kaleme dağıtılmış görünen bütçe giderlerinin yüzde 90’ını aslında 25 kalemde toplamak mümkün ve bunu yaptığınızda görüyorsunuz ki, altı sektör sattığı kredi, mal ve hizmetle bütçeden yüzde 35 pay almış. Hangileri mi?
Birinci sırada bankalar ve rantiyeler
Tabii ki birinci sırada bankalar, rantiyeler. Bütçeden faize 2007’de yaklaşık 49 milyar YTL, yani bütçenin yüzde 24,4’ü harcanmış.
Maaşlar yüzde 19,5 pay almış. Yani bu yıl da bankalara, rantiyelere giden para, bordro mahkumu memurların maaşlarını sollamış. Hem de 10 milyar YTL.
Faize giden 49 milyar YTL’nin, 7 milyar YTL’ye yakını dış borç faizi, kalanı iç borçlanmalar için. Yerli-yabancı sıcak paracılar bu yıl da devletten epeyi nemalanmış görünüyorlar.
Sağlık özelleştikçe...
Devletin aldığı mal ve hizmetlere gelince..Burada ilk sırada sağlık sektörünü görüyoruz. Sağlık ekipmanı, ilaç ve hizmet satanlar 2007’de devletten 6 milyar YTL’ye yakın ödeme almışlar. Sağlık özelleştikçe bu rakam büyüyecek demek ki...
Silaha 3,1 milyar YTL
Silah ve muhimmat için yapılan harcamalar ise 3,1 milyar YTL. “Savunma ve Güvenlik”e dönük mal ve hizmet alımı da büyük bir pazar oluşturuyor. Savunma ve güvenlik mensuplarının maaşlarıyla birlikte, bütçeden bu alana ayrılan pay 24 milyar YTL dolayında.
Yani bütçenin yüzde 12’si asker-polise ayrılmış..Buna tabii ki, bazı fonlar ve vakıflar üstünden yapılan harcamalar dahil değil.
Devletin enerji harcamaları da 2,1 milyar YTL gibi önemli bir kalemi buluyor.
2007’de müşavir firmalar devletten 1,2 milyar YTL, müteahhitler ise 7,1 milyar YTL kazanmışlar. Böylece toplamı 79 milyar YTL’yi bulan devletin mal,hizmet alımlarının yüzde 86’sının altı sektöre gittiğini görüyoruz…
Hazine yardımları kimlere?
Bütçeden yapılan Hazine Yardımlarıyla sermaye transferleriyse, 2007’de 74 milyar YTL dolayında gerçekleşti. Hazine’nin sosyal güvenlik deliği için 2007’de 26 milyar YTL kullandığı, yine sosyal güvenlik kurumu görev zararları için 7,2 milyar harcadığı anlaşılıyor. 2007’de mahalli idarelere bütçeden 13 milyar pay aktarılırken 2,5 milyar YTL de sermaye transfer edilmiş.
Tarımsal destek faize ödenenin onda biri
Hızlı bir yok oluş sürecindeki tarımsal nüfus, 2007 bütçesinden sadece 5,5 milyar YTL destek görmüş. Bu, faize ödenen 49 milyar YTL’nin neredeyse 10’da biri...
Tarımsal desteğin üçte biri doğrudan gelir desteği şeklinde. Mazot,gübre,kütlü pamuk da en çok destek alan kalemler olmuş.
Yüksek öğrenimin payı asker-polis payının beşte biri
Yüksek öğrenimin de bütçeden aldığı pay 4,6 milyar YTL..Yani 24 milyar YTL’lik asker-polis bütçesinin beşte biri dolayında.
Bu bile çok görülüyor olmalı ki, yükseköğrenimi "Daha çok paralı yapmalı" diyorlar. (MS/TK)
| 2007 BÜTÇE HARCAMALARININ 25 KALEME DAĞILIMI | Milyon YTL | % | |
| 1. | Personel Giderleri | 38.891 | 21,6 |
| 2. | Sosyal Güvenlik Kurumuna Prim | 4.272 | 2,4 |
| 3. | Güvenlik ve Savunmaya Yönelik Mal, Malzeme ve Hizmet Alımları | 3.169 | 1,8 |
| 4. | Tedavi ve Sağlık Malzemesi Giderleri | 2.694 | 1,5 |
| 5. | Kamu Personeli Tedavi ve Sağlık Malzemesi Giderleri | 1.478 | 0,8 |
| 6. | Diğer İlaç Giderleri | 1.398 | 0,8 |
| 7. | Enerji Alımları | 2.189 | 1,2 |
| 8. | Müşavir Firma ve Kişilere Ödemeler | 1.188 | 0,7 |
| 9. | Müteahhitlik Giderleri | 7.142 | 4,0 |
| 10. | Devlet Tahvili Faiz gideri | 33.513 | 18,6 |
| 11. | Kamuya Ödenen Devlet Tahvili Faizi | 6.159 | 3,4 |
| 12. | Hazine Bonosu Faiz gideri | 1.846 | 1,0 |
| 13. | ABD Doları Cinsinden Dış Borç Faiz Giderleri | 4.025 | 2,2 |
| 14. | Euro Cinsinden Borç Faiz Giderleri | 1.538 | 0,9 |
| 15. | Sosyal Güvenlik Kurumlarına Hazine Yardımları | 25.883 | 14,4 |
| 16. | Mahalli İdarelere Verilen Paylar | 13.286 | 7,4 |
| 17. | Sosyal Güvenlik Kurumlarına Görev zararı | 7.268 | 4,0 |
| 18. | Tarımsal Amaçlı Transferler | 5.555 | 3,1 |
| 19. | Yüksek Öğretim Kurumlarına Hazine Yardımları | 4.615 | 2,6 |
| 20. | Özel Bütçeli İdarelere Hazine Yardımları | 3.469 | 1,9 |
| 21. | Fonlara Verilen Paylar | 3.234 | 1,8 |
| 22. | Mahalli İdarelere Hazine Yardımları | 1.706 | 0,9 |
| 23. | Mahalli İdarelere Sermaye Transferleri | 2.501 | 1,4 |
| 24. | Özel Bütçeli İdarelere Sermaye Transferleri | 1.084 | 0,6 |
| 25. | Kamu Teşebbüslerine, Döner Sermayeye Borç | 1.611 | 0,9 |
| 25 Kaleme Harcama | 179.715 | 100 | |
| Toplam Bütçe Harcamaları | 199.762 |