Hacettepe Üniversitesi'den Doç. Dr. Esra Burcu'nun gerçekleştirdiği çalışmaya göre Türkiye'de engellilerin yüzde 81,5'i devletin kendileri için yeterli hizmet sunmadığını düşünüyor.
Bunun ana nedeni varolan hizmetlere erişim imkanlarının kısıtlılığı ve bu hizmetlerden haberdar olamamak.
Üniversitenin Engelliler Uygulama ve Araştırma Merkezi üyesi Burcu'nun 2004-2006 arasında bin 321 kişi üzerinde yaptığı "Türkiye'de Özürlü Birey Olma: Temel Sosyolojik Özellikleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma" başlıklı çalışma, engellilerin sosyal hayatta yaşadığı sorunları gösteriyor.
Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) da destek verdiği çalışmada örneğin engellilerin yüzde 60'ının doğumu evde gerçekleşmiş.
Yeterli veri yok
Burcu'nun çalışması kitap olarak da yayınlandı. Burcu, çalışmanın önsözünde Türkiye'de engelliler üzerine sosyo-ekonomik ve demografik verilerin eksikliğini vurguluyor ve yaşadıkların sorunların çözümü için bu eksikliğin kapatılması gerektiğini belirtiyor.
Araştırmada elde edilen sonuçlar, Radikal'in haberine göre özetle şöyle:
- Engellilerin kullandıkları araçlar konusunda sivil toplum örgütlerinin yardımı, devletten fazla. Araştırmaya katılanların yüzde 30,2'si araçlarını sivil toplum örgütleri, yüzde 27.6'sı kendi imkânları, yüzde 26,3'ü ise devlet kurumları aracılığıyla aldıklarını söyledi.
- Araştırmaya katılanların yüzde 50,7'si arkadaşlık kuramama gerekçesi olarak, beğenilmeyeceğini düşünüyor. Yüzde 19,5'i ise dışlanma, kabullenilmeme nedeniyle arkadaşlık kuramadığını belirtti.
- "İnsanların kendilerini nasıl gördüklerine" ilişkin soruya, engellilerin yüzde 51.1'i "acınan", yüzde 25,3'ü "dışlanan/kabul edilmeyen", yüzde 10.5'i de "alay edilen/küçümsenen" olarak yanıt verdi.
- Engellilerin yüzde 54,9'u eğitim olanaklarından yeteri kadar faydalanamıyor, yüzde 67.4'ü de çevre düzenlemeleri konusunda sürekli sorunlar yaşıyor.
- Yüzde 45,9'u, toplumun bilinçsiz ve duyarsız olmasından şikayetçi. Yüzde 34'ü ise engellilerin sorunlarına ilişkin çalışmaların yetersiz olduğunu belirtiyor. Gruptakilerin yüzde 32,6'sı da karşı karşıya kaldıkları bu problemlerin çözülemeyeceğine inanıyor.
- Engellilerin devlet hizmetlerinden faydalanma durumları da incelendi. Yüzde 32,4'ü sağlık, yüzde 21,2'si eğitim, yüzde 17'si de mesleki ve beceri edindirme hizmetlerinden yararlandıklarını söyledi.
- Devlet hizmetlerinden yararlanmama nedenleri arasında ise ilk sırada yakın çevrede hizmet veren kurumların bulunmaması var. Engellilerin yüzde 30,1'i bu nedenle hizmetlerden yararlanamazken, yüzde 26.8'i bu tür hizmetlerin verildiğinden haberdar değil. Yüzde 18'i ise hizmetlerin yeterli olmayacağını düşünüyor.
- Araştırmaya katılanların yüzde 41.8'i devletten iş imkânları yaratılmasını, yüzde 17.1'i eğitim hizmetlerinin, yüzde 10.8'i de maddi desteklerin artırılmasını istedi. (EÜ/TK)
