Konferansın ilk gününde, Ermenistan Başbakanı Andranik Margarya, bu yüzyılın başlarında, Osmanlı İmparatorluğu döneminde yaşanan Ermeni soykırımı konusunun araştırılmasını istedi.
İsveç Dışişleri Bakanlığının hazırlattığı konferans bültenlerinde de Ermeni Soykırımı konusu geniş yer aldı.
Konuyla ilgili olarak Türkiye büyükelçiliğinin konferanslar çerçevesinde bir protesto mektubu sunması bekleniyor.
Soykırım, toplu katliam ve etnik temizlik tehlikelerinin önlenebilmesi için devletler arasında ortak bir anlayış ve refleks geliştirilmesini amaçlayan konferans, üç gün sürecek.
Stockholmde güvenlik
Stockholmdeki güvenlik önlemleri dünden beri artırıldı. Stockholm Emniyet Müdürü, konferansa karşı gösteri beklemediklerini açıkladı; ama bin kişilik davetli grubunun can güvenliği söz konusu" diyerek bin 500 özel polisi görevlendirdi.
Güvenlik önlemleri kapsamında, konferans merkezinin bulunduğu, kentin en işlek bölgesini güvenlik çemberine alındı ve vatandaşlara kapatıldı.
Annan: Gelecekte soykırım olmasın
60 ülkeden bin kadar politikacı ve uzmanın katıldığı konferans, İsveçin sosyal demokrat başbakanı Göran Persson ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Kofi Annanın açılış konuşmaları ile başladı. Konferans, AB Güvenlik ve Dış İlişkiler Sorumlusu Javier Solananın kapanış konuşması ile sona erecek.
Annan, açılış konuşmasında, "Bu konferans, aktif politika üreten ve soykırımı önlemeye çalışan devletler için iyi bir ortak çalışma imkanı sunuyor dedi.
"Bosna, Çeçenya ve Ruanda'da yaşanan soykırımların bütün karşı çıkışlara rağmen, dünyanın gözü önünde gerçekleşmesi, yasal politikaların ve önlemlerin tükendiği anlamına mı geliyor?" şeklindeki soruları da Annan, "Hayır, biz de 'bu yasal yolları nasıl daha aktif hale getirebiliriz'i tartışmak üzere buradayız" diyerek yanıtladı.
Annan, konferans çerçevesinde tartışılacak iki somut öneri sundu: "Soykırım İzleme Komitesi" ile bu komiteye bağlı çalışacak özel bir istihbarat birimi oluşturmak ve buna göre hareket etmek.
Bu önerilerin tartışılacağını ve değerlendirileceğini umduğunu belirten Annan, konferanstan umutlu olduğunu söyledi.
İsveç Başbakanı Göran Persson'un da açılış konuşmasında üzerinde durduğu nokta, "gelecekte, olası soykırımları nasıl önleriz" sorusu oldu.
Bauer: Radikal İslam taraftarları tehdit oluşturuyor
İsrail de, geçtiğimiz hafta Yahudi bir çift sanatçının Stockholm Tarih Müzesi'nde yaptığı bir entelasyon çalışmasını protesto etmek üzere konferansa katılmayacağını açıklamıştı; ama bugün konferansta yerini aldı.
Prof. Yehuda Bauer, konferansta yaptığı konuşmada özellikle radikal İslam hareketlerine dikkat çekti. Radikal İslam'ın bugüne kadar gerçekleşen "soykırım"a ciddi bir katkısının olduğunu ve bundan sonraki olası soykırımlara Radikal İslam taraftarı politikaları destekleyen örgüt ve devletler olacağını ileri sürdü.
Gelecekteki "soykırım"ların Radikal İslam taraftarları ile Radikal İslam olmayan taraflar arasında gerçekleşeceğini bu konuda Hıristiyan dünyasının bütün diğer Radikal İslam olmayan İslam ülkeleri ile yoğun politik işbirliği yapmasını önerdi.
"Soykırım" konferansının ilk gününde Raunda, Arnavutluk, Ermenistan, Litvanya, Romanya, Slovakya, Ukrayna ve Fransa temsilcileri birer deklarasyon sundular. (BB)