Edirne Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde ÇHD davasından hükümlü bulunan Avukat Aytaç Ünsal, hapishanede kitap okumak için mücadele veriyor.
Cezaevi idaresinin kitaplara getirdiği sınırlamalar ve yasaklarına karşın hakimlikler ve mahkemelere başvurularda bulunuyor.
Ünsal’ın annesi Avukat Nermin Ünsal, bianet’e yaptığı açıklamada, “Mahpuslar içeride karikatür çizmeyip, kitap ya da dergi okumayıp cezaevi idarelerinin kendilerine dayattığı işlerle veya idarenin ‘izin verdiği’ kitapları okuyarak mı ıslah olacaklar?” diye sordu.
“Mahkeme kararlarına da el konuldu”
Aytaç Ünsal’ın görüşte verdiği bilgiye göre, bazı kitaplarına infaz koruma memurlarınca el konuldu. Nermin Ünsal durumu şöyle aktardı:
“12 Şubat’ta koğuşa cezaevi görevlileri gelip, ‘Bu koğuşta tamirat yapacağız sizi başka bir koğuşa taşıyacağız’ demeleri üzerine giysilerini ve kitaplarını hazırlayıp görevlilerle birlikte yeni koğuşa gidiyorlar. Giysi torbalarını alıp içeriye geçtikleri sırada aniden kapıyı üzerlerinden kilitleniyor, infaz koruma memurları kitaplarını ayırıyor. Çok az kitabı Aytaç ve diğer iki mahpusa veriyorlar ve koğuşta sınırlı kitap ve dergi bulundurabilecekleri söyleniyor. Aytaç’ın not defterinde bulunan ve lehlerine olan mahkeme kararlarının bulunduğu sayfaları da koparıp alıyorlar. Sadık Çelik isimli hükümlünün karikatür kitaplarına el koymuşlar.”
Kitap mücadelesi Yargıtay’a uzandı
Cezaevi idaresi, hakkında yayın yasağı ve toplatma kararı olmayan 15-20 sayfalık Halkların Mücadelesinde Köşetaşları isimli kitabı “devrimci ilkeleri benimsettiği” ve içeriğinde “devrimci tutsak” kelimesi bulunduğundan dolayı vermeme kararı aldı.
Aytaç Ünsal bu karar kendisine tebliğ edilince Edirne 2. İnfaz Hakimliğine itiraz etti. Hakimlik cezaevi idaresinin kararını kaldırıp kitabın Ünsal’a verilmesine hükmetti.
Cezaevi idaresi hakimliğin kararına itiraz edince dosya Edirne 1.Ağır Ceza Mahkemesine taşındı. Mahkeme de 2022/1037 sayılı kararı ile cezaevi idaresinin itirazını reddedip kitabın Ünsal’a teslimine karar verdi.
Bu kez de karara Edirne Cezaevi Cumhuriyet Savcısı itiraz etti, ağır ceza mahkemesinin bu kararına karşı kanun yararına bozma talep etti.
Dosya Yargıtay’a taşındı. Yargıtay 1.Ceza Dairesi 1 Aralık 2023 tarihli kararı ile “bu kitabın devrimci ilkeleri benimsettiği” gerekçesiyle Ünsal’a verilmemesine hükmetti.
Kitaplara “harcama limiti” de getirildi
Avukat Nermin Ünsal, “Cezaevinin eğitim dairesinden geçen ve hakkında toplatma veya yayın yasağı olmayan, daha önce Aytaç’a teslim edilen pek çok kitaba bu koğuş değişimi sırasında el konuldu. İdare, gerekçe olarak ‘bu sol yayınları okuyup ıslah olmuyorsun’ dedi. Kitaplarına el konulmasından sonra Aytaç, cezaevi idaresi ile anlaşmalı olan Bilge Kitap kulübünden kitap siparişi verdi ancak koli gelince kitapları inceleyip haftalık harcama limitin 2500 TL, bu kitaplar 3087 TL tutuyor diyerek iade etmişler” dedi.
Avukat Ünsal, “Oysa kitaplar için yönetmelikte böyle bir limit yok. Bu limit, cezaevlerinde kantin harcaması için konulan haftalık 2500 TL’lik harcama şeklinde yönetmelikte yer alıyor ancak kitapları kapsamıyor. Tamamen keyfi şekilde davranıyorlar” diye konuştu.
ÇHD davası, birleştirilen iki dosyadan oluşuyor. İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen ilk dosyayla ilgili karar, dört avukat yönünden Yargıtayca bozulmuştu. Bu mahkemedeki sonuçlanan davaya göre Aytaç Ünsal, 10 yıl 6 ay hapse mahkum edilmişti.
(AS)