Lagendijk, incelemelerde bulunmak üzere geldiği Türkiye'de, Heinrich Böll Vakfı'nın düzenlediği "Güncel Gelişmeler Işığında Türkiye - Avrupa Birliği (AB) İlişkileri" toplantısına katıldı.
Lagendijk, ABD'nin Irak'a olası saldırısı sonucu Türkiye'de AB'ye uyum yönünde sorunların çıkabileceğini söyledi ve uyardı: "Savaş nedeniyle önemli sorunlar olursa 2004 tarihi uzatılabilir."
Heinrich Böll Vakfı Türkiye Temsilcisi Fügen Fatma Uğur'un yönettiği toplantının diğer bir katılımcısı da Avrupa Parlamentosu Yeşiller Grubunun sözcüsü Ali Yurttagül'dü.
Joost Lagendijk, konuşmasında özellikle AB'ye uyum çalışmaları, ABD'nin olası Irak saldırısı, Kürt sorunu ve Kıbrıs sorununa vurgu yaptı:
2004'te aydınlar mahkemeye gitmemeli
* Çıkarılan yasaların uygulamasını görmek için Türkiye'ye iki sene verdik. İki sene uzun değil ve bize göre gerekli olan bir süredir.
* Kopenhag'dan sonra geçen iki ay içinde neler yaşandı diye bakacak olursak; Herkesin AKP'den gayet memnun olduğunu görüyoruz, AKP'nin yasaların uygulamasını yerine getirmeye çalıştığını görüyoruz.
* 2004'ün sonuna geldiğimizde gazeteciler, aydınlar mahkemelere gitmemeliler, ifade özgürlüğü sağlanmalı. AKP'nin işkence konusunda sıfır hoşgörü belirtmesi önemliydi ancak biz uygulamasına bakacağız.
* Azınlıklara yönelik değişimler herkesi memnun etti ama resmi televizyonda sadece iki saat ayırdı. AP'nin beklediği bu değildi, bununla yetinemeyiz.
Ordunun etkinliği kabul edilemez
* Türkiye'de Ordunun bu kadar etkin olmasını kabul edilemez görüyorum. AB ordunun bu kadar etkin olduğu bir ülkeyi içine almaz. Acaba AKP orduya rağmen reformları gerçekleştirebilecek mi, ona bakacağız. Fakat olası bir savaş ordunun etkinliğinin düşürülmesinde zorluklara da yol açabilir.
* AB içindeki birçok ülkede Türkiye, ABD'nin Truva atı olarak görülüyor. Türkiye hükümeti savaşa karşı ama üzerinde çok ağır baskı olduğu için destek vermek durumunda kalıyor.
* Güney Kıbrıs'ta Tasos Papadopulos'un seçilmesinin kısa vadede Kıbrıs'ta çözümü zorlayacağını, AKP'nin de çözümden yana ama ordunun baskısı altında olduğunu düşünüyorum. 2004'ten önce Kıbrıs'ta çözüm olmazsa bu Türkiye aleyhine kullanılacaktır. Annan planının kabul edilebilecek en iyi plan olduğunu düşünüyorum. O nedenle Abdullah Gül ve Tayyip Erdoğan'a rica ediyorum; Bu sorunu Irak krizinden hemen sonra çözmeye çalışın.
Güneydoğu'da çatışma geri götürür
* Son yıllarda Güneydoğu'da yaşanan olumlu gelişmelerin değişmemesini diliyorum. Kürt nüfus ile Türk ordusu arasında bir çatışma olursa bu durum iki-üç adım geri gitmek anlamına gelecek.
* Reformların çıkma hızı savaş nedeniyle düşebilir ve savaş nedeniyle önemli sorunlar olursa 2004 tarihi uzatılabilir. 2004 sonunda Türkiye hakkındaki rapor olumlu olmazsa AB-Türkiye ilişkileri çok ciddi hasar görebilir.
Toplantının sonunda Tuncelililer Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Nimet Tanrıkulu, Munzur baraj projesin hakkındaki tepkilerini dile getirdi ve "hiçbir işlevi olmayan barajın yapımının engellenmesi için" destek istedi.
Lagendijk de bunun üzerine "baraj projesini engellemek için elimizden geleni yapacağız, sizi bu konuda desteklemeye hazırız" dedi.(HA/BB)