Fotoğraf: AA, Arşiv fotoğrafları: https://www.ruhisu.org.tr/
Türk müziğinin büyük ozanı Ruhi Su, ölümünün 36'ncı yılında anılıyor.
Bu kapsamda İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Daire Başkanlığı ile Ruhi Su Kültür ve Sanat Derneği tarafından Cemal Reşit Rey Konser Salonunda bir anma etkinliği düzenlendi.
Sanatçının oğlu ve Ruhi Su Kültür ve Sanat Derneği Başkanı Ilgın Ruhi Su, sanatçının biyografisinden, yaşamının önemli başlıklarını anlatarak, etkinlikte emeği geçenlere teşekkür etti.
Bu yıl 46. senesini kutlayan Ruhi Su Dostlar Korosu, sanatçının "Zahit Bizi Tan Eyleme", "O Yar Gelir", "Yenice Yolları", "Bugün Yardan Haber Geldi" eserlerinin de aralarında bulunduğu bir repertuvarı yorumladı. Koro, etkinliğe misafir sanatçı olarak katılan Yunanistanlı sanatçı Kontralto Alexandra Gravas'ın "Dursun Bebek" ve "Omorfi Poli", Şuşan Kalataş'ın ise "Mayro" eserlerine de eşlik etti.
İBB Türk Halk Müziği Topluluğu ise "Gelin Canlar Bir Olalım", "Gam Çekme Haline", "Dam Üstüne Çul Serer" ve "El Vurup Yaremi İncitme Tabip" eserlerinin de aralarında yer aldığı bir seçkiyi seslendirdi.
Yaşamı boyunca 16 adet 45'lik plak, 12 uzun çalar yapan sanatçının yurt dışında verdiği konserlerden birinde çekilen ve görüşlerinin yer aldığı İngilizce bir video da etkinlikte yayınlandı.
Dostlar Korosu seçmeleri için başvurular başladı
Sanatçı, 20 Eylül'de ise Zincirlikuyu Mezarlığı'nda kabri başında düzenlenen bir programla da anıldı.
Öte yandan Ruhi Su Dostlar Korosu seçmeleri için başvurular açıldı. Koronun sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, "Ruhi Su Dostlar Korosu'nun gözbebeği genç kadromuzda yer almak isteyen 16-25 yaş arası tüm gençleri seçmelere bekliyoruz. Başvuru için http://ruhisu.org.tr adresindeki başvuru formunu doldurmanız yeterli."
Koro seçmeleri için başvurularımız açıldı! Ruhi Su Dostlar Korosu'nun gözbebeği genç kadromuzda yer almak isteyen 16-25 yaş arası tüm gençleri seçmelere bekliyoruz. Başvuru için https://t.co/kc9CgQntqx adresindeki başvuru formunu doldurmanız yeterli. pic.twitter.com/m32WqYjiT9
— Ruhi Su Dostlar Korosu (@RuhiSuYuz) September 21, 2021
Ruhi Su hakkında
Ruhi Su (En sağda) – Adana Öğretmen Okulu (1932)
1912 yılında Van'da doğdu. Memur olarak çalışan babasının tayini nedeniyle çocukluğunun büyük bir bölümünü burada geçirdi. Genç yaşlarda babasını ve kısa zaman sonra da annesini kaybetti.
Gençlik yıllarını yanlarına verildiği yoksul bir aile ve daha sonra da öksüzler yurdunda geçirdi. Bir ara İstanbul'da askeri okullarda okudu, ancak müzik sevgisi onu yeni arayışlara itti.
Adana Öğretmen Okulu'nda okurken, Ankara'ya Müzik Öğretmen Okulu'na (Musiki Muallim Mektebi) girmeyi başardı. 1942'de Ankara Devlet Konservatuarı'nın Şan bölümünü bitirdi. Aynı yıllarda sırasıyla Ankara Cebeci İkinci Ortaokulu'nda sonra Hasanoğlan Köy Enstitüsü'nde müzik öğretmenliği yaptı.
Cumhurbaşkanlığı Orkestrası'na seçildi, konservatuarın opera bölümünde de okudu ve daha sonra da Devlet Operası'nda çalıştı. Devlet Operası sanatçısı olarak, "Bastien Bastienne", "Satılmış Nişanlı", "Madame Butterfly", "Fidelio", "Tosca", "Yarasa", "Aşk İksiri", "Rigoletto", "Figaro'nun Düğünü", "Maskeli Balo" ve "Konsolos" gibi operalarda rol aldı.
Ankara Radyosu'nda 15 günde bir yayınlanan türkü programları düzenledi; Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nde büyük bir koro oluşturdu. Aldığı klasik batı müziği eğitimi türkülerinin yorum ve icrasına yaklaşımının kurumsal temelini oluşturdu.
1952-1957 yılları arasında 1951 Türkiye Komünist Partisi (TKP) tevkifatı dolayısı ile hapis yattı. 1960'ta İstanbul'da Taksim Belediye Gazinosu'nda sahneye çıktı. Halk türkülerini kaydedip, arşivleme görevini üstlendi.
Radyoda da "Basbariton Ruhi Su Türküler Söylüyor" anonsuyla sunulan bir radyo programı yaptı. Bu programlardan birinde söylediği "Serdari halimiz böyle n'olacak? Kısa çöp uzundan hakkın alacak" türküsü nedeniyle radyodaki işine son verildi.
Söylediği türkülerdeki siyasi vurgular yüzünden aleyhinde kampanyalar başlatılan ve işini kaybeden sanatçı, türküleri derleyip, yeniden yorumlama işine kendi başına devam etti. 1975'te Dostlar Korosu'nu kurdu. 1978'den sonra ürettiği kasetlerle halk müziğinin, yaygınlaşmasına büyük katkıda bulundu.
Boğaziçi Üniversitesi'nde Koro (1969)
12 Eylül yönetiminin engellemeleri yüzünden yurtdışında tedavi şansı bulamadı ve 20 Eylül 1985'te öldü. Mezarı İstanbul Zincirlikuyu'dadır.
Cenaze törenine binlerce kişi katıldı ve cenaze 12 Eylül döneminin ilk büyük kitle gösterisi haline dönüştü. Cenazede gözaltına alınan 163 kişi İstanbul siyasi şubede 15 gün süreyle gözaltında tutuldu.
Kendisi Alevi Deyişlerini okumuş, Pir Sultan'ın, Hatayi'nin ve diğer ozanların deyişlerini yorumlamıştır. Nazım Hikmet'in şiirlerini ilk besteleyenlerdendir. 1954'te hapisteyken söylediği "Mahsusmahal" adlı türküsüyle ünlendi.
16 tane 45'lik plak, 11 uzunçalar çıkardı. Ölümünden sonra kurulan Ruhi Su Kültür ve Sanat Vakfı aracılığıyla eşi Sıdıka Su (ölümü-18 Ekim 2006) ve oğlu Ilgın Su özel arşivlerdeki ses kayıtlarından yararlanarak plak, kaset ve CD üretimini sürdürdüler.
(AÖ)