Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner, İsviçre'de minarelerin yasaklanması için yapılan referandumun "hoşgörüsüzlüğü" ortaya çıkardığını; sonucun bir an önce düzeltilmesi gerektiğini söyledi.
Öte yandan aşırı sağcı Ulusal Cephe başkan yardımcısı Marine Le Pen sonucu olumlu karşılayarak Fransa'nın da çokkültürlülüğü sorgulaması gerektiğini belirtti. Belçika, Hollanda ve İtalya'da da göçmen karşıtı gruplar hükümetlerine benzer düzenlemelerin getirilmesi çağrısında bulundu. Hollanda Özgürlük Partisi lideri Geert Wilders "İsviçre'de yapılan burada da yapılabilir" dedi.
Filistin Yönetimi meclisinin Hıristiyan üyesi Bernard Sabella "Dünya bugün farklı kültürlere, farklı inançlara açılıyor. Minarleri yasaklayarak, İsviçreliler kendilerinde büyük bir sorunun önünü açtılar" dedi.
İsviçre Yeşiller Partisi Milletvekili Antonio Hodgers ise konuyu gelecek hafta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne taşıyacaklarını vurguladı. Avrupa Irkçılık, Yabancı Düşmanlığı ve Hoşgörüsüzlükle Mücadele Komisyonu (ECRI) da, İsviçre hakkında 15 Eylül 2009 tarihinde yayımladığı denetim raporunda, ülkedeki popülist, yabancı düşmanı ve ırkçı siyasi hareketlerin faaliyetlerini kaygıyla izlediğini belirtmiş ve özellikle Müslümanlara yönelik ırkçı ve ayrımcı söylem ve eylemler konusunda Bern'i uyarmıştı.
Boykot endişesi
İsviçre iş insanları örgütü yöneticisi Thomas Daum, "ciddi ihracat pazarı olan ülkelerle ilişkilerin zedeleneceğini" söyledi. EconomieSuisse'den Cristina Gaggini, "Birkaç Muhammed karikatürü yüzünden Danimarka'nın başına gelenleri hatırlayın" dedi.
2007 verilerine göre İsviçre'nin Türkiye'ye ihracatı 1 milyar 650 bin avro (yaklaşık 3 milyar 200 bin TL). Bu rakama Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan da eklenince İsviçre'nin toplam ihracatının yüzde 5'ini oluşturuyor. Ülkenin turizm gelirlerinin de zarar görmesi mümkün.bu durumdan endişe eden dışişleri sözcüsü Micheline Calmy-Rey, ülke tarihinde ilk defa Arapça bir basın açıklaması yaparak "referandumun Müslümanları hedef almadığını" söyledi.
Vatikan'ın yanı sıra Endonezya ve Mısır'dan dini liderler de referandum sonucuna tepki gösterdi.(EÜ)
* Bu haberi Courrier International, Le Monde, ntvmsnbc ve BBC'den derledik.